Jambon plooit voor extra bewapening politie
Hoewel minister Jambon eerder geen brood zag in extra veiligheidsmaatregelen bij de politie, kwam hij gisteren toch met de belofte de aankoop van zwaardere munitie en wapens te versnellen. In noodsituaties mogen agenten die de klok rond dragen. Niet allee
‘We zijn blij dat de minister een bocht van 180 graden heeft gemaakt de voorbije dagen’
BRUSSEL | Na het overleg met de politievakbonden maakt minister van Binnenlandse Zaken en Veiligheid Jan Jambon (N-VA) een bocht richting de eisen van de vakbonden. Het dreigingsniveau voor politiekantoren blijft weliswaar op niveau 2+ in plaats van 3 zoals voor de rest van het land – ‘dikke zever’, aldus de bonden – maar door de rist extra maatregelen van Jambon komen er (voorlopig) geen acties. ‘We zijn blij dat de minister een bocht van 180 graden heeft gemaakt in de voorbije dagen’, klinkt het triomfantelijk. Een van de beloofde maatregelen houdt in dat Jambon in noodsituaties over de 189 politiezones heen kan beslissen dat agenten de klok rond hun dienstwapen mogen dragen – en het dus ook mee naar huis nemen. De lokale korpschefs moeten dan beslissen wie daartoe geschikt is en wie niet. Dat roept niet alleen bij veiligheidsexperts maar ook bij de regeringspartijen vragen op. Zo neemt CD&V ‘akte’ van de beslissing van Jambon. ‘Maar deze werd niet besproken binnen het kernkabinet’, luidt het.
Gezond verstand
Ook bij Open VLD is men niet happig op de maatregel. ‘Dit verhoogt de druk op de korpschef’, zegt Bart Somers, burgemeester van Mechelen. ‘Alles wat hij beslist, kan een foute afloop teweegbrengen. Een wapen meegeven kan leiden tot tragedies, maar het niet meegeven omdat iemand bijvoorbeeld relatieproblemen heeft of een depressie heeft gehad, kan leiden tot stigmatise- ring in het korps. Of erger, tot een agent die zich niet kan verdedigen bij een aanval. Wat is dan de juiste keuze? Wij gaan hier uiterst voorzichtig mee omspringen.’ De burgemeester van Vilvoorde, Hans Bonte (SP.A), deelt die mening: ‘ Na overleg met de korpschef hebben wij beslist ons gezond verstand te gebruiken en vuurwapens niet toe te staan buiten de werkuren. Als er een aanslag gepleegd wordt of er is een concrete terreurdreiging, herevalueren we de situatie misschien, maar voorlopig blijft alles bij het oude.’ Dat hulpagenten vanaf midden september ook een dienstwapen mogen dragen, is een van de maatregelen die al langer op tafel lagen, maar die nu ook versneld wordt na het overleg met de vakbonden. ‘Ook die optie gaan we niet aanspreken’, zegt Bonte.
BRUSSEL | ‘ De bocht die minister van Binnenlandse Zaken Jambon (N-VA) heeft gemaakt, kon niet groter zijn: 180 graden is hij gedraaid op twee dagen tijd’, zegt Rudi Moerman van de politievakbond NSPV na een ‘constructief overleg’ over extra veiligheidsmaatregelen bij de politie. Na de aanslag op twee agentes in Charleroi eisten de vakbonden aanvankelijk een verhoging van het dreigingsniveau. Deze kwam er niet omdat het Ocad geen concrete aanwijzingen heeft dat politiekantoren een specifiek doelwit zijn van terroristische aanslagen. Eerder deze week liet het kabinetJambon dan ook weten dat de korpschefs konden putten uit het pakket veiligheidsmaatregelen dat beschikbaar werd gesteld na de verijdelde aanslag in Verviers in januari vorig jaar, zoals het burgerpersoneel van de politie uitrusten met pepperspray en openingsuren van politiekantoren aanpassen.
Geen fait divers
‘Maar na beschamend ondermaatse communicatie heeft Jambon ingezien dat hij een statement moest maken’, zegt Moerman. ‘Hij verschuilt zich te snel achter het advies van het Ocad om niets te doen. Hij zou beter het voorbeeld van zijn partijgenoot Bart De Wever volgen. In Antwerpen worden tenminste knopen doorgehakt en wordt de veiligheid van burgers én agenten ter harte genomen. Terreur is geen fait divers, zoals de minister het de afgelopen weken bijna liet uitschijnen.’ Bij het statement dat Jambon gisteren maakte, hoorde een resem extra veiligheidsmaatregelen en beloftes om de politie snel zwaarder en efficiënter te bewapenen. ‘Wij zijn matig tevreden. Nu moet hij die beloftes ook kunnen waarmaken’, luidt het bij politievakbond VSOA. ‘Terroristen schieten met oorlogsmunitie en wij kunnen niet terugvechten met onze verouderde wapens.’ Bij de politievakbonden doen verhalen de ronde over arrestaties waarbij de politie een kogel afvuurde die afketste op de beschermingskledij van criminelen. ‘Gênante taferelen’, luidt het.
Wapens in huis
Of het ook nodig is dat agenten hun zwaardere, efficiënte wapens de klok rond (en dus ook thuis) dragen bij aanslagen of andere noodsituaties omdat de minister van Veiligheid dat aanbeveelt, is een andere zaak. Zelfs de vakbonden, die voorstander zijn van de maatregel, geven toe dat er rekening gehouden moet worden met het risico op zelfdoding, ongelukken en het neerschieten van onschuldigen uit een paniekreflex. ‘Hierbij staat of valt alles met de wijze waarop deze maatregel wordt toegepast’, zegt veiligheidsexpert Brice De Ruyver. ‘Als je een wapen aan een agent geeft zonder training en de nodige screenings, is dat totaal onverantwoord. Als je wél de nodige opleidingen geeft en handelt naargelang de situatie, kan dit een impact hebben op de veiligheid van de samenleving. Maar of dit negatief of positief is, dat is een zeer complexe zaak.’ Toch dringt De Ruyver aan op voorzichtigheid. Afglijden naar een situatie zoals in de Verenigde Staten, waar de afgelopen maanden meermaals agenten en verdachten werden gedood tijdens vuurgevechten, is één van de valkuilen waar de Belgische samenleving niet mag intuimelen, zegt hij. ‘Het grote probleem in de VS is dat de politie daar lijnrecht tegenover de burger staat, terwijl politieagenten net tussen de burgers zouden moeten staan.’ ‘Laten we trouwens niet vergeten dat nog niet zo lang geleden de vakbonden vroegen om dienstwapens meenemen naar huis te verbieden omdat dit leidde tot meer zelfmoorden en doden bij echtelijke ruzies’, argumenteert Brice De Ruyver. ‘Het is dus van cruciaal belang dat de korpschefs individueel beslissen welke agent ze wel of geen wapen geven en wie dat tijdelijk mag meenemen en dat zij ook luisteren naar de mening van de agent zelf. Als die zegt dat hij liever niet heeft dat zijn kinderen in een huis met een wapen leven, moet dat gerespecteerd worden.’
‘Na beschamend ondermaatse communicatie heeft Jambon ingezien dat hij een statement moest maken’ RUDI MOERMAN NSPV