Operatie beschadiging draait op volle toeren

Theresa May? Angstig, moedeloos, ja, wanhopig. Een lek vanuit de EU brengt de Britse premier weer in opspraak. Maar wie zit achter dit verhaal?

BRUSSEL I De ‘dictator van de 13de verdieping’: zo wordt Martin Selmayr in de wandelgangen van het Berlaymontgebouw weleens fluisterend genoemd. Wie hem gunstiger gezind is, spreekt liever over het ‘brein van Juncker’.

Hoewel hij bij het brede publiek nauwelijks bekend is, is de Duitse kabinetschef van Commissievoorzitter JeanClaude Juncker misschien de machtigste man in Europa. Vanuit het Berlaymontgebouw waakt hij over de belangen van de Europese Unie, en dan vooral over de Duitse belangen in de unie.

Selmayr is een machtspoliticus. Hij leeft van achterkamertjespolitiek. Dat hij ervan beschuldigd wordt te hebben gelekt uit vertrouwelijke gesprekken, is niet verrassend. Dit keer is het de voormalige kabinetschef van Theresa May, Nick Timothy, die Selmayr met de vinger wijst.

Moedeloze May

De aanleiding was een artikel in de zondagseditie van de Frank

furter Allgemeine Zeitung. Daarin wordt de Britse premier neergezet als een wanhopige vrouw. Tijdens een diner, vorige week maandag, zou ze Juncker en Europees hoofdonderhandelaar Michel Barnier bijna op haar knieën gesmeekt hebben de Brexitonderhandelingen vooruit te helpen.

‘Theresa May leek angstig en moedeloos. Een vrouw die nauwelijks nog iemand durft te vertrou wen. Haar gezicht en voorkomen spraken boekdelen, omschreef Juncker haar later aan de collega’s. Ze had donkere wallen onder haar ogen en ze leek als iemand die al dagen niet geslapen had.’

Zo staat het letterlijk in het artikel van politiek journalist Thomas Gutschker. Die had duidelijk informatie gekregen van iemand die bij de gesprekken aanwezig was. Voor Mays voormalige kabinetschef Timothy was het duidelijk dat Selmayr de kwade genius was geweest. ‘Na de constructieve Europese top doet Selmayr dit. Weer een aanwijzing dat sommigen in Brussel geen Brexitdeal willen, of in elk geval het VK willen straffen’, twitterde hij.

‘May had donkere wallen onder haar ogen en ze leek als iemand die al dagen niet geslapen had’

Helemaal onlogisch was de beschuldiging niet. Een paar maanden geleden had diezelfde journalist een soortgelijk stuk geschreven na een eerste ontmoeting tussen May en Juncker. Na een ontmoeting in Downing Street 10, eind april, zou Juncker ‘10 keer meer sceptisch zijn geweest over de goede afloop van de onderhandelingen’. Toen al wezen de Britse media in de richting van Selmayr.

Maar ditmaal reageerde Selmayr als door een wesp gestoken. Ook via Twitter ontkende hij dat hij had gelekt. ‘Dit is vals. Juncker en ik hebben er geen enkel belang bij de premier te verzwakken.’ Ook Juncker zelf beklemtoonde dat het een goede vergadering was geweest.

De Europese Commissie heeft er inderdaad geen belang bij May nog zwakker te maken. Europa wil dat de Brexitonderhandelingen eindigen met een akkoord waarbij de schade voor beide partijen zo veel mogelijk wordt beperkt. En de Europese onderhandelaars zijn ervan overtuigd dat Theresa May de beste garantie blijft om zo’n akkoord te sluiten. Hoewel zij blijft zeggen dat ze een ‘no deal’ verkiest boven een slecht akkoord voor Londen, geloven de Europese onderhandelaars niet dat ze dit meent. Brussel is er vooral beducht voor dat de Brexithardliners in haar regering haar onttronen.

Werkgevers zenuwachtig

De vraag blijft waarom de

Frankfurter Allgemeine het artikel publiceerde. Want feit is dat dit Mays positie verzwakt. Gisteren moest ze het Britse parlement briefen over de Europese top waar de Europese leiders beslisten het licht nog niet op groen te zetten voor de volgende fase van de onderhandelingen. May beklemtoonde dat er wél belangrijke vooruitgang was geboekt. Maar in de media ging het in de eerste plaats over de rel met Selmayr.

Ondertussen neemt de zenuwachtigheid over een goede afloop toe. De vijf grootste werkgeversorganisaties van Engeland schreven gisteren een brief waarin ze aandringen op een snel akkoord over de transitieperiode. De bedoeling is dat er na de officiële Britse uitstap uit de EU – op 29 maart 2019 – een overgangsperiode van twee jaar komt waarin gedaan wordt alsof het VK nog altijd EUlid is. Dat moet de Britten de tijd geven om de uitstap ordentelijk te laten verlopen. Maar als de onderhandelingen eindigen zonder akkoord, komt die transitie op de helling.