Indiase koewachters poken religieuze spanningen op

India: wie raakt aan de heilige koe, zal het voelen Jongemannen verenigen zich in gewelddadige patrouilles om de heilige koe te wreken. ‘Dit zijn onze high school shootings.’ Voor het eerst sterft daarbij ook een agent.

Jammu en Kashmir 0,5

Himachal Pradesh Punjab Haryana Rajasthan Uttarkhand Delhi

BRUSSEL I ‘Mensen vermoorden vanwege onze verering voor de koe is onaanvaardbaar.’ Het leek een evidente uitspraak van de Indiase premier Narendra Modi in 2017. Maar dat was het niet. De premier moest duidelijk de puntjes op de i zetten na een moord door koewachters of gau raksha (koebeschermers) zoals ze zichzelf noemen.

Die gau raksha zijn informele groepjes jongemannen die in dorpen jagen op ‘smokkelaars’ van koevlees of anderen die het heilige dier kwaad doen. Veehandelaars afpersen is zo een lucratieve bijverdienste, omdat oude koeien vaak naar andere staten vervoerd worden. De groepjes hebben de wet deels achter zich (zie infografiek). Maar confrontaties leiden vaak tot massahysterie. Sinds Modi’s aantreden in 2014 vielen er 50 doden en 161 zwaargewonden. Aanleiding van zijn uitspraak was de moord op Junaid, een zestienjarige moslim die op de trein werd uitgescholden voor koeieneter. De jongen had niets met vlees te maken, maar werd toch koudweg doodgestoken. Achteraf bleek het incident gestart te zijn met een ruzie over een zitplaats op de trein.

Omdat koewachters extremistische hindoes zijn en slachtoffers bijna altijd moslims, dreigen de meutes voortdurend de interreligieuze rust op te blazen. Nu is er een nieuw sinister geval, dat bovendien in scène lijkt gezet te zijn vanuit politieke hoek.

Geplande afrekening

Alles begon toen Yogesh Raj (20), actief bij een extremistische hindoenationalistische groep, maandag aangifte deed van een groepje mensen dat koeien slachtte bij het dorp Bulandshahr (Uttar Pradesh). Al snel bleek dat de karkassen al enkele dagen oud waren en dus niet pas geslacht.

Raj en een opgehitste menigte blokkeerden de snelweg en eisten een onderzoek. De massa stak het politiekantoor en combi’s in brand. Er vielen twee doden. Eén van hen was een agent, die in het verleden een koewachter had ontmaskerd voor valse claims. De zus van de agent spreekt van een geplande afrekening.

Raj legde tegenstrijdige verklaringen af in filmpjes die hij op Whatsapp verspreidde. Hij wordt nu gezocht voor zijn dubieuze aangifte. De verdachte ‘koeslachters’ waren volgens hem een elf en een twaalfjarige moslimjongen, een man die al jaren niet meer in het dorp woont en drie lokaal compleet onbekende ‘dorpelingen’. Sms’jes die de bevolking tegen de politie wilden opzetten, gingen volgens nieuwszender The Wire razendsnel rond.

Het had veel erger kunnen aflopen: vlak in de buurt vond namelijk een bijeenkomst van duizenden moslims plaats. Tezelfdertijd