Leefomstandigheden in cellen zijn ‘onmenselijk’
Een rechter beveelt gevangenen vrij te laten wegens de ‘mensonwaardige situatie’. De stakende cipiers gaan dit weekend wel even aan de slag.
BRUSSEL I De raadkamer in Mechelen moest vrijdagochtend beslissen of de aanhouding van een tiental verdachten zou worden verlengd. De voorzitter van de raadkamer vond echter dat de verdachten niet naar hun cel moesten terugkeren vanwege de ‘onmenselijke toestand in de gevangenis’.
De beslissing had alles te maken met de leefomstandigheden in de gevangenissen. Sinds daar tien dagen geleden een staking van de bewakers uitbrak, is de situatie onhoudbaar, zegt de rechter. ‘Er is onvoldoende gelegenheid tot bezoek en sport, tot hygiëne, degelijke voeding, wandelingen, opleidingen en dergelijke’, verklaarde Theo Byl, de woordvoerder van de rechtbank van Mechelen.
Het parket gaat in beroep tegen de beslissing tot vrijlating van de verdachten. De meesten – een tiental – blijven daardoor in de cel, in afwachting van de beslissing van de kamer van inbeschuldigingstelling in Antwerpen. Die doet binnen de vijftien dagen uitspraak. Omdat het parket niet in alle dossiers in beroep gaat, komen er wel drie verdachten die in voorlopige hechtenis zaten, vrij.
‘Sinds het begin van de staking werden er in de gevangenis van Mechelen dagelijks twee bezoekmomenten en één wandeling aangeboden, net als telefoon in de cel en douche voor een dertigtal gedetineerden per dag’, zegt Kathleen Van De Vijver van het Gevangeniswezen. In de gevangenis van Mechelen is er plaats voor 89 gevangenen, terwijl er 115 gedetineerden verblijven.
Weekendpremie
De cipiers zijn niet zinnens om hun staking te beëindigen, zegt ACVsecretaris Filip Dudal. Volgende week gaat de actie tegen de invoering van een minimale dienstverlening bij stakingen in de gevangenissen voort.
Maar dit weekend zouden de gevangenenbewakers toch weer even het werk opnemen. Dat heeft te maken met de zaterdags en zondagspremie, geeft ook Dudal toe. Volgens Het Laatste Nieuws waren er ook vorig weekend opvallend veel cipiers aan de slag. ‘Ik zal niet ontkennen dat we rekening gehouden hebben met het dubbel betaalde weekendwerk. Maar wij zijn geen onmensen. We vinden ook dat gedetineerden recht hebben op een douche en op bezoek. We staken niet tegen gedetineerden of tegen de politie, maar tegen de onwerkbare situatie in de gevangenissen. Met de minimale dienstverlening die minister van Justitie Geens ons door de strot wil duwen, wil hij ons monddood maken.’
‘Geen geldwolven’
De vakbondsman wijst ook op het loonverlies dat cipiers tijdens een staking lijden. ‘Ik weet dat onze sector een imagoprobleem heeft, maar we zijn geen geldwolven. Een dag staken kost onze mensen 80 tot 120 euro. De vakbond past 30 euro bij, maar dan nog verliezen onze mensen dagelijks 50 tot 90 euro. Ik kan u verzekeren: na elf dagen doet dat pijn.’
‘Toch is er een grote stakingsbereidheid. Actie voeren is het enige wapen van de cipiers. Als we niet staken, is er geen aandacht voor de problemen in de gevangenissen. En problemen zijn er wel degelijk: er staan nog 537.000 vakantiedagen open door het personeelstekort. Door alle besparingen was er geen geld voor schoenen. We riskeerden ook zonder latexhandschoenen en wcpapier te vallen.’
Deze week ging in veel gevangenissen de helft van de cipiers aan het werk. Toch is dat te weinig om gevangenen te laten douchen of een bezoek mogelijk te maken. ‘Dat is toch het bewijs dat de minimale dienstverlening geen zin heeft’, zegt Dudal.
‘Veel cipiers willen staken tot de finish. Waar die finish ligt, weet ik niet. Maandag is er opnieuw overleg. Ik hoop op goede wil bij de minister. Door gefaseerd te staken hebben we al een grote toegeving gedaan.’ (elb, red)
‘Door te staken verliezen cipiers 50 tot 90 euro per dag. Ik verzeker u: na elf dagen doet dat pijn’
FILIP DUDAL
ACVsecretaris