Opbod helpt Rutte en Erdogan
Op drie dagen voor cruciale verkiezingen kon Mark Rutte niet anders dan hard optreden tegen Turkije. Anders pleegde hij politieke zelfmoord.
| Het diplomatieke moddergevecht tussen Nederland en Turkije ging gisteren gewoon door. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan noemde Nederland een ‘ bananenrepubliek’ en riep internationale organisaties op sancties op te leggen. De Nederlandse premier Rutte eiste dan weer excuses van Erdogan voor zijn nazivergelijking. En hij sloot tegenmaatregelen niet uit als de Turken blijven dreigen.
Dat Nederland en Turkije hard zouden botsen, stond in de sterren geschreven. Beide landen staan voor cruciale politieke weken en dan is terughoudendheid geen prioriteit. Erdogan profiteert van dit conflict – zelfs de oppositie schaart zich achter hem – en ook Rutte komt er niet slecht uit.
Hij kon ook niet anders dan hard te reageren op de provocaties van de Turkse regering. Had hij de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu zaterdag toegestaan de Turkse Nederlanders toe te spre- ken, dan had hij politieke zelfmoord gepleegd. Al zijn politieke tegenstanders zouden er hem in de laatste campagnedagen keihard op afgerekend hebben.
Natuurlijk wijst iedereen dan in de eerste plaats naar Geert Wilders. ‘Rutte kan niet eens één Turk tegenhouden, wat een slappeling’, twitterde hij toen vrijdagavond bekend werd dat Cavusoglu toch naar Rotterdam zou komen. De Nederlandse regering had de Turken nochtans uitdrukkelijk gevraagd met hun meetings op zijn minst te wachten tot na de verkiezingen. Door Cavusoglu te verbieden in Rotterdam te landen, kon Rutte zich profileren als de leider die niet over zich laat lopen.
Maar niet alleen Wilders zou Rutte ondergeschoffeld hebben. Ook Sybrand Buma, de leider van de christendemocraten, is bezig aan een stevige campagne – met on- der meer een hard discours over de islam – die hem geen windeieren lijkt te leggen. Hij deed er gisteren nog een schepje bovenop en zei dat Nederland het associatieverdrag met Turkije moet opzeggen waardoor de dubbele nationaliteit van Turken in Nederland beëindigd wordt. ‘De integratie is totaal mislukt. En dat heeft te maken met die dubbele nationaliteit. We hebben Turkije te lang laten zeggen: dit zijn onze staatsburgers.’
Trouwens, alle grote partijen schaarden zich achter de aanpak van Rutte. Zelfs Jesse Klaver van GroenLinks, de grote uitdager op links, had weinig op te merken. Alleen riep hij intussen op tot een de-escalatie. Opvallend was ook de harde taal van de burgemeester van Rotterdam. Ahmed Aboutaleb, een sociaaldemocraat en een van de populairste politici van Nederland, zei dat de Turkse consul-generaal hem ‘schandalig misleid’ had over de komst van de minister van Familiezaken. Die was met de auto vanuit Duitsland op weg naar Rotterdam, maar de consul bleef beweren dat hij niemand verwachtte. Het was het begin van de rellen met Erdogan-aanhangers.
Wie spint woensdag dan het meeste garen bij dit diplomatiek conflict? Zeker is dat Wilders er niet slechter van wordt. Hij is nog altijd de belangrijkste concurrent van Rutte in de strijd om de grootste partij te worden. De leider van de PVV begint vandaag pas echt aan zijn campagne. Hij doet voor het eerst mee aan een groot debat. De rellen van Rotterdam gaven hem alvast een mooi welkomstcadeau.
Maar toch komt ook Rutte hier niet slecht uit. ‘Ook Nederland is een trots land’, zei hij gisteren op tv. En daar zijn op dit moment weinig Nederlanders het niet mee eens.
De rellen van Rotterdam gaven ook Wilders een mooi cadeau
| De Unie van Europese Turken en Democraten (UETD) zal geen grootschalig evenement in het kader van het Turkse referendum organiseren in Flanders Expo in Gent. Dat liet voorzitter Basir Hamarat gisteren weten. Hij voegde er fijntjes aan toe dat Flanders Expo te klein is: ‘We willen plaats voor 30.000 tot 40.000 mensen. We kijken verder rond.’
