ECHTE STRIJD MOET NOG BEGINNEN
Het gaat nog steeds om sabelgekletter, bedoeld om de tegenstander te intimideren. Maar de inzet wordt gestaag groter en dus groeien de risico’s voor de wereldeconomie. China kondigde gisteren aan dat het voor 50 miljard dollar belastingen zal heffen op 106 producten uit de Verenigde Staten. Dit als antwoord op de invoerrechten op 1.300 technologiecomponenten die president Trump tegen China heeft aangekondigd.
De nieuwe tarieven zijn nog niet van kracht. Er blijven nog enkele weken waarin beide kemphanen kunnen afwachten en zien of de tegenstander niet het eerst met de ogen gaat knipperen. Ook de bedragen blijven, alle verhoudingen in acht genomen, beperkt. Maar de samenstelling van het Chinese pakket aan tegenmaatregelen geeft aan hoe hard het spel gespeeld wordt.
Met taksen op sojabonen, auto’s en vliegtuigen treft China bewust de kiezersbasis van Trump, zowel in de landbouwsector als in de industrie. Met tussentijdse verkiezingen in aantocht is dat een niet te onderschatten signaal. De getroffen staten in de Amerikaanse Midwest maakten de onverwachte verkiezing van Trump in november 2016 mogelijk. Ook de beurzen maken zich zorgen over het uitbreken van een nog grootschaligere handelsoorlog en de gevolgen daarvan op de winstgevendheid van de Amerikaanse bedrijven. Trump beschouwt de opgang van de aandelenindexen sinds zijn aantreden als zijn persoonlijke verdienste. Hij kan dus door de beleggers ook worden afgerekend op een correctie, als die zich de komende weken zou doorzetten.
Maar ook China neemt risico’s. Het is de grootste afnemer ter wereld van sojabonen, die het nodig heeft voor zijn gigantische varkenssector. Als de prijs van het voer stijgt, heeft dat een onmiddellijk effect op de voedselinflatie. Dat kan op het Chinese platteland tot onrust leiden. Peking laat zien dat het bereid is een zware prijs te betalen voor zijn langetermijnstrategie.
De echte strijd moet immers nog beginnen. China heeft hogere ambities dan de maker te zijn van goedkope spullen voor de wereldmarkt. Het wil op middellange termijn de leidende speler worden in nieuwe technologieën. Trump is niet de enige die vindt dat de Chinezen het spel, het verwerven van innovatieve kennis, niet correct hebben gespeeld. De krachtmeting daarover die zich aan de horizon aftekent, stelt de huidige schermutselingen verre in de schaduw.
Net omdat de belangen zo groot zijn, kan geen van beide spelers zich gezichtsverlies veroorloven. Dat vergroot de kans dat ze bereid zijn dit gevecht voorbij de grens van het redelijke te laten ontsporen.
China en VS kunnen zich beide geen gezichtsverlies veroorloven