DE WEVER WIL BURGERS ALS ‘SCHILD’ TEGEN MISDAAD IN ANTWERPEN
De Antwerpse bedrijven én burgers moeten via een stadsinformatienetwerk de veiligheidsdiensten helpen in hun ‘war on drugs’.
ANTWERPEN I Dat veiligheid een van de speerpunten wordt van het programma waarmee de Antwerpse burgemeester Bart De Wever (NVA) op 14 oktober naar de kiezer trekt, is geen geheim. In een interview met het jongerenmediaagentschap StampMedia licht De Wever een tip van de sluier op over zijn plannen. ‘Elk Antwerps bedrijf krijgt een contactpersoon die via een online platform met de politie verbonden is en zo informatie kan uitwisselen. Het gaat om een kopie van het project Shield, dat in New York al langer draait’, zegt De Wever.
De bedoeling van de burgemeester en de lokale politie, die het project opstart, is om een soort van gigantisch stadsinformatienetwerk te creëren, waar mensen partner worden van de veiligheidsdiensten en informatie over bijvoorbeeld criminaliteit en de modus operandi van daders kunnen melden. Andersom krijgen de burgers briefings over zaken die gebeuren in Antwerpen. Zij krijgen, in beperkte mate, toegang tot het platform om verdacht gedrag te mel den. ‘Niet eender wie zal kunnen deelnemen. In eerste instantie zal het een bedrijvennetwerk zijn van mensen met veiligheidsfuncties die in aanmerking komen’, aldus De Wever.
De burgemeester gelooft niet dat het informatienetwerk een veredelde kliklijn dreigt te worden. ‘Het is de verantwoordelijkheid van de politie om er geen heksenjacht van te maken’, zegt De Wever in StampMedia. ‘Informatie moet worden verrijkt, maar ook gevalideerd. Er zullen natuurlijk burgers zijn die voor het geringste bellen en elke persoon verdacht vinden. Maar dat betekent niet dat de politie daar telkens concrete acties aan zal verbinden.’
Malafide haventrafiek
Het is niet de eerste keer dat de Antwerpse lokale politie de mosterd bij de New Yorkse collega’s van de NYPD haalt. In New York wordt het informatienetwerk Shield in de eerste plaats gebruikt in de strijd tegen terreur. Maar dat is in Antwerpen niet meteen de bedoeling.
Vooral voor de haven zou een Antwerpse versie van Shield goed van pas kunnen komen. En dan in de eerste plaats in de strijd tegen de cocaïnesmokkel en de veelbesproken en omstreden ‘war on drugs’ in de stad. ‘Antwerpen heeft een van de grootste maritieme industriële complexen ter wereld, met veel trafiek, waaronder natuurlijk ook veel malafide trafiek. Een goed informatieplatform kan winst opleveren. Dat model zou ik willen uitrollen om zo verder te bouwen op onze huidige veiligheidscultuur’, zegt De Wever.
Johan Vermant, de woordvoerder van burgemeester De Wever, bevestigt dat Shield er komt. ‘We focussen in eerste instantie op de bedrijven, maar het klopt dat we het project daarna ook willen uitbreiden. We zoeken ook veiligheidscoördinatoren in verenigingen en scholen die vertrouwd zijn met hun eigen werkveld en die een aanspreekpunt kunnen zijn voor de politie.’
Vermant ziet geen graten in het project. ‘We streven naar een veiligheidscultuur in de hoofden van de Antwerpenaren. Onze stadsgenoten moeten beseffen dat ze mekaars beste partners zijn als we een veilige stad willen bouwen.’
Hoe het plan concreet zal worden ingevuld, is voorlopig nog niet bekend. De lokale politie die de motor achter het plan is, bevestigt dat Shield er komt, maar wil voorlopig geen verdere informatie geven. Pas eind september wordt het Shieldplan officieel voorgesteld.
‘Elk Antwerps bedrijf krijgt een contactpersoon die via een online platform met de politie verbonden is en zo informatie kan uitwisselen’
BART DE WEVER (NVA) Burgemeester van Antwerpen
In oktober 1985 alarmeerde special agent Robert Stutman van de Drug Enforcement Administration (DEA) in New York City zijn overheid over de gevaren van crack, toen net ontdekt in Harlem. ‘Om Washington ervan te overtuigen in actie te komen, moest ik maken dat drugs snel een nationale aangelegenheid zouden worden. Als een gek begon ik de media te bespelen en die waren maar al te bereid om mee te werken. Zeker voor de New Yorkse media waren de verhalen over crack de meest opwindende oorlogsverhalen sinds het einde van de Vietnamoorlog’, staat in zijn in 1992 verschenen boek Dead on Delivery: Inside the Drug Wars, Straight from the Street.
