Zeg niet ‘klassen’ maar ‘nesten’
Nog te veel jongeren voelen zich niet thuis op school. Ze worden gepest of zitten slecht in hun vel. Het pilootproject ‘Warme Scholen’ ijvert voor een zachtere cultuur.
54 basis en secundaire scholen, zoals het VTI in Brugge en het SintPieterscollege in Leuven, startten vorig schooljaar met het project ‘Warme Scholen’. In drie jaar tijd willen ze zich herorganiseren tot een warme plek waar de betrokkenheid van de leerkracht de paar lesuren per week overstijgt. Gisteren werden de deelnemende scholen voorgesteld door de ministers Hilde Crevits (CD&V), Jo Vandeurzen (CD&V) en Sven Gatz (Open VLD).
De aandacht voor een warme cultuur op school is geen overbodige luxe vinden de initiatiefnemers, waaronder Flanders Synergy, Broeders van Liefde, GO! en het Katholiek Onderwijs Vlaanderen. In juni nog bleek uit onderzoek van de Universi teit Gent dat bijna de helft van de Vlaamse jongeren zegt dat ze al gepest werden, al dan niet via het internet.
Warme Scholen is een initiatief van het Fonds GavoorGeluk, dat werkt rond preventie van depressie en suïcide in Vlaanderen en zo wil bijdragen tot meer geluk in de samenleving.
Geen prestaties zonder relaties
Maar hoe maak je van een school een warme plek? De deelnemers doen dat op verschillende manieren. Sommige scholen werken voortaan in ‘nesten’, ‘tuinen’ of ‘families’. Een aantal leerkrachten is samen verantwoordelijk voor de groep en schuift met de jaren mee met de leerlingen. Scholen kunnen ook kiezen voor minder ingrijpende veranderingen, zoals het organiseren van vormingssessies rond geweldloze communicatie of rond pesten en teamwork.
‘Het is een totaalaanpak zonder dat het extra uren vereist’, zegt Ferre Laevers, onderzoeker bij Cego, het Centrum voor ervaringsgericht on Leerkrachten geven aan dat de derwijs. Want de leerlingen zelf zijn een belangrijke speler in de cultuurverandering: hun ideeën zullen de scholen de komende jaren mee vorm geven. Leerkrachten worden daarom extra gecoacht in het ondersteunen van en omgaan met die ideeën.
De feedback na een jaar klinkt alvast positief, zegt projectcoördinator Hakima El Meziane. ‘Leerkrachten geven aan dat ze nu eindelijk hun job kunnen doen, omdat de vertrouwensrelatie met de leerling verbe verbetert.
‘Een leerkracht is er niet alleen voor kennisoverdracht’
terd is. Dat is ook wat we willen bereiken. Een leerkracht is er niet alleen voor de kennisoverdracht.’ Of om het met de woorden van onderzoeker Ferre Laevers te zeggen: geen prestaties zonder relaties.
Het belangrijkste resultaat, hoe de leerlingen zich voelen, kennen we pas in 2020. Daarvoor vullen de leerlingen nu twee tot drie keer per jaar een vragenlijst in via de app Looqin. Daarin wordt gepolst naar hun welbevinden en betrokkenheid.
HAKIMA EL MEZIANE Projectcoördinator Warme Scholen