Daarop werd gefluisterd dat misschien wel president Erdogan himself ons land zou aandoen om de ongeveer 133.000 stemgerechtigde Belgen met dubbele nationaliteit te overhalen ‘ja’ te stemmen bij het referendum over de wijziging van de Turkse grondwet op 16 april. Een ‘ja’ betekent immers een verdere uitbreiding van de macht van Erdogan.
De UETD, de lobbygroep die gelieerd is aan de AKP-partij van Erdogan, had haar oog op het Antwerpse Sportpaleis (de Lotto Arena) laten vallen, maar volgens Hamarat is de aanvraag daar geweigerd. Ook de Brusselse indoorarena Paleis 12 (die zo’n 15.000 toeschouwers aankan) kreeg een aanvraag van de UETD. ‘Eind februari vroegen ze ons hier een grote politieke bijeenkomst te mogen organiseren, ons goedkeuringscomité heeft dat meteen geweigerd’, zegt woordvoerster Perrine Marchal van Brussels Expo. Een beslissing om politieke redenen? ‘ Het comité heeft geoordeeld dat dit soort evenementen niet gepast is in Paleis 12.’
Andere grote zalen in ons land zijn de Ethias Arena in Hasselt en Vorst Nationaal. Beide zijn ook in handen van Sportpaleis-baas Jan Van Esbroeck. Die laatste zegt op z’n minst 4 à 5 organisaties aan de lijn te hebben gehad die een grote politieke meeting bij hem wilden op poten zetten, al dan niet met Erdogan erbij. ‘Dat waren informele contacten. Ik heb hen gezegd dat ze mij hun mandaat moesten voorleggen en een officiële aanvraag indienen zodat ik met de lokale overheden kon overleggen. Dat is tot op vandaag niet gebeurd. Wat het Sportpaleis betreft; dat wilden ze op 26 maart, maar dan is het gewoonweg niet beschikbaar. En het is te laat om nu nog een dergelijk evenement te organiseren in Vorst of de Ethias Arena.’
Verschuilt Van Esbroeck zich achter praktische bezwaren om geen standpunt te moeten innemen? ‘ Wij doen geen politieke uitspraken. Ons discours is er een van veiligheid en openbare orde. Het referendum is slechts een maand van ons verwij- derd, In die tijd kunnen wij niet zoiets grootschaligs organiseren met voldoende veiligheidsgarantie.’
Geen panieksfeer
UETD zal de komende weken wel verschillende meer kleinschalige bijeenkomsten in ons land houden, zoals vorige week in Sint-Joost-Ten-Node al het geval was. ‘Volksvertegenwoordigers zullen tot 7 april in België toespraken doen’, zegt Hamarat. Maar officiële aanvragen van Turkse prominente politici zijn nog niet bekend. Minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) zegt dat hij de situatie op de voet opvolgt en de lokale overheden onmiddellijk op de hoogte zal brengen als er ergens een aanvraag komt. ‘We banaliseren niets. De situatie wordt zeer intensief opgevolgd’, klinkt het. Maar hij past voor een panieksfeer en wil alles geval per geval bekijken.
‘Natuurlijk hebben we liever niet dat de Turkse politiek hier wordt geimporteerd, maar je kunt niet elke meeting verbieden waar een Turk het woord neemt. Dat strookt niet met onze democratische waarden.’ Volgens hem is er de voorbije dagen ook al intensief informatie uitgewisseld tussen de lokale overheden en het crisiscentrum. Maar voor hem is het eerder een politiek dan een veiligheidsprobleem. In België is het in de eerste plaats aan de burgemeester om te beslissen of een evenement kan plaatsvinden of niet.
Grof en respectloos
Intussen is de ergernis bij de Turkse gemeenschap in ons land groot over hoe Nederland is omgegaan met het bezoek van de Turkse minister van Familiezaken. Premier Rutte liet haar als ‘ongewenste vreemdeling’ het land uitzetten. ‘ Zo grof en respectloos, dat kwam heel hard aan bij de Turken in België’, zegt Hüseyin Aydinli van de Turkse Unie. Die gemeenschappelijke reactie is volgens hem veel sterker dan de tegenstellingen tussen de pro- en antiErdogan-kampen in België. Anderen zeggen dan weer dat er geen anti-Erdogan-kamp meer is, tenminste toch niet hoorbaar.