EVER CLOSER UNION

De toekomst van Europa. Dat was volgens veel politieke waarnemers de inzet, toen de leden van de Duitse sociaaldemocratische SPD in februari hun stem vóór of tegen de zogenaamde Groko uitbrachten. Het werd vóór, de ‘grote coalitie’ zag het levenslicht en de toekomst van Europa was veiliggesteld.

Tenminste, dat dachten we toen. De combinatie van de pragmatische Angela Merkel en de centrumlinkse SPD zou ontvankelijk zijn voor de pleidooien van Emmanuel Macron over de noodzaak de eurozone verder te verdiepen. Merkel, Macron en de SPD boden de beste kans op een voortzetting van de ‘ever closer union’.

Nu blijkt dat destijds een ander risico over het hoofd werd gezien. Het risico dat Merkel, verzwakt door een relatief mager verkiezingsresultaat en de moeizame coalitievorming, vanuit haar eigen CDU tegenwind zou krijgen. Dat is precies wat nu gebeurt. De rechterflank van de partij heeft ernstige bedenkingen bij de ambitieuze plannen van Macron. Annegret KrampKarrenbauer, de nieuwe secretarisgeneraal van de partij en een van de coming women binnen de Duitse christendemocratie, trekt aan de rem.

Het probleem dat ze met Macrons plannen heeft, klinkt bekend: die zouden het mogelijk maken dat er Duits geld wordt uitgegeven zonder dat de Duitsers er zelf voldoende over te zeggen hebben. Meer bepaald wil ze niet dat het Duitse parlement de controle verliest over de besteding van noodleningen aan in moeilijkheden verkerende lidstaten.

De kans bestaat dat er daardoor geen FransDuitse overeenstemming komt over de verdere verdieping van de Unie en de eurozone. Voor Macron zou dat een tegenvaller zijn. Maar voor het antwoord op de vraag of we dit moeten betreuren, heeft dat geen belang. De enige overweging moet zijn of het doorvoeren van deze proEuropese agenda goed is voor Europa. Daarop is moeilijk een eenduidig antwoord te geven.

Macron heeft gelijk als hij zegt dat dit de enige weg voorwaarts is, omdat alleen hiermee de weeffouten hersteld kunnen worden die bij de introductie van de euro gemaakt zijn. Maar de CDU’ers hebben een punt als ze zich afvragen of dit plan wel voldragen genoeg is. Ze pleiten ervoor om eerst te werken aan zaken die echt acuut zijn, zoals de gevolgen van de Brexit. Het is een begrijpelijk standpunt, zeker nu het antiEuropese sentiment overal in de Unie om zich heen grijpt. Wat vast staat, is dat het proEuropese momentum van Macron danig aan kracht aan het verliezen is.

Het proEuropese momentum van Macron verliest danig aan kracht