Groene wende met bruine rand
Steenkool en bruinkool waren vorig jaar in Duitsland de belangrijkste bronnen om stroom op te wekken. Tegelijk steeg het aandeel hernieuwbare energie tot bijna 40 procent.
I Met de Energiewende – waarbij kernenergie geleidelijk wordt afgebouwd – wil bondskanselier Angela Merkel Duitsland voorop laten lopen in de strijd tegen de klimaatverandering. Maar uit de cijfers blijkt dat er nog altijd een stevige bruine rand rond hangt. Steenkool en bruinkool waren vorig jaar in Duitsland de belangrijkste bronnen voor stroomopwekking. Samen waren ze verantwoordelijk voor 39,8 procent van de elektriciteit die via de hoogspanningsnetten werd verdeeld. Als gas erbij geteld wordt, komt het aandeel van fossiele bronnen op 48,2 procent, dubbel zoveel als in België.
Wind en zon kwamen in 2017 samen uit op 26 procent van de opwekking, 5 procent meer dan in 2016. Kleine kanttekening: de door particulieren opgewekte zonnestroom is in die cijfers niet opgenomen, omdat die niet aan het hoogspanningsnet wordt geleverd. Samen met biomassa en waterkracht lag het aandeel van hernieuwbare energie zo op een recordhoogte van 38,6 procent. Ter vergelijking: in België zitten we momenteel maar aan 15 tot 16 procent.
Kernenergie is in Duitsland nog altijd goed voor 13 procent van de stroomopwekking. De cijfers werden gepubliceerd op de website van het Fraunhofer Institut, dat de gegevens van de grote Duitse netbeheerders groepeert.
Mijnen sluiten
Toch zijn er ook al positieve gevolgen van de Energiewende zichtbaar. Gisteren werd in de Duitse pers gesignaleerd dat het groeiende aandeel van hernieuwbare energiebronnen de stroomprijzen op de spotmarkt geregeld onder nul duwt. Ook op nieuwjaarsdag, toen het stevig waaide en er weinig vraag naar stroom was. Het overschot aan stroom werd naar het buitenland geëxporteerd.
Goed voor het milieu én de buurlanden. Omdat de prijs negatief was, hoefden de buitenlandse afnemers niets te betalen, maar kregen ze geld. Op het hoogtepunt was dat 76 euro per megawattuur. Enige kanttekening: die kosten worden aan de Duitse stroomverbruikers doorgerekend, en dat meermaals per jaar. In 2017 dook de stroomprijs gedurende 147 uur onder nul, bijna tienmaal zo lang als in 2011.
Hoe dat komt? In de omslag naar groen is er in Duitsland, weliswaar ten koste van miljarden aan subsidies, de voorbije jaren enorm veel duurzame energie bij gekomen. Het toegenomen aanbod drukt de prijs. Zeker omdat die energie ook nog ‘gratis’ is (afgezien van subsidie en de dure installatieprijs, red.): eenmaal een windturbine er staat, hoeft er geen brandstof meer in.
Volgens specialisten kunnen kolen en gascentrales daar steeds moeilijker tegenop. Niet het minst omdat de energiemarkt almaar internationaler wordt, waardoor lage
Groeiend aandeel van hernieuwbare energiebronnen duwt stroomprijzen geregeld onder nul
Noodingrepen om onevenwicht op net te corrigeren, liepen vorig jaar op tot bijna 1 miljard euro