‘Vroeg of laat betalen bedrijven de rekening voor hun vervuiling’
Klimaatproblemen negeren kan niet meer, vindt Philippe Joubert. Dus wijst hij bedrijven erop dat duurzaamheid op lange termijn winstgevend is.
Philippe Joubert heeft lange tijd voor he t Franse transporten energiebedrijf Alstom ge werkt en leidde er de divisie Alstom P ower. Maar in 2012 besloot hi j ontslag te nemen en zich volledig op duurzaamheid toe te leg gen. Hij richtte Earth On Board op, een bureau dat raden van bestuur en direc tiecomités adviseert over duurzaamheid. Daar voor werkt hij samen met het Institute for Sustainability Leadership van de universiteit van Cambridge. Deze week was hi j keynotespreker op de conferentie W omen for a C hanging World van BNP Paribas Fortis.
Een van de misverstanden die hi j de wereld uit probeer t te helpen, is dat er een spanning zou bestaan tussen duurzaamheid en winstge vendheid. ‘ Op lange termijn haal je alleen maar zak elijk voordeel uit een duurzame aanpak’, zegt hij. ‘ Mensen die zeg gen dat duurzaamheid investeringen vergt en zo ten koste gaat van de winst, hebben gelijk. Maar alleen op k orte termijn. Want bedrijven zullen hoe dan ook moeten veranderen. De werk elijke kosten voor uitstoot van broeikasgassen, ontbossing of ver vuiling zullen ze vroeg of laat op hun bord kri jgen.’
Onze (klein)kinderen betalen
Er zijn steeds meer indicaties dat Joubert op dat vlak geli jk heeft. Een voor de hand lig gend voorbeeld is he t schandaal met de sjoemelsof tware van Volkswagen. Dat heef t de autobouwer een veroordeling in de V S en miljarden aan beurskapitalisatie gek ost. Er is ook he t geval van de P eruaanse boer die de Duitse energiereus R WE aanklaagde wegens diens bi jdrage aan de klimaatopwarming en he t smelten van de Andesgletsjers. Joubert haalt e veneens de brief aan van L arry Fink, de ceo van BlackRock, een van ’ s werelds grootste vermogensbeheerders. Fink drong er als aandeelhouder op aan dat bedrijfsleiders rekening houden met hun impact op de brede samenle ving, onder meer op he t vlak van klimaat verandering.
‘Een belangrijk signaal’, vindt Joubert. ‘ De markten wordt vaak ver weten vooral op de k orte termijn gericht te zijn. Maar nu zie je dat big money, de grote institutionele fondsen, meer en meer op de lange termi jn denken. Fink schreef die brief nie t omdat hij de planeet wil redden, hi j wil zi jn investeringen veiligstellen. Olie en gas verbranden heeft een hoge pri js. Alleen be talen we die nu nie t, maar verschuiven we die naar de volgende generaties. ’
Duurzaamheid is alleen een k ostenpost als je he t op korte termijn bekijkt, meent Joubert. ‘ Maar het is nu net de taak van bestuurders om rek ening te houden me t alle aspec ten van het ondernemingsbelang, niet alleen met dat van de k ortetermijnbeleggers.’
Niet in alle landen zi jn bestuurders en bedrijfsleiders even vatbaar voor die boodschap, erkent hij. Alleen al omdat de wettelijke aspecten van cor
porate governance van land tot land verschillen. ‘ Vaak hebben bestuurders een verkeerd idee over wat hun plichten zijn. In de VS is de nadruk op de aandeelhouders heel groot. M aar zelfs daar beginnen ze in te zien dat duurzaamheid en aandeelhoudersbelangen niet tegengesteld zijn aan elkaar. Je bedrijf kan nie t overleven als je geen draagvlak hebt in de samenle ving. En we moeten over één ding heel duidelijk zijn: dat is de verant woordelijkheid van de raden van bestuur . Zij staan in voor de lange termijnstrategie en voor due care and diligence , de zorgvuldigheid van he t bedrijfsbeleid. In dat opzicht kun je klimaatveranderingen niet negeren.’
De wet loopt achter
Joubert probeert managers nie t te overtuigen met de dreiging van wettelijke verplichtingen. ‘ De we t loopt altijd achter’, is zi jn stelling. Neem de prijs voor CO 2uitstoot.
Zelfs in Europa is dat een moeizaam proces en wordt de uitstoot nog altijd niet correct geprijsd. ‘Veel bedrijven werken nu met een schaduwprijs voor he t maken van investeringsbeslissingen’, weet Joubert. ‘ Ze gaan er van uit dat er ooit een correc te prijs komt. Zo komen ze nie t voor verrassingen te staan als he t zover is.’
‘We zitten in een overgangsfase. Je kunt als onderneming nie t langer doen alsof alles bi j het oude blijft. Er is nie t alleen de dreiging dat de e xterne kosten ooit worden doorgerekend, maar ook de druk van toezichthouders zoals he t Financial Stability Board, en nie t te verge ten van de consument. M illennials denken heel anders over duur zaamheid dan de voorgaande generaties. Waarom neemt China nu de leiding in de stri jd tegen luchtvervuiling? Omdat hun bevolking schone lucht wil inademen.’
Bestuurders in familiebedrijven zijn makkelijker te over tuigen is Jouberts ervaring. ‘Zij hebben de lange termi jn al in hun DN A zitten. Voor beursgenoteerde bedrijven met een sterk e focus op de korte termijn is he t moeilijker. Maar daar krijgen we steeds meer hulp van de in vesteerders en beleg gers. Zij vormen een soor t achterdeur om onze boodschap toch te laten doordringen.’
‘Bestuurders in familiebedrijven zijn makkelijker te overtuigen. Zij hebben de lange termijn al in hun DNA’