‘Klimaat en sociaal beleid gaan niet samen? Quatsch’
Isolatie is cruciaal voor het klimaat. Maar burgers weten niet waar te beginnen. Gent maakt het hen zo makkelijk mogelijk.
GENT I Vandaag stappen de klimaatspijbelaars voor het eerst door Gent. Zelfs de directie van de twee grote hogescholen riep de studenten op om op straat te komen. Ze zullen manifesteren in een stad die prat gaat op haar klimaatbeleid. De Bond Beter Leefmilieu noemt Gent een voorloper, naast Antwerpen, Eeklo, Kortrijk, Leuven of Asse.
De stad legt opmerkelijke resultaten voor in haar inspanningen rond het energieverbruik van de huishoudens – een bron van uitstoot waar nog veel winst te boeken valt. Gent begeleidt zijn inwoners bij de isolatie en het energiezuiniger maken van hun woning. ‘Ontzorgen, noemen we dat’, zegt de schepen van Milieu en Klimaat, Tine Heyse (Groen). ‘Veel mensen willen iets doen aan hun huis, maar weten niet hoe ze eraan moeten beginnen. Wij nemen de barrières weg. De Energiecentrale van de stad geeft hen gratis advies op maat en een lijst met aannemers. Verder kunnen ze een premie of een lening krijgen om de investeringen te bekostigen. Die laatste is renteloos voor mensen met een beperkt inkomen. Voor de anderen is de rente 1 procent.’
Spinmolenplein
Bijna 2.700 Gentenaars – huiseigenaren én huurders – vroegen in 2018 een advies. Dat leidde tot 2.551 uitgekeerde premies en 449 leningen. Het geld gaat naar de isolatie van daken, gevels of vloeren, of naar de plaatsing van dubbele beglazing.
Ook de bewoners van appartementsblokken deden mee. Zo kreeg een 70tal appartementen in een woonblok aan het Spinmolenplein betere beglazing. Ook verhuurders en sociale huisvesting werden daarbij betrokken. Bijna driekwart van de begunstigden van de premie kwam uit de lagereinkomensgroepen. ‘Dat klimaat en sociaal beleid niet samengaan, is quatsch’, zegt Heyse.
In de vorige bestuursperiode investeerde de stad ruim 105 mil joen euro in maatregelen die rechtstreeks bijdragen aan een lagere uitstoot. Gent kan bogen op een sterk middenveld, met onder meer de coöperatieve EnerGent. Of die inspanningen zich ook vertalen in een dalende uitstoot? Heyse: ‘Tussen 2007 en 2016 – de laatste cijfers – werd er een vermindering van meer dan 13 procent genoteerd. Tegen volgend jaar is een vermindering van 20 procent haalbaar.’
Zeepwarmte
Om tegen 2030 40 procent minder uitstoot te halen, moet er een tandje bijgestoken worden. Om van aardgas af te raken, denkt Gent aan meer warmtenetten. Dat komt erop neer dat een fabriek of een verbrandingsoven zijn overtollige, geproduceerde warmte aan nabijgelegen gebouwen aanbiedt. Voor de huizen van een nieuwe wijk in de Oude Dokken wil men gebruikmaken van de overtollige warmte van een zeepziederij.
Hoeveel inspanningen de stad ook doet, op haar grondgebied ligt ook industrie die flink wat CO2 uitstoot, met staalfabriek Arcelor Mittal op kop. ‘Dat klopt,’ geeft Heyse toe, ‘de uitstoot van dit soort bedrijven wordt Euro In 2018 keerde de stad Gent 2.551 premies uit en gaf ze 449 leningen. Het geld dient voor de pees geregeld. Daar heeft Gent noch Vlaanderen een greep op. We hebben als stad vat op de huishoudens, de mobiliteit, de landbouw en de consumptie, maar niet op de grote industrie, die tien keer zoveel CO2 uitstoot.’
Oorlogsbunker
Inwoners die hun woning energiezuiniger willen maken, krijgen gratis advies op maat, een lijst met aannemers en een premie
Tine Heyse is ook voorzitter van de Climate Alliance, een vereniging van meer dan 1.700 Europese steden en gemeenten uit 26 landen, die zich geëngageerd hebben om maatregelen te nemen om hun uitstoot elke vijf jaar met 10 procent te reduceren.
Opvallende initiatieven vind je in Kopenhagen en Göteborg: daar maakt men gebruik van warmtenetten. Hamburg pronkt met een oorlogsbunker die omgevormd is tot een warmwaterreservoir dat draait op zonnepanelen en gas.
De Climate Alliance inspireerde de Europese Commissie tot het Burgemeestersconvenant, dat lokale besturen mee wilde krijgen in het klimaatverhaal. Meer dan 7.700 lokale besturen hebben het ondertekend. In Vlaanderen schaarden acht op de tien steden en gemeenten zich erachter. De doelstelling is een uitstootreductie met 40 procent tegen 2030. van daken, gevels of vloeren, of voor de plaatsing van