Het vierde seizoen van ‘Black mirror’ begint vrijdag op Netflix. Het toekomstbeeld van de sciencefictionreeks is soms beangstigend realistisch. Vijf voorbeelden.
Er zijn weinig tvseries die je, jaren nadat je ze hebt gezien, nog altijd de stuipen op het lijf jagen. Black mirror is zo’n serie, en dat krijgen de makers voor elkaar zonder monsters of horrorachtig bloedvergieten. Het angstaanjagende is net dat de verontrustende werelden die erin worden opgeroepen, zo griezelig veel op de onze lijken.
Elke aflevering, met telkens een nieuw verhaal en een nieuwe cast, laat zien hoe herkenbare technologie grandioos kan ontsporen. De serie appelleert aan een kenmerkend gevoel van onze tijd. Technologische ontwikkelingen volgen elkaar zo razendsnel op, dat je je wel eens afvraagt: gaat dit wel goed? Met sardonisch genoegen laten de makers zien dat de blinkende technologie waar we ons zo gretig mee omringen vaak maar een klein zetje nodig heeft om uit te monden in een nachtmerrie.
Het meest verontrustende is dat veel technologie die in de serie wordt getoond al bestaat of momenteel wordt ontwikkeld. de Communistische Partij om hen aan te moedigen betere burgers te worden. De score wordt onder meer berekend op basis van iemands financiële kredietwaardigheid, zijn koopgedrag op internet en op sociale media geventileerde meningen. Critici zeggen dat het systeem ervoor kan zorgen dat mensen met een lage score kunnen worden uitgesloten van bepaalde banen, huisvesting of kredietverlening.
Burgers die het systeem testen, worden momenteel aangemoedigd om hun score te delen met vrienden. Ook het vinden van een partner kan gaan afhangen van een goede score: China’s grootste datingbedrijf Baihe integreert het kredietsysteem zodat mensen met hoge scores een prominente plek krijgen op de website.
Big mother is watching you, in ‘Arkangel’ (vierde seizoen, aflevering twee). Die gaat over experimentele technologie waarmee ouders elk gevaar en risico uit de wereld van hun kinderen kunnen bannen.
De chip uit ‘Arkangel’ is een uitvergroting van bestaande technologie voor bezorgde ouders. Het is een combinatie van digitale filters voor ongewenst materiaal, zoals op Youtube en in browsers, en apps waarmee ouders hun kinderen kunnen monitoren. Er zijn rompertjes vol elektronica die bijhouden of je kind nog ademt en hoe goed het geslapen heeft. Er zijn location trackingapps waarmee je je kind – of althans zijn of haar smartphone – kunt volgen. En voor de kinderen die nog niet toe zijn aan een smartphone, zijn er horloges, armbandjes en schoenen die bijhouden waar ze zich bevinden. Als de kleine buiten een vooraf aangegeven gebied komt, krijgt pa of ma automatisch een smsalarm.