‘Sois jeune’ en zwijg niet
Driehonderd leerlingen van het Koninklijk Atheneum Etterbeek leerden donderdag enkele belangrijke lessen toen ze ’s ochtends de schoolpoort uitliepen. Volwassenen hoeven vooral niet te panikeren over hun rebelse gedrag. Integendeel. Nieuwe leerlijn actief burgerschap? Vakoverschrijdende eindtermen? Met verve behaald.
Als leraar had ik het geluk mee te mogen proeven van het engagement en de dynamiek die deze duizenden jongeren uitdroegen in de straten van Brussel. ‘Neem mijn mening mee in je dikke BMW’ scandeerden enkele van de vierdejaars tussen de auto’s van de Wetstraat. ‘Please take the metro
next time, sir’ kregen klagende bestuurders als antwoord. Frisse en hoopvolle geesten met lef. Onze jongeren begrijpen precies wat het klimaatdebat zo hard mist.
Ze leerden ook omgaan met verantwoordelijkheid en kritiek. ‘Jullie zijn niet volwassen genoeg om de waarheid te zeggen zoals ze is. Zelfs die last laten jullie aan ons, kinderen, over’, zei de vijftienjarige Greta Thunberg op de Poolse klimaattop (DS
18 december 2018). Herhaling is een belangrijk onderdeel van een leerproces. We bedanken onze volwassenen om dat na de klimaatmars nogmaals te illustreren.
Geen betutteling meer
Want laat dat klimaatgepamper de belangrijkste reden zijn achter het recente protest. Rebelleren tegen het schoolreglement en de leerplicht staat symbool voor het gebrek aan vertrouwen dat deze jongeren hebben in onze ter plaatse trappelende instanties en beleidsmakers. Dat deze generatie een klimaatmars vooruit wil, snapt niet iedereen.
CD&Vpoliticus Youssef Kobo wees donderdagavond in Het journaal op de zogenaamde gevaren van spijbelgedrag: ‘Eén, twee keer thuisblijven en dan gaat het
downhill.’ Het hellend vlak is een drogreden, zouden mijn scholieren weten. De uitspraak had beter gepast bij de klimaatinspanningen van zijn partij in de federale en de Vlaamse regering tijdens de afgelopen regeerperiode. Ook minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) vond het ‘positief dat jongeren opkomen voor het klimaat, maar spijbelen is niet de juiste methode’. Benieuwd of haar spijbelende collega’s in de Kamer dezelfde betuttelende behandeling krijgen.
Enkele directeurs gaven in deze krant hun mening over hoe je het best met ‘bosbrossers’ omgaat (DS 11 januari). Voor één keer is het goed, maar nu terug naar de orde van de dag, sois jeune et tais toi, was de teneur. Stel je maar eens eenzelfde toon voor over de staking bij Proximus vandaag. Gelukkig erkent het artikel dat het CLB en de school bij meermalige problematische afwezigheid op zoek gaan naar de oorzaak van dit onwettige gedrag. Samen met de ouders en de overheid zoeken ze dan een oplossing. Een verborgen motivatie om verder te gaan met de stakingen en iedereen rond de tafel te dwingen om oplossingen te formuleren op de klimaatproblematiek?
Rik Torfs deed er in De afspraak een cynisch schepje bovenop door op te roepen tot nuance en onderzoek naar het werkelijke aandeel van de mens in de klimaatopwarming. Mogen onze leerlingen daarom geen enkele les missen, moeten ze daarom hard studeren, zodat ze later de problematiek smalend kunnen relativeren?
Meer radicale keuzes
Wat deze scholieren vragen, is net het omgekeerde. Dat het debat over radicale keuzes gaat in plaats van over de zoveelste nuance. ‘System change, not climate chan
ge’, las ik op een van de talrijke borden. Een scholier overhandigde mij een flyer die verwees naar het Carbon Majors Report waarin honderd bedrijven verantwoordelijk worden gesteld voor 71 procent van de wereldwijde uitstoot. Hoelang denken we deze jongens en meisjes nog wijs te kunnen maken dat alleen wat minder waterverbruik, een extra fietstocht of een gedoofde lamp het fundamentele verschil zal maken?
We hoeven ons geen zorgen te maken over de gemiste lesuren van deze bosbrossers. Ze leren elke minuut bij wat vrijheid en verantwoordelijkheid inhouden. Hoe je cynisme kunt bestrijden met collectief engagement. Hoe je zonder stemrecht toch het debat kunt sturen. Hoe krachtig een po sitief en opbouwend verhaal is. ‘Donderdag voelden we hoop en macht, meneer’, vertelden enkele leerlingen in de les. Weinig andere weekends bekeken de leerlingen zo kritisch de media, deelden ze zoveel krantenartikels of debatteerden ze zo duchtig. We maken ons beter zorgen over een veelvoud aan gemiste lesuren als de schoolbus opnieuw te laat komt vanwege fileellende. Of het verhoogde risico op astma, allergieën, longinfecties, hart en vaatziekten en
We maken ons beter zorgen over een veelvoud aan gemiste lesuren als de schoolbus te laat komt door fileellende
concentratieproblemen door fijn stof op de speelplaats.
In plaats van onze jongeren te betuttelen zouden we ons beter door hun moed en daadkracht laten inspireren. Ik ben alvast trots dat de schooldirectie door het initiatief van onze scholieren alle leerlingen, leerkrachten, personeel en ouders oproept om samen massaal aanwezig te zijn op de klimaatmars van 27 januari. Er is ook voor ons volwassenen hoop. We hebben dus toch een generatie voortgebracht die de klimaatzaak wél serieus neemt. Ik laat me elke donderdag alvast door hen inspireren.