Youtube ‘misbruikt gegevens van kinderen’
Youtube is ‘niet voor kinderen’, reageert Google
‘Google heeft substantiële winsten gehaald uit het verzamelen en gebruiken van persoonlijke gegevens van kinderen op Youtube’. Dat staat in een aanklacht die consumentenorganisaties gisteren indienden.
Na Facebook is het nu Google dat onder vuur ligt voor de manier waarop het omgaat met gegevens van zijn gebruikers. Meer dan twintig consumentenorganisaties dienen samen klacht in bij de Amerikaanse regulator Federal Trade Commission. Ze stellen dat Youtube, een onderdeel van Google, gegevens over kinderen jonger dan dertien verzamelt en die gebruikt om hen reclame te tonen. Dat zou een inbreuk zijn op de Amerikaanse wet, en daar staan zware straffen op: tot zo’n 40.000 dollar per inbreuk. Volgens de aanklagers is een boete van tientallen miljarden dollars mogelijk.
Toestemming
In de VS bestaat weinig wetgeving over de privacy van volwassenen. Maar die van kinderen wordt wel vrij streng beschermd: gegevens over kinderen mogen niet worden verwerkt zonder toestemming van de ouders, zegt de wet. Omdat het verzamelen van al die ouderlijke toestemmingen administratief heel ingewik keld is, hanteren veel Amerikaanse websites liever een leeftijdsgrens: jonger dan dertien mag je er niet op. Facebook pakt het zo aan (wie een valse geboortedatum opgeeft, wordt wel geen strobreed in de weg gelegd).
Ook wie een eigen Youtubeaccount wil, om zelf filmpjes te posten, moet dertien zijn. Maar om filmpjes te kijken hoef je niet in te loggen. En dan is er nergens een leeftijdsgrens te zien (al zijn er wel bepaalde filmpjes waarvoor je achttien moet zijn). En vooral: op Youtube vind je massaal veel filmpjes die duidelijk op jonge kinderen zijn gericht. De aanklacht verwijst naar het populaire Youtubekanaal ChuchuTV Nursery Rhymes & Kids Songs, een kanaal vol kinderliedjes en rijmpjes dat vijftien miljoen abonnees heeft. Dat betekent, volgens de consumentenorganisaties, dat Youtube willens en wetens gegevens vergaart over kinderen, zonder de vereiste voorafgaande ouderlijke toestemming. Want Google stelt in zijn eigen privacypolitiek dat het onder meer gegevens kan opslaan over de locatie van gebruikers – over een speciale behandeling van de gegevens van kinderen is nergens sprake.
Google heeft nog niet inhoudelijk gereageerd op de klacht. In een eerste schriftelijke reactie staat wel dat Youtube ‘niet voor kinderen is’, en dat het kinderen in de Verenigde Staten doorverwijst naar de speciale website en app Youtube Kids. Maar Youtube Kids is vooral gericht op heel jonge kinderen, en wordt daarom niet zo vaak gebruikt.
Youtube Kids zelf gaf eerder al aanleiding tot controverse. Vorig jaar bleek dat kinderen er soms tekenfilmpjes te zien krijgen met ongeschikte inhoud, waarin bekende personages (bijvoorbeeld Disneyfiguurtjes) worden geparodieerd. Google reageerde onder meer door menselijke moderatoren in dienst te nemen die ongepaste filmpjes moeten weren.