‘Oorlog’ bij Republikeinen
Na het ‘Grab her by the pussy’-schandaal en het tweede debat vol scheldwoorden, heeft Donald Trump de Republikeinse partij definitief uit elkaar gespeeld.
| Het is ‘oorlog binnen de partij’, schreef The Wall Street Journal. En zelfs het rechtse Fox News titelde: ‘Republikeinse partij in chaos’.
De crisis werd ten top gedreven toen Paul Ryan, de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden en zowat de machtigste Republikein van het moment, maandag zijn partijgenoten opbelde en in een conferencecall aangaf dat hij niet langer campagne zal voeren voor presidentskandidaat Donald Trump. Hij ging wel niet zo ver om zijn steun ook officieel op te zeggen en Trump volledig te dumpen. Maar Ryan gaf zijn partijgenoten die strijden om een zetel in de Senaat of het Huis voor Afgevaardigden, de toestemming om zich te distantiëren van Trump als hen dat helpt verkozen te raken.
De oproep van Paul Ryan kreeg meteen navolging van belangrijke Republikeinen. In New Hampshire liet senatrice Kelly Ayotte weten niet langer op Trump, noch op Hillary, te zullen stemmen. In Nevada verkondigde Joe Heck dat zijn normen en waarden hem niet toelaten Trump nog langer te steunen. Zelfs Rob Portman, een gematigde maar erg populaire Republikein in swing state Ohio, keerde Trump de rug toe, net als gouverneur John Kasich. Daarmee komt Donald Trump steeds meer alleen te staan.
De vastgoedmagnaat zelf weert zich als een duivel in een wijwatervat. Eerst twitterde hij: ‘Paul Ryan zou meer tijd moeten steken in het in evenwicht krijgen van de begroting, in jobs en illegale migranten en zijn tijd niet verspillen aan het bestrijden van zijn eigen Republikeinse presidentskandidaat.’ Hij haalde ook ongemeen hard uit naar zijn partijgenoten die afstand van hem namen: Zoveel zelfingenomen hypocrieten. Kijk hoe hun peilingen en verkiezingen instorten.’
Niet iedereen binnen de partij is even enthousiast over Paul Ryans strategie: velen vinden dat hij te snel de handdoek in de ring van de presidentsverkiezing gooit en dat hij de sleutels van het Witte Huis al overhandigd heeft aan Hillary Clinton. Fox News-journalist Neil Cavuto noemde het een ‘cirkelvormig vuurpeloton’, waarbij, behalve het doelwit, ook eigen mensen sneuvelen.
De vraag is nu wat het Republican National Committee (RNC) de komende dagen en weken zal doen: partijvoorzitter Reince Priebus bevestigde vooralsnog de steun van de partij aan Donald Trump, maar her en der wordt al gesuggereerd dat de partij de beschikbare fondsen beter in lokale verkiezingen zou investeren. Zal Priebus dat doen of gelooft hij nog in een ommekeer?
Of Donald Trump nu president wordt of niet, de grote verliezer van de Amerikaanse verkiezingen is nu al bekend: de Republikeinse partij. Veel tijd om overeind te krabbelen is er niet. Met de populariteitscijfers van beide kandidaten lijkt het haast zeker dat het presidentschap van Trump of Clinton zich tot één termijn zal beperken. De Republikeinen zullen de partij dus snel op één lijn moeten krijgen om te hergroeperen voor 2020.