De ‘incelrevolutie’, de wraak van de onvrijwillige vrijgezel
Hoe kan het dat een man die maandag in Toronto tien mensen, vooral vrouwen, doodreed, als held wordt voorgedragen? Dat Alek Minassian op zijn Facebookpagina het bericht naliet dat ‘de incelrevolutie begonnen is’, werpt een nog donkerder schaduw op zijn ‘w
BRUSSEL I Een incel is een ‘involuntary celibate’,
een onvrijwillige celibatair. Eenvoudig gezegd: een man die niet de seks kan krijgen, waarvan hij vindt dat hij er recht op heeft. Was Alek Minassian (25) zo’n man? Vlak voor hij in Toronto met zijn busje 23 voetgangers aanreed, postte hij op zijn Facebookpagina het bericht dat ‘de incelrevolutie begonnen is’ en dat de ‘Chads en Stacy’s omvergeworpen zullen worden’.
Voor velen leek het gisteren een boodschap van een andere planeet.
Chads zijn goed ogende mannen die de vrouwen wél vlot binnendoen en
Stacy’s zijn vrouwen die ‘nee’ zeggen tegen incels, en daarna ‘ja’ tegen Chads. Beide categorieën zijn denigrerend bedoeld, maar ze wijzen er wel op dat incels in seks meer zien dan de snelle wip die ze evengoed kunnen kopen. Er lijkt een vorm van maatschappelijke erkenning en status aan vast te hangen.
De Canadese politie wilde uit de boodschap niet direct afleiden dat Minassian inderdaad vrouwen viseerde, maar een woordvoerder bevestigde aan The Globe & Mail dat de slachtoffers ‘overwegend vrouwen’ waren. Facebook had het bericht intussen ook echt verklaard. Daardoor kreeg die interpretatie in de media voorrang op andere mogelijke motieven voor de aanslag, zoals het ISterrorisme of de Armeense genocide (de naam Minassian is Armeens).
Dat Alek Minassian misschien vooral een ontspoorde, sociaal geïsoleerde man was, verschoof daarmee naar de achtergrond.
Verklaar ‘Sir Alek’ heilig
Niet alle incels waren gisteren blij met de plotse wereldwijde belangstelling. ‘Opgezet spel om de incelbeweging in diskrediet te brengen’, luidde de boodschap op internetfora soms. Maar meer reacties zagen de voordelen van de mediabelangstelling: het levert de mannen aandacht op, waardoor de ‘wraakmissie’ kan worden verdergezet. Hier en daar werd opgeroepen om ‘Sir Alek’ alvast heilig te verklaren.
Hoe wijdverspreid de beweging is, is niet duidelijk. Toen de socialenieuwswebsite Reddit de rubriek r/
incels in november 2017 afsloot wegens aanzetten tot geweld, had ze 40.000 gebruikers. Reddit opende zelfs een soort discussieforum – r/in
celtears – waar misogyne uitlatingen van incels becommentarieerd mogen worden: daar zijn nu 70.000 gebruikers. Maar op een ander forum,
Incels.me, klaagde een gebruiker gisteren dat er ’s namiddags twintig keer meer bezoekers waren dan de 120 gebruikers.
Een eenduidige toon is er niet, al werd de discussie gisteren op de soci ale platformen Reddit en 4Chan duidelijk gemonitord. De Torontokwestie werd aangegrepen om een zelfverdediging op te zetten. Nogal wat incels benadrukten dat ze zich haast meer slachtoffer voelden dan de échte slachtoffers in Toronto. Een minderheid probeerde dan weer een manifest voor het ‘incelisme’ te schrijven. Dat leidde tot deze poging: ‘Het principe is dat een man zonder liefde, zonder partner, zonder fysiek contact en affectie, geen leven heeft.’ En of iemand verder kon schrijven?
Missen meer mannen de boot?
Missen meer mannen vandaag de boot? Seksuoloog Wim Slabbinck stelt dat alleszins vast in zijn praktijk: ‘Meer jonge mannen én vrouwen zijn nog maagd. Ze zijn sociaal onzeker, leggen moeilijk contact, voelen zich na een mislukking geblokkeerd. Ze raken moedeloos en geïsoleerd. Mensen moeten in eigen boezem durven te kijken en initiatief te nemen. Maar soms groeit een beweging, die een bubble wordt, waarin mensen elkaar aanmoedigen in hun fatalisme. Dat kan gevaarlijk zijn.’
