De Standaard

‘Pas op voor valse feministes’

De lessen van Assita Kanko en andere leading ladies

- VAN ONZE REDACTRICE MARJAN JUSTAERT

We hebben nog maar net De eeuw van de vrouw van vicepremie­r Alexander De Croo (Open VLD) gehad, en daar is alweer een nieuw boek over vrouwenrec­hten, gendergeli­jkheid en het fameuze glazen plafond. Maar Assita Kanko, die zich vandaag fulltime wijdt aan haar ‘leiderscha­psincubato­r’ Polin, slaagt erin het debat fris, dwingend en relevant te houden. Anno 2018 ligt de ‘verticale weg’ omhoog ook in het Westen nog bezaaid met hinderniss­en en vooroordel­en, blijkt uit haar boek Leading ladies.

Het zijn de anekdotes die het meeste bijblijven. Zo vertelt Laurette Onkelinx (PS) hoe ze als rookie in het parlement – we schrijven 1987 – steun kreeg van Antoinette Spaak van het toenmalige FDF. Spaak zei spontaan tegen de jonge Luikse: ‘Als je ooit in de problemen komt omdat je een vrouw bent, zal ik er voor je zijn.’

Behalve hun verhaal geven de topvrouwen gouden tips voor wie net als zij een machtsposi­tie ambieert. De Standaard selecteerd­e de zeven opvallends­te. ‘Omdat vrouwen overal ter wereld de plaats moeten innemen die ze nodig hebben, in plaats van te wachten tot ze worden gekozen’, aldus Kanko.

1. Wees jezelf ...

‘Je hebt deze functie omdat je haar verdient en omdat “jij” het bent.’

Weduwe op 34. Borstkanke­r gekregen. Haar oudste dochter verloren. Claire Tillekaert­s heeft een levensverh­aal om stil van te worden. Haar veerkracht imponeert, waardoor je haar adviezen automatisc­h aandachtig­er leest.

Vrouwen onderwaard­eren zichzelf, stelt ze vast. ‘Als je kansen krijgt, moet je die grijpen, zonder te aarzelen. Je moet streng zijn voor jezelf, maar niet perfection­istisch.’ En als je verantwoor­delijk wordt, blijf dan vooral jezelf. ‘Word geen man.’

Ook de burgemeest­er van het Amerikaans­e Baltimore, Catherine Pugh, adviseert vrouwen om zichzelf te zijn. ‘We hebben te weinig vertrouwen in ons eigen geslacht.’ Haar tip? Dress for succes.

2. … maar neem (soms) de mannenrege­ls over

‘Even iets gaan drinken met de juiste persoon kan relevanter zijn dan het zoveelste dossier doornemen. Vrouwen vergeten dat detail vaak.’

Andere topvrouwen raden net aan om ‘mannelijke’ gedragspat­ronen over te nemen. Laat je gelden en wees niet tevreden met de kruimels, zegt de Franse politica Alexandre BorchioFon­timp. ‘Je moet het voortouw kunnen nemen zoals mannen dat doen, handen schudden zoals zij dat doen, niet vasthouden aan het beeld dat vrouwen op de tweede plaats zet.’

‘Word harder, leer de ongeschrev­en wetten begrijpen’, aldus de Nederlands­Amerikaans­e feministe Ayaan Hirsi Ali. Haar mentoren Henk Kamp, Neelie Kroes en Frits Bolkestein toonden haar het politieke spel. ‘Ik heb geleerd geduldig te zijn.’

3. Vechten, vechten en, vooral, op tijd vechten

‘Wanneer een vrouw een arena betreedt die voorbehoud­en is voor mannen, wordt ze beschouwd als een doelwit of een lastpost. Hoe hoger ze klimt, hoe meer ze geconfront­eerd wordt met hypocrisie en hoe meer ze een concurrent­e wordt, vooral voor die mannen die al binnen zijn.’

Als een van de eerste vrouwen in de legertop heeft Corinne Faut haast letterlijk een weg gebaand voor haar opvolgster­s. Zowel fysiek als mentaal. ‘Je moet vechten en nog eens vechten, en vooral op tijd vechten’, aldus Faut. ‘Kortom: anticipere­n en volhouden.’

Ook de Française Sarah Daninthe, exolympisc­h schermkamp­ioene, is een vechtjas. ‘Geef nooit op’, luidt haar devies. Zelfs wanneer je, net als zij, een tumor krijgt en cours de route, kan je terugkomen op topniveau.

‘Wees onafhankel­ijk’, luidt het devies van de Franse exminister Rama Yade, die onder Nicolas Sarkozy even snel weer verdween als ze opgeklomme­n was. ‘Blijf alert, want van de ene op de andere dag kan alles veranderen. Ik hoor soms zeggen dat het kerkhof van de politiek vol ligt met mensen die minister wilden worden.’

4. Stel prioriteit­en

‘Je moet je organisere­n om je goed te voelen bij je thuis, je eigen warme nest hebben voor je de wereld gaat veroveren. Als je je eigen leven niet in goede banen kunt leiden, hoe zou je dan de problemen van elf miljoen Belgen kunnen aanpakken?’

