May heeft het gehad met Moskou
De Britse premier Theresa May schuift de schuld voor de vergiftiging van Sergei Skripal en zijn dochter in de schoenen van de Russische regering.
De diplomatieke spanning tussen het Verenigd Koninkrijk en Rusland loopt snel op. In een toespraak in het Lagerhuis heeft de Britse premier, Theresa May, de verantwoordelijkheid voor de gifaanval in Salisbury helemaal bij de Russische overheid gelegd. May ziet maar twee mogelijkheden: ofwel is Moskou er rechtstreeks verantwoordelijk voor, ofwel heeft het de controle verloren over zijn gifarsenaal, waardoor het in verkeerde handen is gevallen.
May baseert zich op de conclusies van het onderzoek naar het gebruikte gif. Dat werd geïdentificeerd als onderdeel van het zenuwgas ‘Novitsjok’. Volgens de Britse militairen heeft Rusland dat soort gas vroeger gemaakt. Daarom eist May dat de Russische ambassadeur in Londen volledige openheid geeft over het Novitsjokprogramma aan de VNorganisatie voor het Verbod op Chemische Wapens.
Maar de kans is klein dat dat gebeurt. De ambassadeur staat bekend als een havik en de woordvoerster van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken deed de toespraak van May meteen af als een ‘circusact’. ‘Dit is politieke propaganda gebaseerd op een provocatie.’ De Russische president, Vladimir Poetin, blijft intussen cynisch. Voor hem is de zaak een interne Britse aangelegenheid.
Dodelijke jogging
Dat May Moskou zo openlijk beschuldigt, is opvallend. De premier is bij voorgaande aanvallen altijd uiterst voorzichtig geweest. Als minister van Binnenlandse Zaken hield ze een gerechtelijk onderzoek naar de moord op de Russische exspion Alexander Litvinenko zelfs lange tijd tegen. Uiteindelijk kwam dat onderzoek er toch. Twee jaar geleden besloot het onderzoeksteam dat de moord ‘waarschijnlijk’ uitgevoerd werd ‘met goedkeuring’ van Poetin.
De conclusies van het Litvinenkoonderzoek spelen zeker een rol in Mays kordate optreden. Maar ook het feit dat Moskou hardleers is, weegt. Alexander Litvinenko en Sergei Skripal zijn niet de enige Russen die op Britse bodem werden aangevallen. In 2012 stierf de Russische zakenman Alexander Perepilitsjini tijdens het joggen. In zijn lichaam werd nadien het zeldzame gif gelsemium aangetroffen. Perepilitsjini was een belangrijke klokkenluider tegen Poetin.
De relaties tussen Londen en Moskou zijn de jongste twee jaar erg verslechterd. In november haalde May hard uit naar Moskou. ‘We weten waar jullie mee bezig en het zal jullie niet lukken, want onze democratieën zijn weerbaarder dan jullie denken’, zei ze. Ze verwees onder meer naar de Russische inmenging in Europese verkiezingen. Dat Russische hackers het Brexitreferendum hebben proberen te beïnvloeden, ligt de Britse premier ook zwaar op de maag.
Maar welke sancties kan Londen Moskou opleggen als de nodige opheldering uitblijft? May zei
Dat Rusland hardleers is, weegt. Net als het feit dat Russische hackers probeerden het Brexitreferendum te beïnvloeden
Justitie doet steeds meer onderzoek naar rijke Russen in Londen. Zullen zij, net als de ambassadeur, uitgezet worden?
gisteren dat ze ‘een batterij aan maatregelen voorbereidt’. De kans is groot dat de ambassadeur uitgewezen wordt. Maar iedereen kijkt vooral naar de vele rijke Russen die in Londen wonen. Sommigen onderhouden nog goede banden met het regime in Moskou. Zullen ook zij uitgezet worden of zal er beslag worden gelegd op hun bezittingen?
Maffia
Zeker is dat het klimaat in Londen tegenover die mensen aan het veranderen is. Justitie doet steeds meer onderzoek naar het kapitaal van de oligarchen en de rechters krijgen daarbij de steun van de Britse regering. De Britse minister van Veiligheid, Ben Wallace, zei vorige maand dat hij korte metten wil maken met fraude en maffiatoestanden. Maar de vrienden van Poetin aanpakken, ligt gevoelig. Sommigen hebben zich diep in de Britse samenleving genesteld. De bekendste is Roman Abramovitsj, de eigenaar van de Londense voetbalclub Chelsea.