THE BEST A MAN CAN GET

Ik zou een slechte terrorist zijn. Mijn haargroei is te bescheiden voor een baard van minstens twee vuisten

lang, de IS-norm. De auteur van Of beards and men.

The revealing history of facial hair (The University of Chicago Press), daarentegen, ziet er wel verdacht uit. Of, beter, op een van de achterplatfoto’s lijkt hij te sparen voor de jihad, alleen de kalasjnikov en het militaire plunje ontbreken. Of hij wil een hipster zijn, of misschien is hij gewoon homo – hoewel hij in die laatste categorie dan niet tot de avant-garde behoort, want zo te zien gebruikt hij geen haarverf die zijn baard doet afsteken tegen een set gebleekte tanden. Neen, alles wat we moeten weten over Christopher Oldstone-Moore is dat hij historicus is aan de Wright State University in Dayton, Ohio, en dat hij met twee auteursfoto’s op de flap – een gladgeschoren en een met stevige getrimde baard – knipoogt naar de opzet van zijn boek: een cultuurgeschiedenis van het gezichtshaar. To shave or not to shave, dat is de kwestie. Het lijkt een futiel onderwerp, iets wat met schuim, een mesje en warm water zo verdwenen is, maar, neen, achter veel baarden en snorren zit een boodschap over een tijdperk en een samenleving, over de definitie van mannelijkheid, over de politieke of de religieuze voorkeur, over machtsverhoudingen… Baarden kunnen protest betekenen, maar ook conformisme. Ze worden verboden, of net aangemoedigd. Ze zijn romantisch, filosofisch, heldhaftig, autoritair, humanistisch, crimineel… Oldstone-Moores boeiende, gedetailleerde boek loopt van Jezus over Karel de Grote, Shakespeare, Lodewijk XIV, Lenin en Lennon tot David Beckham en IS.

Of beards and men is alvast perfect getimed – de tegenvallende verkoopcijfers van Gillette dienen Oldstone-Moore als bewijs: baarden zijn in. Ze lijken steeds weelderiger te groeien, liefst vol en donker, niet alleen in de lifestylebladen, maar ook in ernstige kranten als

The Guardian (meer dan vijftien artikels over baarden in 2015) en in musea als het Neues Museum in Berlijn waar tot 3 juli de hoogst verantwoorde tentoonstelling

Bart. Zwischen Natur und Rasur loopt. Betekent dat ook dat we een scharniermoment beleven? Oldstone-Moore blijft nuchter. Veranderingen in onze houding tegenover gezichtshaar zijn meer dan een kwestie van modetrends. Of dit moment in de baardgeschiedenis belangrijk is, weten we pas als we kunnen terugblikken. Dat is het punt dat dit boek in een goede 300 bladzijden probeert te maken. In dat opzicht heeft de baardmode van de jihadisten een streepje voor op die van de hipsters. Zij schrijven niet alleen met hun baard geschiedenis.