Lof der zotheid
‘Bent u de dokter?’ Die vraag laat Beatrice zich geen twee keer stellen en ze begint alvast aan een diagnose van Donatella’s probleem. Die laatste is pas aangekomen in Villa Biondi, een psychiatrisch ziekenhuis voor Italianen met een strafblad die een gevaar vormen voor de samenleving - of gewoon niemand hebben die voor hen wil zorgen. Beatrice heeft last van de neiging om complotten te bedenken en die vervolgens nog zelf te geloven ook. Nu ja, last: haar fantasie en pathetische lust voor dramatiek bezorgen haar duidelijk ook levensvreugde – en de aandacht die ze zo nodig heeft. Alles wat ze denkt of verzint, komt er ongefilterd uit. Ze is racistisch, maar geilt ongegeneerd op de zwarte pastoor. En ze is stapelverliefd op Silvio Berlusconi. Kortom, de gemiddelde Italiaanse vrouw. Zo puurt deze film humor uit een gevoelig onderwerp. Minder handige filmmakers zouden de psychiatrische patiënten uitlachen, terwijl zij hier net de helden van het verhaal vormen. Actrice Valeria Bruni Tedeschi heeft in elke film zin in overdrijving, maar deze keer komt die goed van pas. Voor een hemeltergend tegenvoorbeeld heeft u haar mogelijk – maar hopelijk niet – in juni in Ma loute gezien. In tegenstelling tot Bruno Dumont weet regisseur Paolo Virzì zijn actrice en zijn film wel in toom te houden. Ja, La pazza gioia (letterlijk: ‘de gekke vreugde’) is behoorlijk hysterisch, bipolair en vrolijk gestoord. Maar dat is een gepaste ode aan de hoofdpersonages, met toegevoegde Italiaanse flair. Virzì castte Bruni Tedeschi eerder al in zijn politieke crisisfilm Il capitale umano van twee jaar geleden. Voor de tegenpartij deed hij een beroep op zijn echtgenote, actrice Micaela Ramaz- zotti ( Anni felici). Haar timide Donatella is de tegenpool van de dominante spraakwaterval Beatrice. Maar de twee vinden zielsverwanten in elkaar en besluiten er als Thelma en Louise op uit te trekken. Misschien is de roadmovie die daarop volgt niet altijd even gecompliceerd, misschien halen niet alle scènes hun slag thuis, misschien duurt het allemaal wat lang. La pazza gioia is zeker niet zo gevoelig als La meglio gioventù, die legendarische film met (onder andere) aandacht voor psychiatrie in Italië. Maar het is wel een zomerse komedie waar de vrolijkheid vanaf spat. Tegelijk verkent de film wat het betekent om een mentale stoornis te hebben en hoe belangrijk (en moeilijk) vrijheid is als je voortdurend op de tralies van je hoofd botst. ‘ Ben je gek?’, wordt er hun gevraagd. ‘ Volgens sommige gekken wel.’
De ‘gekke vreugde’ is behoorlijk hysterisch, bipolair en vrolijk gestoord