Europese Commissie gaat clash met Italië aan
De Italiaanse ontwerpbegroting vindt geen genade bij de Commissie. Ze start de strafprocedure die kan leiden tot een financiële boete voor Rome.
BRUSSEL I De Europese Commissie onder leiding van JeanClaude Juncker krijgt geregeld het verwijt dat ze te soepel omspringt met de toepassing van de begrotingsregels van het stabiliteitspact. Vooral de grote landen konden de jongste jaren op clementie rekenen – ‘Frankrijk is Frankrijk’, zei Juncker ooit.
Het viel des te meer op hoe hard de woorden waren die gisteren in de volgepakte perszaal van de Commissie vielen. ‘Italië is aan het slaapwandelen richting financiële instabiliteit’, zei vicevoorzitter Valdis Dombrovskis, het meest prozaïsche lid van de Commissie. ‘Het risico bestaat dat dit beleid op termijn tot meer besparingen zal leiden voor de Italianen.’
Terwijl de vorige regering be loofde het tekort volgend jaar te beperken tot 0,8 procent, mikt de nieuwe regering van Lega en Vijfsterrenbeweging op een tekort van 2,4 procent in 2019 en 2,1 procent in 2020. Het extra geld wil Rome gebruiken om een basisinkomen in te voeren voor de armste Italianen, de pensioenleeftijd te verlagen en in infrastructuur te investeren.
Risico’s stijgen
Maar volgens de Commissie zullen de tekorten hoger uitvallen en zal de overheidsschuld de volgende jaren op het hoge niveau van
131 procent blijven hangen. Volgens de afspraken zou de schuld de komende drie jaar moeten zakken tot 120 procent. ‘We kunnen niet anders dan vaststellen dat er sprake is van een ernstige overtre ding’, zei Pierre Moscovici, bevoegd voor Economische Zaken.
De Fransman ging op zijn elan voort: ‘Wie zal de rekening betalen van die extra uitgaven? De Italiaanse economie, bedrijven, spaarders en belastingbetalers. Wij nemen onze verantwoordelijkheid, in het belang van de Italianen en de eurozone.’
Voorlopig is er nog geen risico op besmetting van andere eurozonelanden, maar voorzichtigheid is geboden: ‘Leden van hetzelfde team moeten dezelfde regels volgen’, aldus Dombrovskis.
Omslachtige procedure
De andere eurozonelanden krijgen nu twee weken om het rapport van de Commissie te bestuderen. Als zij de analyse onderschrijven – en daarover bestaat geen twijfel – zal ‘Brussel’ voor stellen de procedure wegens een buitensporig tekort op gang te trekken.
Als de lidstaten ook daar op 22 januari mee instemmen, krijgt de Italiaanse regering drie tot zes maanden om nieuwe aanbevelingen van de Commissie uit te voeren om de begroting op orde te brengen. Blijft Rome dwarsliggen, dan kan de Commissie een boete voorstellen van 0,2 tot 0,5 procent van het Italiaanse bruto binnenlands product.
Moscovici verdedigde deze om slachtige procedure: ‘Ze is niet te traag en niet te snel. Ze is niet te slap, en niet te streng.’ Het voordeel is dat een eventuele boete – die koren op de molen zou zijn van de Lega en de Vijfsterrenbeweging – pas na de Europese verkiezingen uitgevaardigd zou worden.
Het betekent wel dat de Italiaanse regering intussen haar zin kan doen. Tenzij de financiële markten Rome op de knieën dwingen. Italië moet volgend jaar 250 miljard euro schulden herfinancieren en betaalt nu al 3 procentpunten meer rente dan Duitsland.
De Italiaanse premier Conte ziet Juncker zaterdag in Brussel. Hij is niet onder de indruk: ‘De weg die wij volgen, is de beste weg om onze overheidsschuld terug te dringen en brengt voordelen voor ons land en Europa.’
‘Italië is aan het slaapwandelen richting financiële instabiliteit’
VALDIS DOMBROVSKIS Vicevoorzitter Europese Commissie