In september 2018, een slordige 33 jaar later, gebeurt er iets soortgelijks in Antwerpen. De grootste horrorverhalen worden gelanceerd en de strijd tegen de cocaïne met verenigde krachten aangebonden. De DEA is alweer van de partij. Volgens de burgemeester zijn gemeenteraadsleden mogelijk gecorrumpeerd. De gerechtelijk directeur had eerder al iets gelijkaardigs gesuggereerd. Het lijkt wel of Antwerpen ten onder gaat aan de georganiseerde drugscriminaliteit. Napels aan de Schelde. Alle hens aan dek. Het lijkt wel of de reclameboys van het Partnership for a Drug Free America uit de jaren tachtig aan het werk zijn.
Het komt in de beste families voor
Alle roesmiddelen, ongeacht hun legale status, houden risico’s in. En net omdat ze risico’s inhouden, is het weinig verstandig hun productie en verdeling over te laten aan criminelen. Wat alcohol en tabak betreft, heeft de overheid dat alvast begrepen. Maar als het om de andere roesmiddelen gaat, ligt het blijkbaar moeilijker. Toch gebruiken wereldwijd 275 miljoen mensen de verboden drugs. En wie eerlijk is, zal moeten toegeven in zijn persoonlijke kring wel iemand te kennen die het ook durft te doen. Zijn dat allemaal slechte mensen? Of zieke mensen, die bescherming nodig hebben? Is het de taak van politie en justitie om zich te moeien in een zuiver persoonlijke aangelegenheid? Drugs gebruiken is misschien dwaas of onvoor zichtig, het maakt van een mens geen bandiet. Volgens de Verenigde Naties ontwikkelt slechts 10 procent van die 275 miljoen gebruikers van illegale drugs een problematisch gebruik.
Prohibitie – verbieden – beschermt de mensen niet, integendeel. Het drijft mensen die drugs gebruiken naar de onderwereld, waar dealers niet wakker liggen van leeftijd of context. Preventie door te zwaaien met wat verbodsteksten heeft nog nergens gewerkt. Sterker, het wakkert nieuwsgierigheid aan. En willen we niet allemaal onze kinderen beschermen?
Wat doet prohibitie wel? Ze organiseert een criminele onderwereld waarin immense bedragen omgaan en waar geschillen beslecht worden met afrekeningen, afpersingen en schietpartijen. Want de weg naar de legale rechtsmiddelen is vakkundig gesloten. Doe maar eens aangifte als je partij coke is geript.
De globale kostprijs van de war on drugs bedraagt op jaarbasis om en bij de 100 miljard dollar. De omzet die de criminele drugswereld draait, wordt geschat op 320 miljard dollar. De opiumproductie is gestegen met 65 procent ten opzichte van het jaar ervoor, de cocaïneproductie met maar liefst 56 procent. In Europa zit heroïne opnieuw in de lift en de Verenigde Staten weten geen blijf meer met de vermijdbare sterfgevallen als gevolg van overdosissen. Wereldwijd lieten in 2016 450.000 mensen het leven als gevolg van het drugsbeleid.
Scoren met arrestaties
Het mondiale drugsbeleid is door de internationale verdragscontext een zaak van politie en justitie geworden. En die willen scoren met arrestaties en inbeslagnemingen. Politici gebruiken angst als lokmiddel en vinden in politie en justitie een goede partner. Ondanks de jarenlange investering in handhaving en repressie wordt het probleem elk jaar groter en complexer. Het is verbazingwekkend hoe diep beleidslui hun hoofd in het zand kunnen steken. Het is niet langer alleen het hoofd,
Mensen kunnen perfect het rek met sterkedrank voorbij lopen zonder te hoeven vechten tegen een onweerstaanbare drang om alcohol te drinken
het is het ganse lijf. Wat we niet zien, is er niet.
Ondertussen vinden nieuwe, almaar sterkere synthetische drugs hun weg naar de markt, worden jongeren aangemoedigd onbekende substanties te proberen en blijven de meest ridicule slagzinnen het debat bepalen.
Hoe ongemakkelijk het ook moge klinken, alleen door de drugshandel en productie weer in handen te nemen, kan de overheid deze strijd winnen. Door alle roesmiddelen onder wettelijke controle te plaatsen, kan ze de drugsonderwereld verslaan, om het ook even in oorlogsjargon te stellen. En neen, een wettelijke regeling zal mensen niet aanzetten tot drugsgebruik. Mensen slagen er per fect in de rekken met sterkedrank voorbij te lopen zonder een onoverkomelijke drang te moeten weerstaan om alcohol te nuttigen.
Maar ach, het heeft weinig zin om nog meer argumenten op te rakelen. Ze vallen in dovemansoren. En niet alleen bij politici, ook bij justitie en politie. Want ook daar blijft men geloven dat meer van hetzelfde ooit wel eens zal werken. En al wie maar durft te suggereren dat de huidige aanpak niet werkt, wordt geïntimideerd of weggezet als soft. De drugsoorlog is als een heilige koe, met goddelijke proporties. Mensen die drugs gebruiken, om welke reden dan ook, en hun familieleden worden ceremonieel geofferd, ter verheerlijking van het beest.