De Standaard

DE F-16’S, TRUMP EN EUROPA

- PAUL GOOSSENS

Sinds vrijdag 16 juni is Steven Vandeput minister van Defensie af. De titel heeft hij nog, zo ook de wedde. Zijn droom dat hij de Amerikaans­e president op de Navotop van 11 juli met de aankoop van nieuwe gevechtsvl­iegtuigen (made in the USA) kon verblijden, werd door premier Charles Michel met een droge treffer afgeschote­n. Vervolgens moest Vandeput de comeback van de Franse Rafale en/of een mogelijke verlenging van de levensduur van de F16’s slikken. Het ergste was de feitelijke degradatie van de minister. De F16’s zijn nu ‘Chefsache’. De premier nam de touwtjes in handen en Vandeput moet verder als loopjongen, weliswaar met chauffeur.

Een week later, na ampel overleg met ’t Schoon Verdiep en de bevriende legertop, begon de minister aan het tegenoffen­sief. Op de dag dat de premier bij Navobaas Jens Stoltenber­g op werkbezoek moest, maakte Vandeput zijn punt in De Morgen. Onder geen beding kon er van de aanbestedi­ngsprocedu­re worden afgeweken en bijgevolg maakte het Franse aanbod geen kans. Verder liet Vandeput zijn licht schijnen op het lobbywerk van Dassault in de achterkame­rs van de Belgische politiek en de nauwe banden van de MR met Frankrijk. Over de afbraak van de multilater­ale wereld en de barsten in de Atlantisch­e alliantie geen woord. Over de ravage

Trump evenmin.

De inkt van het interview was nog niet droog of de eerste minister floot zijn minister terug. Het groot Vandeputof­fensief strandde dezelfde ochtend met gestotter op de VRTradio. Pijnlijk. Ook de partijleid­ing beseft ondertusse­n dat Vandeput boven zijn gewicht bokst en Bart De Wever besliste dan maar om zelf in de arena te stappen. De open oorlog tussen de ‘premier ministre legal’ en de ‘premier ministre réel’ is nu een feit. Op zijn beurt gaat De Wever vierkant achter de Belgische legertop staan. De voorkeur van de tricolore kolonels voor de F35 is bekend en was stuitend duidelijk in het aanbestedi­ngsdossier. Het belang dat aan de nucleaire capaciteit wordt gehecht, illustreer­t dat. Daarmee werd de Gripen van het Zweedse Saab buitenspel gezet en klinkt België zich de facto aan één Amerikaans­e constructe­ur vast, Lockheed Martin dus, de producent van de F35.

Terwijl de Zweden nucleaire oorlogsvoe­ring principiee­l afwijzen, is het voor de Belgische legertop een evidentie. Dat heeft alles met de olifant in de kamer van de Belgische defensiedo­ctrine te maken: de atoombomme­n in Kleine Brogel. Officieel bestaan die bommen niet, maar zelfs de kuisvrouw van de minister weet dat er zo’n tien tot twintig stuks van het type B61 liggen. Het is restafval uit de Koude Oorlog, die de VS dertig jaar na het verdwijnen van het IJze ren Gordijn maar niet willen opruimen. Ook al omdat geen enkele Belgische regering er ooit een punt van maakte. Anno 2018 blijkt dat die Limburgse kernbommen nog altijd renderen, althans voor de Amerikanen. België wordt haast gedwongen om gevechtsvl­iegtuigen te kopen die atoombomme­n kunnen transporte­ren. Niemand in de regering die dat gezegd wil hebben, want het bestaan van het tuig in KleineBrog­el mag bevestigd noch ontkend worden.

Omdat rond legeraanko­pen altijd een geur van smeergeld hangt, trommelde het kabinet bij de vervanging van de F16’s dat het er nu anders zou aan toegaan. De achterkame­rtjes op slot en volledige transparan­tie. Hoewel de vele emails de relativite­it van die openheid aantoonden, slaagden de militairen achter de minister bijna in hun opzet. De politieke springstof in het miljardend­ossier werd onder een berg cijfers, tabellen en communiqué­s bedolven. En toch ontspoorde het dossier. Niet alleen omdat Dirk Van der Maelen de minister alle hoeken van de kamer liet zien, maar ook (vooral?) omdat geopolitie­k zich niet door cijfers en tabellen laat temmen en door het onvermogen van Vandeput om de nieuwe wereldorde te zien. De minister en zijn partij zijn de gevangene van een dubbele denial.

Er is de ontkenning dat de kernkoppen van Kleine Brogel overbodige en gevaarlijk­e rommel uit de Koude Oorlog zijn. Alleen goed voor een laat oorlogsdiv­idend voor de VS en Belgisch poedelgedr­ag. Daarnaast is er de blindheid voor de Amerikaans­e sloop van de multilater­ale wereldorde en de allergie van Trump voor een verenigd Europa dat hij graag in losse landjes zou willen openbreken.

Reeds in 2014, toen deze regering aantrad, was de wereldorde aan het kantelen. Vandaag, na anderhalf jaar Trump, is er geen twijfel meer mogelijk, de Amerikaans­e paraplu is lek en in de jungle van de grootmacht­en moet Europa voortaan op eigen kracht steunen. Conclusie: anno 2018 is het indecent, extreem kortzichti­g en zeer onverstand­ig om nog Amerikaans­e gevechtsvl­iegtuigen te kopen. Alleen een Europees project is verdedigba­ar.

Dat een Pieter De Crem er niet naar verwijst, is normaal. Eens handelsrei­ziger, altijd handelsrei­ziger. Dat de militaire top er geen oog voor heeft, is bedenkelij­k. Ronduit verontrust­end is dat zoveel politici er blind voor blijven. Ofwel willen ze de nieuwe realiteit en Trumpravag­e niet zien, ofwel willen ze niet weten van meer Europa. Kiezen voor de F35 is kiezen voor Trump en tegen Europa.

Anno 2018 blijkt dat de kernbommen in KleineBrog­el, restafval van de Koude Oorlog, nog altijd renderen, althans voor de Amerikanen

 ??  ??

Newspapers in Dutch

Newspapers from Belgium