Meesterlijke missers
De Botanique brengt een vrolijke ode aan de flater
‘Geef maar toe: mislukken doen we allemaal. Misschien niet op grote schaal, maar op een of andere manier hebben we het al eens verknald.’ Zo begint het boekje Meesterlijke missers van Erik Kessels. De Nederlandse marketeer en communicatieadviseur heeft het niet zo begrepen op de hang naar perfectie die hij vooral in de creatieve industrie ziet toeslaan. De mogelijkheden van digitale afwerking zijn intussen eindeloos. Maar ze leiden vaak tot gladde, geënsceneerde, zielloze producten.
‘We retoucheren, bewerken en vluchten voor fouten’, zegt hij. ‘Maar we vergeten de eerste stap, die van de creatie. En die gaat langs trialanderror.’
Voor het fotografiefestival in Arles maakte Kessels vorige zomer een tentoonstelling over
Meesterlijke missers en de illustraties die hij voor het boek geselecteerd had. Die expo is nu in de Botanique in Brussel beland, aangevuld met werk van Belgische kunstenaars en ontwerpers.
Blunderboek
Er zit prettig gestoord werk bij. Vaak valt het in de categorie van de surrealistische fotocollages, de beeldgrappen en het onverwachte perspectief van een wereld op zijn kop.
Het gamma is breed, ook bij de goed vertegenwoordigde straat fotografen. André Thijssen ontdekt een Mondriaan in stoeptegels. Matt Stuart, getraind in het spotten van het onvoorspelbare, voelt de komische timing feilloos aan. Zo betrapte hij een ernstig kijkende politieman aan een verkeerslicht, die door de slagschaduw plots een hangsnor aangemeten kreeg.
Ook de Belgian solutions van David Helbich blijven sterk. Het blunderboek met de haperingen in onze ruimtelijke ordening, waar dan snelsnel een mouw aan wordt gepast, lijkt wel eindeloos. Helbich is een slimme observator van aandoenlijk amateurisme. In tien jaar verzamelen wist hij een community rond zich te verzamelen, gelijkgezinden die hem geregeld foto’s sturen. ‘Het is een droom van elke conceptuele kunstenaar’, zegt hij. ‘Dat mensen zélf door de stad trekken en vanuit je concept gaan denken.’
Het tankstation
Hoe je nog een stap verder kan gaan dan leren uit je fouten, toont de jonge creatieveling Karel De Mulder. Aan een tankstation reed hij weg met zijn bedrijfswagen, zonder het vulpistool weg te nemen. Zijn baas kreeg de foto’s en de boete in de mail en lachte zich een breuk. Maar De Mulder pakte het slim aan. Onder het motto
Earn from your mistakes fabriceerde hij een website met de bewuste fototriptiek. Het verzoek om er een geldsom voor te done ren, vond massaal gehoor: De Mulder heeft intussen al dertig keer het bedrag van de boete gerecupereerd.
Dries Segers zweert dan weer bij het ongecontroleerde. Niet de fotograaf, maar de camera doet bij hem het werk. Zijn undecided
photographs, analoge afdrukken die je normaal zou weggooien, bezitten een wonderlijke poëzie. De Botanique schonk Segers nog een aparte ruimte voor Hits of
sunshine, foto’s die het effect van zonlicht testen.
Zielloze wereld
Het Gentse collectief Leo Gabin snuisterde in online filmpjes waarin meisjes zich opmaken en zich van hun beste kant laten zien. De compilatie toont de cocon van makeup, kleren en muziek waarin ze zich verschuilen: een perfecte, maar ook zielloze wereld.
Of we de ode aan de flater ook op andere terreinen kunnen toepassen dan kunst en fotografie? Zeer zeker, denkt Erik Kessels. ‘Sla eens bewust een verkeerde weg in en zet je gps af. Of vergeet het cliché, bedacht voor de brainstormsessies en marketingafdelingen, dat we out of the box moeten denken. Een fout maken, en er ook iets mee aanvangen, is intenser en radicaler. Mogelijk voert het ook naar een heerlijke vorm van absurdisme.’
‘Vergeet het cliché dat we out of the box moeten denken. Een fout maken en er iets mee aanvangen is intenser’ ERIK KESSELS