Ieren spreken zich uit over abortus
De Ierse eerste minister Leo Varadkar heeft de knoop doorgehakt: er komt een historisch referendum om abortus te legaliseren. H et thema is politiek erg e xplosief. Nu is Ierland samen met Malta, San Marino en Vaticaanstad één van de Europese landen die abor tus bijna volledig verbieden. Als er nie ts tussenkomt, zal de stemming (de eerste over he t thema in 16 jaar) waarschijnlijk plaatsvinden op 25 mei. Dat was een e xpliciete vraag van de Ierse studentenbond, want veel studenten gaan vanaf begin juni in he t buitenland werken.
1.
Wat zegt de Ierse wet?
Het 8ste amendement van de I erse Grondwet zegt dat he t leven van een foetus volledig gelijkwaardig is aan dat van een vrouw. Tenzij het leven van een vrouw overduidelijk in ge vaar komt, is abor tus daarom verboden, zelfs bij incest, verkrachting of le vensbedreigende foetale afwijkingen. Op de procedure staat 14 jaar cel.
In 2012 stierf een vrouw toen ze sepsis opliep na een miskraam. H et ziekenhuis durfde toen nie t ingrijpen om de foetus volledig te ver wijderen. In 2016 reisden 3.265 vrouwen naar het Verenigd Koninkrijk voor een abor tus. Ieren bestellen ook abor tuspillen (die ze zonder medische begeleiding innemen). ‘Abortus bestaat al in I erland, maar he t is onveilig en onwettig’, zegt premier Varadkar.
2.
Wat wil de regering doen?
Het referendum zal vragen of I eren het 8ste amendement willen afschaffen. Daar is nu een duideli jke meerderheid voor. Daarna wil Varadkar abortus tot 12 wek en zonder enige medische voorwaarden voorleggen aan het parlement. Dat lig t veel ge voeliger: nog steeds wil 50 procent van de I eren (en zelfs een meerderheid van de jonge stedelingen) abortus zonder medische reden liever niet. Verschillende ministers, onder wie vicepremier Simon Coveney, zullen zelfs campagne voeren tegen het voorstel van Varadkar.
Opmerkelijk: Varadkar herzag zelf zijn mening over abor tus, van volledig tegenstander tot voorstander. Sommige kiezers zullen hem dat k walijk nemen, ook in de campagne. ‘Ik heb geluisterd naar de standpunten van anderen, medici, experten en he t publiek. Ik heb vooral naar vrouwen geluisterd ’, zei hi j op de persconferentie.
3.
Wat kunnen we verwachten?
Heel veel emotie. H et referendum is de kers op de taar t voor de vele vrouwen en mannen die al sinds 20 12 een openhartige en daarom confronterende campagne voeren voor legale abortus. ‘Dit is te dank en aan iedereen die de er varingen deelde, iedereen die streed tegen mythes, die vrienden verloor en die erg moeili jke gesprekken begon met naasten’, jubelde ac tievoerder Emer O’ Toole in The G uardian. Varadkar vroeg de I eren om ‘vrouwen te vertrouwen’.
Omgekeerd is de antiabor tusbeweging zeer gegriefd. Bi j vorige hoorzittingen in he t parlement liepen tegenstanders woedend buiten. Eén ac tivist ging in hongerstaking . Nu al verspreidt het antikamp pamfle tten die stellen dat ‘ het achtste’ duizenden kinderlevens heeft gered. ‘Het zijn zij die in 2050 voor u zullen werk en en Ierland opbouwen’, tweette de antiabor tusgroep LoveBoth Project.