Besproei ik mijn droog gazon met leidingwater?
Een frisgroen gazon bij de aftrap van de zomervakantie: voor elke tuinier is het kicken. Maar ook dit jaar dreigt een langere droogteperiode frisgroen te veranderen in bruingeel. Sproeien met leidingwater dan maar?
In de OostVlaamse gemeentes Oosterzele en Zelzate is het antwoord op de vraag eenvoudig: gras besproeien met water uit de kraan is verboten. Ook uit den boze: auto’s wassen, voetpaden en terrassen schrobben en zwembaden vullen. In Zelzate houdt de politie, samen met andere diensten, een oogje in het zeil. Wie wordt betrapt, riskeert een GASboete tot 250 euro. In Oosterzele rekenen ze op het gezond verstand van de inwoners en de sociale controle. ‘We zijn er niet om de mensen te treiteren, maar om ze te helpen de juiste beslissing te nemen’, klinkt het.
Code geel
Voor alle andere gemeenten is het minder simpel. AquaFlanders, de koepel van de water en rioleringsbedrijven, kondigde donderdagavond ‘code geel’ af voor het merendeel van Oost en WestVlaanderen en een flink stuk van VlaamsBrabant. Wie daar woont, krijgt de vriendelijke doch niet mis te verstane vraag om tijdelijk geen leidingwater meer te gebruiken voor ‘nietessentiële toepassingen’. Zoals, inderdaad, het gazon besproeien.
‘Als de regenwaterputten leeg zijn en mensen sproeien hun gazon met kraanwater, stijgt het verbruik enorm. Dat legt een grote druk op de vraag’, zegt Carl Heyrman, de directeur van AquaFlanders. ‘In sommige provincies zien we piekverbruiken die tot vijftig procent hoger liggen dan normaal. Distributeur Farys (die actief is in 85 gemeentes, red.) heeft een leveringscapaciteit van 300.000 kubieke meter per dag. Als hij daarboven komen, leidt dat tot problemen in de streek die Farys bevoorraadt.’
Omdat het debiet te laag is, lukt het niet om ’s nachts de watertorens weer voldoende bij te pompen en bestaat het risico dat de druk op de leidingen sterk zakt. In het meest extreme geval komt er uiteindelijk geen water meer uit de kraan. Maar zover zijn we nog niet (DS Online 29 juni).
‘Code geel’ houdt in dat er nog geen dwangmaatregelen zoals GASboetes gekoppeld zijn aan het advies om geen water te verspillen. AquaFlanders rekent er vooral op dat mensen creatief genoeg zijn of voldoende geduld kunnen oefenen om zich aan de raad te houden. ‘We grijpen nu al in om de komende dagen niet met meer drastische maatregelen te moeten uitpakken’, zegt Heyrman.
Laten verdorren
Voor Antwerpen en Limburg is er voorlopig geen probleem. Dat heeft te maken met de historische groei van de waterbedrijven en de organisatie van hun leidingsystemen. Het zijn ook provincies met veel oppervlakte en grondwater. Al hoeft dat nog niet te betekenen dat alle kranen er zonder meer mogen worden opengezet.
‘Op zich houdt het nooit veel steek om gras te besproeien met drinkbaar water’, zegt tuinconsulent Louis Dejaeger. ‘Een uitgestrekt grasveld is onnatuurlijk, maar het is heel begrijpelijk dat mensen er gek op zijn en het mooi vinden. Het is ook aangenaam als ondergrond.’
‘Vanuit ecologisch standpunt is het beter om nu niet meer te bewateren en het gras gewoon te laten verdorren. Gras herstelt zich gemakkelijk, dus dat kan geen kwaad. Wie echt nog wil bewateren, geeft best in één keer heel veel water in plaats van elke dag een beetje.’
Nog beter is volgens Dejaeger om te voorkomen dat het gras uitdroogt. Door bomen aan te planten, bijvoorbeeld. ‘Ze zijn een natuurlijke waterpomp, houden de bodemstructuur goed en hun blaadjes leveren meteen humus. Aarde met veel humus houdt het water beter vast.’
‘Gras laat je ook het liefst zo hoog mogelijk groeien: dan krijg je schaduw en worden de wortels langer. In de toekomst moeten we vooral investeren in grassoorten die meer bestand zijn tegen droogtes. Gras waar we niet op wandelen kunnen we beter omzetten in bloemenweides of struiken.’
Conclusie: wie zich mateloos ergert aan het bruingele gras in de tuin en woont in een gemeente zonder (dwingende) beperkingen, kan leidingwater blijven gebruiken om te besproeien. Maar misschien is het nuttiger om die tijd (en het geld) te besteden aan een hertekening van de tuin, zodat die beter bestand wordt tegen droogte. Dat kan al beginnen door een laag mulch op onbedekte aarde te verspreiden.
‘Het houdt nooit veel steek om gras te besproeien met drinkbaar water’ LOUIS DEJAEGER
Tuinconsulent