‘Wie bij “socialisme” blijft haperen, staart zich blind op het etiket, niet op wat er inhoudelijk achter zit’
Virginia Ramos Rios leert SP.A campagnevoeren
Virginia Ramos Rios begeleidde de campagne van Alexandria OcasioCortez, op haar 29ste het jongste Congreslid in de VS. De SP.A geeft haar vandaag een podium om de Vlaamse socialisten weer te leren winnen, of op zijn minst opnieuw moed te vatten.
ANTWERPEN I ‘Vigie’ – zoals Virginia Ramos Rios (46) zich laat noemen – is één brok enthousiasme en energie. Op elke korte vraag volgt een uitvoerig antwoord. We spreken af voor de lunch op het Antwerpse Eilandje, op een steenworp van de plek waar vandaag ‘Go Left’ plaatsvindt, het evenement van de SP.A dat de Vlaamse socialisten even energiek en enthousiast moet maken voor de nakende verkiezingen.
Ramos Rios leidde de succesvolle, opvallende campagne van de New Yorkse Alexandria OcasioCortez, op haar 29ste het jongste Congreslid in Amerika. ‘Ik word wakker met Alexandria’, zegt Conner Rousseau (26), de Vlaamse lijsttrekker voor OostVlaanderen, die haar campagneleidster naar Antwerpen heeft gehaald. Rousseau doelt op OcasioCortez’ socialemediaprofiel, want het mag duidelijk zijn: de jonge latinapolitica uit The Bronx weet hoe ze met goed gemonteerde video’s de aandacht moet trekken.
Haar recente video over hoe het grote geld de Amerikaanse politiek verziekt, ging de hele wereld rond. OcasioCortez weigerde donaties van bedrijven voor haar campagne en ‘dat was fundamenteel in haar overwinning’, zegt haar voormalige campagneleidster.
Yes, we can
Wat kan Europa, waar al heel wat sociale successen zijn geboekt, nog leren van socialisten in Amerika? ‘Jullie hebben allang universele gezondheidszorg en een betaalbaar hoger onderwijs’, geeft Ramos Rios toe. ‘Hier spelen andere thema’s, zoals de pensioenleeftijd. Of belastingvoordelen voor grote bedrijven en hoe klimaatverandering kan worden aangepakt. Het komt erop aan om goed je oor te luisteren te leggen bij wat er leeft en daarna het leiderschap te tonen om die zaken concreet aan te pakken.’
Het woord ‘socialisme’ roept volgens de campagneleidster niet langer negatieve connotaties op in de VS, als gevolg van een generatiewissel. ‘Alexandria is zeventien jaar jonger dan ik’, vertelt Ramos Rios. ‘Voor haar generatie betekent de Koude Oorlog of de SovjetUnie niks meer. Maar die generatie jongeren groeide op in Amerika, zonder de vruchten van het ka pitalisme te kunnen plukken of te kunnen genieten van de voordelen die de babyboomers hebben gekend. Als je dan spreekt over een basisinkomen of over een universele gezondheidszorg, dan resoneert dat bij velen. Wie bij “socialisme” blijft haperen, staart zich blind op het etiket, niet op wat er inhoudelijk achter zit.’
Ramos Rios denkt niet dat ze de socialisten grote geheimen over campagnevoeren kan verklappen. ‘Een deel van wat ik zal vertellen, is gebaseerd op gezond verstand.’ Rousseau knikt: ‘Ik heb drie uur met haar gepraat en veel van wat ze zegt, kan ik ook bedenken. Maar het is een groot verschil om iets te weten en het ook echt te doen. Je moet je soms door anderen opnieuw laten inspireren. Alexandria OcasioCortez voert dezelfde oorlog als wij en zij heeft succes geboekt, terwijl wij al vijftien jaar de verkiezingen verliezen. Het gaat over zelfvertrouwen. Yes, we can. We moeten op onszelf focussen.’
Elk gesprek telt
‘Wij hebben voor Alexandria een zeer laagdrempelige campagne gevoerd’, pikt Ramos Rios in. ‘We stonden in New York City aan de uitgang van metrostations en bij bushaltes om mensen aan te spreken. Never waste a conversation, elk gesprek is betekenisvol. Zelfs al praat je met iemand zonder stemrecht, die persoon spreekt misschien wel twee of drie kiezers aan over jouw kandidaat.’
‘Trumps migratiebeleid maakt veel migranten in de Californische landbouw bang. Afgelopen zomer hing het fruit te rotten in de bomen’
Soms klinkt Ramos Rios meer als een ‘life coach’ dan als de leider van een belangrijke politieke campagne – op dit moment leidt ze de verkiezingscampagne van een Democratische kandidate voor het openbaar ministerie in New York.
Carrièrewissels
De New Yorkse heeft enkele opmerkelijke carrièrewissels achter de rug. Ze verkocht creditcards voor een bank, waar ze ‘heel goed leerde wat rijke mensen doen om hun geld te behouden’. Daarna zette ze een radicale stap tot ‘energiegenezer’, werd ‘delegate’ voor Bernie Sanders op de Democratische Conventie van 2016 en schopte het daarna tot campagneleidster van OcasioCortez.
Socialisten in Europa worstelen met het thema migratie: zijn ze nu voor, of tegen? We vragen haar of dat anders is voor socialisten in Amerika. Ze glimlacht breed. ‘Ik woon en werk in een divers district van New York, waar maar liefst 559 talen en dialecten worden gesproken. Voor ons is diversiteit dagelijkse kost. Maar ook buiten New York weten de meeste Amerikanen dat de immigrant niet de bogeyman is zoals Donald Trump hem neerzet. Kijk naar de Central Valley. Dat is een conservatief stuk van Californië, waar veel migranten als arbeiders in de landbouw werken. Trumps harde migratiebeleid maakte velen bang. Afgelopen zomer hing het fruit daar te rotten aan de bomen.’