Regering vult databank tegen terreur te ruim in
Ook gegevens over mogelijke extreemrechtse of linkse terroristen belanden in de databank, waar burgemeesters en douane toegang tot hebben. ‘Dat gaat te ver’, zegt de Privacycommissie.
BRUSSEL I De gedeelde databank over ‘Foreign Terrorist Fighters’ is hét kruispunt voor de Belgische terreurbestrijders. Die verzameling persoonsgegevens is gegroeid uit de opvolging van de Syriëstrijders en bevat in de eerste plaats data van (mogelijke) terroristen met jihadistische motieven.
De regering werkt volop aan een uitbreiding van de databank. Niet alleen de namen van wie naar een jihadistische conflictzone is getrokken, of dat heeft geprobeerd, komen erin. Ook gegevens over ‘homegrown’ terroristen moeten er deel van uitmaken. Voor die uitbreiding hebben minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (NVA) en zijn collega van Justitie Koen Geens (CD&V) koninklijke besluiten opgesteld, wat betekent dat ze niet langs het parlement passeren. De Privacycommissie heeft de nieuwe regels onder de loep genomen en vindt dat de uitbreiding te ver gaat.
‘De dreiging die uitgaat van jihadistisch terrorisme, is voor iedereen duidelijk. Maar met deze veranderingen dreigt men zo’n breed net uit te gooien dat mensen onterecht worden meegesleurd’, zegt Willem Debeuckelaere, de voorzitter van de Privacycommissie.
De teksten over de uitbreiding hebben het niet alleen over jihadi’s, maar over iedereen van wie ‘ernstige vermoedens bestaan dat zij een gewelddadige actie willen uitvoeren omwille van ideologische of politieke motieven, met het oog op het installeren van een klimaat van terreur’.
‘Een enorm brede scope’, zegt Debeuckelaere. ‘De proportionaliteit van de gegevensopslag verandert daardoor sterk. Wij begrijpen dat de regering zich wil wapenen tegen islamitisch geïnspireerd terrorisme, maar het is onduidelijk welk gevaar uit andere hoeken komt. Worden we overspoeld door bijvoorbeeld ecoterrorisme of anarchisten? Misschien zijn dat reële dreigingen, maar dan moeten de nieuwe regels daarover ook duidelijk zijn.’
Vage begrippen
De Staatsveiligheid houdt onder meer extreemlinks en rechts in de gaten, maar de toegang tot die gegevens is zeer beperkt. De data in de uitgebreide ‘Terrorist Fighters’databank is toegankelijk voor onder meer de douane en burgemeesters. ‘Net daarom moet de toegang fijnmazig zijn’, zegt Frank Schueremans, lid van de Privacycommissie. Behalve met de draagwijdte van de update zijn er ook problemen met de vaagheid van bepaalde begrippen.
Minister Geens laat weten dat hij het advies zal bekijken en wil ook blijven inzetten op de cultuuromslag bij de veiligheidsdiensten, waarbij informatie delen essentieel is. Eenzelfde reactie geeft minister Jambon. ‘Het is logisch dat de commissie hierover haar licht laat schijnen, maar de bedoeling van de databank is wel dat we er iets mee zijn’, zegt zijn woordvoerder.
‘Met deze veranderingen dreigt men zo’n breed net uit te gooien dat mensen onterecht worden meegesleurd’ WILLEM DEBEUCKELAERE Voorzitter Privacycommissie