De vrouw die niet meer bestond
Drama Briljante karakterstudie of aanslag op het geduld? ‘Hannah’, met de uitmuntende Charlotte Rampling, is beide tegelijk.
Onze toerismediensten krijgen weinig medewerking van filmmakers. Het Luik van de broers Dardenne, het Brussel van Jaco van Dormael en Chantal Akerman: het is om depressief van te wor den, zo grijs en grauw. Ook de Italiaan Andrea Pallaoro situeerde zijn
Hannah in onze hoofdstad omdat die de tristesse en de acute vereenzaming van zijn hoofdpersonage zo mooi kadert.
Met zijn karige informatie en zijn trage vermeien in de dagelijkse bezig heden van een eenzame vrouw in een onaantrekkelijke flat, knipoogt Han
nah naar Akermans invloedrijke arthouseklassieker Jeanne Dielman, 34 quai du commerce, 1080 Bruxelles
(1975). Ook bij Hannah zal een deel van het publiek zich doodvervelen, terwijl de andere helft geboeid blijft staren naar dat scherm, waar verdomd weinig gebeurt – hoewel er zich een intens innerlijk drama afspeelt in het leven van deze oudere vrouw.
Met een mindere actrice dan Charlotte Rampling zou Hannah nauwelijks te harden zijn. We weten zo wei nig van deze statige dame, die bij het begin netjes de kleren klaarlegt van haar echtgenoot, die ze wegbrengt naar de gevangenis. Waarom? Iets ergs kennelijk. Dat blijkt uit de afwijzende redacties van mensen in haar omgeving, van het zwembad waar ze haar baantjes gaat trekken maar plots niet meer welkom is, tot haar kinderen die haar niet toelaten een zelfgebakken verjaardagstaart af te geven voor haar kleinkind. Net als haar man achter de tralies, bestáát Hannah gewoon niet meer. We volgen een vereenzaamde, vernederde vrouw die haar leven ziet instorten, op een cesuurmoment: hoe moet het verder? Maar aangezien ze niemand heeft om mee te praten, en zich bijna altijd sterk houdt, zien we dat proces zich zeer ondramatisch ontvouwen.
Ramplings fascinerende lange gezicht vertelt veel zonder het te zeggen. Wars van ieder effectbejag, stimuleert ze je nieuwsgierigheid over wat zich in haar hoofd afspeelt. Maar goed ook, want dat intrigerende gezicht is voortdurend in beeld.
Voor wie daarin meegaat, is dit een aangrijpend menselijk portret. Voor anderen is deze radicale oefening in soberheid een aanslag op het geduld.