‘Denk eraan dat je ook iets anders kunt vragen dan geld’
Met de jaarlijkse evaluatiegesprekken keert ook de jaarlijkse vraag terug: vraag je opslag en zo ja, hoe? ‘Hou het vooral realistisch.’
‘Dat een collega opslag krijgt, is op zich nog geen goed argument om zelf ook opslag te vragen’ SARA DE GIETER Professor arbeidspsychologie VUB ‘Het motiverende effect van een verhoging in het basisloon is van zeer korte duur’ BRIGITTE OVERSTEYNS Reward consultant SD Worx
BRUSSEL I Alvast een eerste mythe uit de wereld helpen: opslag vragen is niet iets wat je per se aan jezelf verplicht bent, zegt Sara De Gieter, professor arbeidspsychologie aan de VUB. ‘Je hebt wel altijd het recht om een loonsverhoging te vragen, maar je denkt er beter goed over na. Vind je echt dat je loon niet meer in overeenstemming is met je werk? Hoe kun je dat objectief aantonen? Heb je de verwachtingen overtroffen? Heb je je duidelijk onderscheiden van je collega’s? Als je die dingen niet hard kunt maken, begin je er beter niet aan. Dat een collega opslag krijgt, is bijvoorbeeld op zich nog geen goed argument om zelf ook opslag te vragen.’
‘Voorts is het een goed idee om op een deftige manier een gesprek over je loon vast te leggen, en er je leidinggevende niet zomaar tussendoor over aan te spreken. Wacht daarvoor desnoods je moment af: als je organisatie in zwaar weer zit, speel je een gevaarlijk spel door zelf toch meer geld te vragen. En blijf te allen tijde realistisch over dat geld: in plaats van meteen op tafel te leggen welk bedrag je in gedachten hebt, lijkt het me beter om ruimte te laten voor een voorstel. Geef aan dat je vindt dat je wat meer verdient, maar sta ook open voor andere extra’s dan opslag. Het is onrealistisch om een loonsverhoging van 5 procent te verwachten.’
Meer thuiswerken
Helaas verwachten werknemers dat vaak wel, zegt Brigitte Oversteyns, reward consultant bij de HRdienstverlener SD Worx. ‘Als je het aan de werknemer vraagt, is een loonsverhoging pas echt een beloning als die 5 tot 7 procent van het loon bedraagt. Maar dat is voor veel werkgevers gewoon niet haalbaar. Zelfs als je drie procent meer gaat vragen, is het lang niet evident om dat te krijgen.’ En voor je werkgever ook niet zo interessant: ‘Het motiverende effect van een verhoging in het basisloon is van zeer korte duur.’
Grote loonsverhogingen worden nog weleens geforceerd als je je werkgever kunt vertellen dat je bij een ander bedrijf aan de slag mag voor een indrukwekkender loon, weet Oversteyns. ‘En het is geen duurzaam systeem. Als je bij een ander bedrijf gaat solliciteren, is dat vaak omdat je in je huidige job iets anders mist dan geld. Het is interessanter om dan te onderzoeken waar je ongenoegen mee te maken heeft.’
Opleiding
Als werknemer neem je maar best de verantwoordelijkheid om nu en dan na te denken over wat je echt nodig hebt, denkt Oversteyns. ‘En dat kan heel goed iets anders zijn dan een loonsverhoging. Misschien heb je er meer aan om een opleiding te volgen die je carrièrekansen ten goede komt, of wil je een keer een project leiden, of wil je meer thuiswerken, of volgens flexibelere uren. Dat zijn ook beloningen, die je werkgever moeilijk voor iedereen individueel kan afstemmen, maar waar je zelf wel naar kunt vragen.’