De beste stuurlui staan op het juiste politieke blaadje
Wie mag er naast Mario Draghi zitten op de persconferenties van de Europese Centrale Bank? Over die moeilijke vraag diende de eurogroep zich gisteren te buigen.
Het hoeft geen betoog hoe belangrijk de aanstelling van een vicepresident – zeg maar de nummer twee – is. De kapitein en de vicekapitein zijn uitermate belangrijk wanneer de eurozone in economisch noodweer komt. Zij kunnen het schip weer in rustig vaarwater brengen. Of het voorgoed naar de verdoemenis helpen.
Om een degelijk beleid te voeren helpt het dus om de beste mensen te kiezen. En het helpt als de ECBbestuurders politiek onafhankelijk zijn – zo staat het ook in de statuten. Het is immers geen goed idee om een politicus aan het hoofd te zetten van de bank. De verleiding om geld bij te drukken, in plaats van te bezuinigen, is net iets te groot. De geldontwaarding die daarop volgt, betekent voor de bevolking ook een bezuiniging, in de vorm van een impliciete belasting. Maar ze valt minder op.
Dus wat doe je als eurogroep wanneer je kan kiezen tussen een Ierse topeconoom en een Spaanse minister? De Ieren overtuigen om hun kandidaat terug te trekken zodat de moeilijke keuze niet gemaakt moet worden? Precies wat gisteren gebeurde. De Spaanse minister van Economie Luis de Guindos is de enige overblijvende kandidaat, en dus heeft Spanje binnenkort na zes jaar eindelijk weer een ECBdirectielid. Dat het Europees Parlement eerder een lans brak voor de Ier Philip Lane, doet dus niet langer ter zake.
Natuurlijk kan het best dat een politicus van jasje wisselt en zijn bagage achter zich laat. Zowel Luc Coene als Jan Smets was kabinetschef, en dat maakt van hen geen slechte gouverneurs van de Nationale Bank. Of neem de Franse president Emmanuel Macron. Die wisselde succesvol de zakenbank Rothschild voor de politiek. Ook De Guindos heeft een verleden in de bankwereld. Hij was de directeur voor Spanje en Portugal van Lehman Brothers, tot de bank in 2008 failliet ging. Dat weerhield hem er in 2011 niet van om de crisis, die Lehman Brothers mee in gang had gezet, te beteugelen en van Spanje een van de beste leerlingen van de klas te maken.
Een goed idee dus, De Guindos? ‘Knettergek’, verklaarde de Spaanse topeconoom Xavier Sala i Martin aan de krant El Nacional. ‘Ik ben niet tegen een Spanjaard voor die functie, maar wel voor een goede Spanjaard.’
Waarom tolereert het machtigste land van de eurozone dat een (ex)politicus topman mag worden van de ECB, terwijl nergens de angst voor te hoge inflatie groter is dan in Duitsland? Omdat een nog belangrijkere vraag is wie er straks naast De Guindos mag zitten op de persconferenties van de ECB. Mario Draghi stopt immers in 2019. En als een ZuidEuropeaan de nummer twee wordt, dan ligt de weg helemaal open voor een meer noordelijke Europeaan. Een Duitser bijvoorbeeld. Jens Weidmann, de huidige topman van de Bundesbank, warmt zich al op.
Maar in 2019 moeten ook de voorzitter van de Europese Commissie, de Europese president en de voorzitter van het Europees Parlement aangewezen worden. Ook dan zullen de eurolanden de kans niet laten liggen om van de aanstelling van de ECBvoorzitter een politiek spel te maken.
Een nog belangrijkere vraag is wie er straks naast De Guindos mag zitten op de persconferenties van de ECB