Plan Marghem volstaat niet

Nog 1.000 MW te gaan om licht aan te houden

‘Iedereen heeft zijn werk gedaan, behalve degene die moest zorgen voor nieuwe gascentrales’ RONNIE BELMANS Energyville

BRUSSEL I ‘We kunnen vandaag, zelfs wanneer de Belgische én internationale markt ons alle beschikbare capaciteit aanleveren, de activering van het schakelplan niet uitsluiten’, liet Elia gisteren weten. Volgens de netwerkbeheerder ontbreekt er 1.600 tot 1.700 megawatt aan vermogen om er zeker van te zijn dat de elektriciteitsvoorziening in november en de rest van de winter verzekerd blijft.

Minister van Energie Marie Christine Marghem (MR) zegt daar na overleg met Engie/Electrabel al 750 megawatt van te hebben gevonden. Zo kan Electrabel rekenen op de gascentrale van Vilvoorde, een oude knar goed voor 250 MW, die in Bulgaarse handen is en waarvan de betrouwbaarheid ter discussie staat. Daarnaast zal Electrabel ook de productie van de eigen gascentrales opvoeren. Door de betere koeling van de centrales in de herfst en winter kan dat enkele procentjes extra opleveren.

In Terzake voegde Marghem daar gisteravond aan toe dat ze met Electrabel zal bekijken of bepaalde centrales toch niet sneller ingeschakeld kunnen worden, door bijvoorbeeld de herstellingswerken te versnellen. Maar de onzekerheid blijft groot. ‘Dit zijn beloftes waar niet echt voor gezweet is’, vindt professor Ronnie Belmans, hoofd van de onderzoeksinstelling Energyville.

Waar kan er verder extra capaciteit gevonden worden?

1. Industrie

Een van de mogelijkheden ligt bij de industrie. Die kan worden gevraagd om op piekmomenten de productie te verminderen of stil te leggen. Bedrijven met koelinstallaties kan bijvoorbeeld worden gevraagd om ’s nachts de temperatuur wat lager in te stellen, zodat ze tijdens de periodes met hoog elektriciteitsverbruik geen stroom nodig hebben.

Maar sommige installaties kunnen niet zomaar stilgelegd worden. Bedrijven hebben vaak nu al contracten lopen om aan dergelijke vraagsturing deel te nemen, zodat de ruimte voor extra sturing beperkt is. En vooral, bedrijven doen dat niet zomaar. Hen overtuigen zal waarschijnlijk veel geld kosten.

2. Hernieuwbare energie

De zon en vooral de wind hebben het potentieel om ons uit de zorgen te halen. November is traditioneel een winderige maand. Op piekmomenten is windenergie in ons land makkelijk goed voor tweeënhalve kerncentrale (2.500 MW). Zonneenergie levert in november uiteraard minder op.

Alleen is het moeilijk om alleen daarop te speculeren om de haperende kerncentrales te vervangen. Zonne en windenergie zijn grillig. In een rampscenario met vriestemperaturen, grijs weer en geen wind kunnen we er niet op rekenen.

3. Import

De invoer van elektriciteit uit het buitenland is de meest evidente oplossing. De voorbije jaren is de capaciteit aan stroominvoer fors toegenomen, waardoor ook de buurlanden ons uit de nesten kunnen halen. Minister Marghem heeft al overlegd met haar collega’s, die hun solidariteit hebben betuigd. Maar Elia vreest dat de 5.500 megawatt aan mogelijke invoer in november niet volledig benut kunnen worden, eenvoudigweg omdat er in het buitenland onvoldoende capaciteit beschikbaar is.

4. Stel de strijk uit

Ook de elektriciteitsvraag van de gezinnen kan gestuurd worden. Sensibilisering en waarschuwingen aan de bevolking kunnen het elektriciteitsverbruik wel degelijk beïnvloeden. Op piekmomenten gaat een derde van het stroomverbruik naar gezinnen. Als tien procent van de gezinnen bereid is om de strijk uit te stellen, scheelt dat al snel 400 megawatt op de borrel, rekent Belmans voor.

5. Afschakelen

Marghem heeft dus nog wel wat mogelijkheden. Toch zit volgens Elia de kans erin dat sommige delen van Vlaanderen tijdelijk in het donker gezet moeten worden. Belmans wijst minister Marghem met de vinger. ‘Iedereen heeft zijn werk gedaan, behalve degene die moest zorgen voor nieuwe gascentrales.’