Voedsel delen maakt ons tot mensen

Mensen zijn groepsdieren, en onze sociale organisatie is behoorlijk ingewikkeld. Maar aan de andere kant ook vrij constant: het aantal ‘echte’ vrienden op Facebook, het aantal telefoonnummers in je persoonlijke adresboekje, of de maximale grootte van een zwervende stam zijn over de hele wereld opvallend gelijk. En ons sociaal netwerk blijkt overal ter wereld drielagig te zijn. Dat zeggen antropologen van het Londense University College in Current Biology: zij bestudeerden twee ver uit elkaar liggende stammen jagers-verzamelaars, de vissende Agta uit de Filipijnen en de Mbendjele uit het Congolese oerwoud, die hun voedsel toch op exact dezelfde manier delen. Apen en mensapen delen hun voedsel, maar geen enkele primaat doet dat even uitgebreid als mensen. De twee volkeren organiseren hun sociaal netwerk en delen hun voedsel volgens drie kringen. De eerste kring is het huishouden (meestal zo’n vijf tot zes mensen), dan komt de tweede kring van drie of vier nauw verwante huishoudens die geregeld voedsel uitwisselen, en tot slot komt de stam, de totale groep die samen optrekt. Hetzelfde drielagige netwerk duikt ook op in hun andere activiteiten en vormen van samenwerking, zoals ruilhandel met stammen die aan landbouw doen. Dat delen en uitwisselen is essentieel bij jagers-verzamelaars, zeggen de vorsers. ‘Anders overbruggen zij de toevallige ups en downs in hun dagvangst niet.’ Bij deze mensen klopt dus het Afrikaanse gezegde dat ‘je een dorp nodig hebt om een kind groot te brengen’.