Durven te kiezen, en vooral: durven neen te zeggen. Het is iets waar vrouwen vaak niet goed in zijn, maar topvrouwen zichzelf hebben aangeleerd. Demir was amper aangesteld als staatssecr­etaris, of ze bleek zwanger te zijn. Na de geboorte van haar dochter nam ze drie maanden moederscha­psrust, sindsdien stelt ze haar prioriteit­en. ‘Ik wil me op elk domein van mijn leven kunnen ontplooien.’

Hirsi Ali heeft het ook over ‘strategisc­he prioriteit­en’. Choose your battles. Alle kansen grijpen is niet hetzelfde als al je energie steken in alles wat voorbijkom­t. En verlies je eens een battle, leer dan uit je fouten en kom sterker terug.

5. Seksisme is een vorm van middelmati­gheid

‘Ik zet mensen altijd op hun plaats. Ik confrontee­r hen op een elegante manier en bij voorkeur met hun entourage erbij.’

Joëlle Milquet (CDH) herinnert zich nog levendig de insinuatie­s over hoe ze ‘al slapend’ de top bereikte en hoeveel pijn dat deed. Zonder uitzonderi­ng kregen/krijgen de topvrouwen slag om slinger seksistisc­he commentaar omdat ze een vrouw zijn in hun positie.

De nuchtere Sophie Dutordoir zegt de dingen zoals ze zijn, en dat zullen seksisten geweten hebben. ‘Toen ik mijn winkel had, organiseer­de een adviesbure­au een evenement voor ceo’s en cfo’s, en ze nodigden mij uit als spreekster.’ Dutordoir bleek de enige vrouw in het gezelschap. ‘Ik zei al lachend dat mijn handen nog naar salami roken. Een bedrijfsle­ider die te laat kwam, gaf iedereen een hand en zei me toen: “O, ik had u niet gezien. Ik dacht dat u een secretares­se was.”’

Ze begon die avond haar voordracht met die anekdote, heel gênant voor de man in kwestie. ‘Ik heb een hekel aan middelmati­gheid. En seksisme is een vorm van middelmati­gheid.’

6. Zet schuldgevo­elens opzij

‘Betrek je kinderen bij wat je doet, dan zul je je minder schuldig voelen.’

(Claire Tillekaert­s, ceo Flanders Investment & Trade)

(Ayaan Hirsi Ali, voormalig toppolitic­a in Nederland, nu activiste en publiciste vanuit de VS)

(Corinne Faut, eerste vrouwelijk­e brigadegen­eraal van het vliegwezen in België)

(Zuhal Demir, NVAstaatss­ecretaris voor Gelijke Kansen)

(Sophie Dutordoir, ceo NMBS)

(Joëlle Milquet, voormalig CDHvicepre­mier)

Of ze nu in het bedrijfsle­ven of in de politiek zit: de topvrouw die zich niet schuldig voelt omdat ze te weinig tijd met haar gezin en/of kinderen doorbrengt, is veeleer zeldzaam. Maar wie de top wil bereiken, zet die schuldgevo­elens maar beter opzij. Zo getuigen onder meer Tillekaert­s en Dutordoir. Ook Onkelinx en Milquet hebben het over het ‘moederdile­mma’.

Milquet is een politica van extremen – you love her or you hate her – maar haar getuigenis over de lege koelkast of haar kinderen die niet (meer) wilden dat hun

mama hen te dicht bij school afzette, is voor iedere vrouw herkenbaar.

7. Mannen zijn niet de vijand

‘Ik denk zelfs dat er een nieuwe generatie jongens is geboren, die werden opgevoed door vrouwen die zich niet laten doen en door mannen die zich meer en meer inzetten. Ook zij kunnen daar in de toekomst alleen maar bij winnen.’

Het opnemen voor vrouwen betekent niet automatisc­h dat je tegen mannen bent, benadrukt Kanko. ‘Ik wil mannen uitnodigen om ruimte te laten voor vrouwen, en om te aanvaarden dat functies met macht en invloed op een rechtvaard­ige manier worden gedeeld.’

Opvallend: voor het eerst is Kanko wél scherp voor sommige vrouwen. Voor valse feministes. Vrouwen die ‘zonder blikken of blozen en met een schijnheil­ig gezicht durven te zeggen dat ze feminist zijn, maar nergens te bespeuren vallen als het op concrete actie aankomt’.

‘Al te vaak wordt het debat over vrouwenrec­hten gekaapt door dat soort salonfemin­istes’, legt Kanko uit. ‘Ik vind hen laf en huichelach­tig.’ Namen wil ze niet noemen, maar iedere vrouw die in de positie verkeert dat ze iets kan doen maar dat achterwege laat, valt wat haar betreft onder de noemer.

‘Het gaat erom dat je consequent en solidair bent’, vervolgt ze. ‘Zeggen is niet genoeg. We moeten moedig zijn en optreden tegen seksisme. Elkaar concreet helpen en er niet alleen voor pleiten.’

(Assita Kanko)

 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ?? © Fred Debrock ?? ‘Het debat over vrouwenrec­hten wordt te vaak gekaapt door salonfemin­istes’, zegt Assita Kanko.
© Fred Debrock ‘Het debat over vrouwenrec­hten wordt te vaak gekaapt door salonfemin­istes’, zegt Assita Kanko.

Newspapers in Dutch

Newspapers from Belgium