Onderzoek over de problematiek wijst op veranderende normen. Het draaiboek voor een relatie, op lange termijn of alleen voor seks, wordt niet langer alleen door mannen geschreven. De keuze van een partner wordt nu nadrukkelijker gemaakt door de vrijgevochten vrouw, die niet snel onder haar niveau kiest. Veel mannen zijn blij dat ze van de codes van ‘het patriarchaat’ verlost zijn, maar een kleine achterhoede van mannen gaat daar niet in mee, ziet in het feminisme een ‘doctrine van klassenhaat en geweld’ (Reddit), en komt soms terecht in een spiraal van agressie.
In Alek Minassians korte bericht viel nog wat op. Hij salueerde naar ‘the Supreme Gentleman Elliot Rodger’, waarmee hij verwees naar een man die in 2014 in Californië zes mensen neerschoot. Rodger, op zijn 22ste nog een maagd en gefrustreerd, legde in een getuigenis van 107.000 woorden (‘My Twisted
World’) de schuld voor zijn daad bij de ‘wulpse, blonde vrouwen’ die hem afgewezen hadden. Later bleek dat hij – een kleine, verlegen, onsportieve, weinig coole Britse jongen in het viriele Los Angeles – moeilijk vrienden kon maken. Het waren vooral mannen die hem kleineerden. Maar hij stelde wel vrouwen verantwoordelijk.
Een ‘creep’
Canadese media groeven gisteren in het verleden van Minassian. Er kwam een profiel naar boven van een eenzaat die niemand gevaarlijk leek, maar die niettemin met niemand contact had. In de Seneca Hogeschool, waar hij een computeropleiding gevolgd had, was hij sociaal totaal onbeholpen, een nerveus vat vol tics en stilte. Diezelfde antisociale kenmerken werden gemeld over zijn middelbareschooltijd. Hij liep miauwend rond en probeerde soms mensen te bijten. Een creep.
Een voorgeschiedenis van seksuele intimidatie had Minassian niet. Vorig jaar had hij een opleiding voor de Canadian Armed Forces al na zestien dagen afgebroken, hij was pas afgestudeerd en moest nu de wereld intrekken: zag hij dat niet zitten? Sloot zijn computeractiviteit hem nog meer op in zijn isolatie?
Triest is dat hij niet de laatste zal zijn. Nikolas Cruz, die twee maanden geleden zeventien scholieren neerschoot in Parkland, Florida, was óók een groot bewonderaar van Elliott Rodger en zijn visioen over ‘een wereld waarin vrouwen mannen vrezen’. Het is ontnuchterend te zien hoe Cruz zijn actie haast aankondigde en hoe lezers nadien op babe.net reageerden: ‘Holy fuck, he did it.’
Moeten sites als Reddit en 4Chan meer verantwoordelijkheid opnemen voor de misogyne broeihaarden die ze de ruimte bieden? Rubrieken als r/mensrights, r/MGTOW en r/
TheRedPill bevatten geregeld een oproep om tot actie over te gaan. Assertieve ventenpraat wisselt er af met meer genuanceerde filosofische discussies, leugens staan naast waarheden, getuigenissen van allerlei slag maken er een ware sociologische hotspot van. Het zijn cafés waar de vragen die mannen zich stellen, tot discussie leiden.
Of seks een mensenrecht is? Daar hebben sommige utopisten voor geijverd: het zou discriminatie verminderen en relaties bevrijden. Maar zo simpel ligt het niet, want anders had ook Alek Minassian zijn dagelijkse sandwich kunnen claimen. Of hoe de seksuele revolutie, ruim vijftig jaar oud, een wel erg lange nasleep kent.
‘Meer jonge mannen én vrouwen zijn nog maagd en voelen zich na een mislukking geïsoleerd. Dan kan dat gevaarlijk zijn’
WIM SLABBINCK
Seksuoloog Was dader Alek Minassian een vrouwenhatende ‘incel’ of vooral een ontspoorde eenzaat? Op school liep hij miauwend rond