‘Ik heb lang gedacht dat acteren liegen was’
Ghalia Benali (50) voelt zich meer muzikante dan actrice. Niet dat ze dat laatste licht opvat. ‘Een maand lang was ik iemand anders.’
De strafste actrice die u niet kent, heet Ghalia Benali. Ze is zelfs een Brusselse. Hoe dat u kon ontgaan zijn? Simpel: de keren dat ze te zien was op het witte doek zijn op een hand te tellen. Het is niet dat ze zo nodig zuinig wilde zijn op haar talent. ‘Ik heb lang gedacht dat acteren liegen was’, legt ze uit. ‘Dat ligt me helemaal niet. Natuurlijk stond ik dan niet te springen om meer rollen aan te nemen.’ U moet weten: Benali is geen geschoolde actrice.
Toch is ze sinds deze week in de bioscoop te zien in Fatwa, een BelgischTunesische coproductie. Als Loubna speelt ze de moeder van een jongeman die in verdachte omstandigheden om het leven kwam. Het verhaal situeert filmmaker Mah moud Ben Mahmoud in Tunis, waar salafisten de boel in handen proberen te krijgen. Loubna’s ex verkaste om die reden naar Frankrijk, maar zij bleef. Iemand moest hen verbaal weerwerk bieden.
‘Je mag de kracht van het woord, van intellectualisme en kunst, niet onderschatten’, zegt ze. ‘Het is geen toeval dat elke dictator zijn regime installeert door al wat artistiek is te vernietigen.’
Expressieve podiumstijl
Benali volgde kunststudies aan SintLucas in Gent nadat ze eerder wetenschappen had gestudeerd in Tunesië. Daar is ze ook opgegroeid. ‘Ik kon me geen mooiere kindertijd indenken.’ Op haar 20ste verruilde ze het geboorteland van haar ouders voor Brussel, waar zijzelf was geboren en tot haar vierde had gewoond. Haar vader had zijn leven lang vol liefde gesproken over België. Het moet een diepe indruk nagelaten hebben op de jonge Benali.
Inmiddels is dit multitalent een innemende vrouw van vijftig die net zoveel het MiddenOosten als het Westen ademt. Nog het meest straalt er een artistieke bevlogenheid van haar af. Op het podium brengt ze een Arabisch repertoire, zonder ooit een muzikale uitstap af te wijzen. Pas deed ze nog een opnamesessie met jazzlegende Philip Catherine.
Omdat het Belgische concertpubliek maar weinig begrijpt van de taal waarin ze zingt, moest ze met de jaren wel een expressieve podiumstijl ontwikkelen. Het bruggetje met acteren moet u daar zoeken.
De regisseur van Fatwa is een vriend van de familie Benali. ‘Toen hij me vroeg voor de film, heb ik onmiddellijk toegezegd. Tot ik in het scenario zag om welke rol het ging. Loubna was niet spiritueel, ze had nauwelijks voeling met de maatschappij waarvan ze deel was. Daar had ik het moeilijk mee. Een aantal aanpassingen hebben haar sympathieker gemaakt, zoals de scène waarin ze als atheïste eten opdient tijdens een religieuze maaltijd.’
Rouwproces
Extremisme loopt als een rode draad doorheen de film. Maar zeg dat het donkere tijden zijn en Benali steekt het licht aan. ‘Toen Hitler leefde, had je ook Gandhi. De media hebben de neiging om vooral dat te zien wat angst inboezemt, terwijl er evenveel positiefs te vinden is. Het komt er ook op aan om vertrouwen te hebben in de afloop.’
Acteren is voor Ghalia Benali geen frivool tijdverdrijf. Ze smijt zich met alles wat ze in zich heeft. Negen draaidagen in Tunis betekende voor haar dat ze er een maand zou blijven. ‘Al die tijd was ik Loubna. Nadien leefde ik nog twee tot drie maanden met haar. Loskomen van een personage is een rouwproces.’
‘Het invullen van de rol zelf is een zoektocht naar eerlijkheid. Intussen weet ik dat acteren niet liegen is, maar teruggrijpen naar persoonlijke ervaringen’, geeft ze aan. ‘Door uit de muzikale routine te stappen en me op te laden met zo’n zoektocht, zing ik nadien veel beter. Ik heb dan meer kleur in mijn stem.’
Benali was getrouwd met de Brusselse filmmaker Fabrice du Welz, bekend van Calvaire, met wie ze twee kinderen heeft. Haar liefde voor film heeft hij mee aangevuurd.
Meestal laat ze een pauze van een paar jaar voor ze weer een set opstapt, omdat ze het allemaal zo intens beleeft. Deze keer begint het toch wat eerder te jeuken. ‘Ik jaag het niet actief na, maar meer filmprojecten mogen mijn richting uitkomen. Zolang de rol maar geen cliché is. (wijst naar zichzelf) Kijk naar dit gezicht. Dit is hoe een Belgische vrouw eruitziet, die rol wil ik spelen.’ Beste filmmaker, u weet wie te bellen.
‘Je mag de kracht van het woord niet onderschatten. Het is geen toeval dat elke dictator zijn regime installeert door al wat artistiek is te vernietigen’
‘Fatwa’ speelt nu in de bioscoop. Ghalia Benali treedt op in de Handelsbeurs (17/3), De Singel (26/4) en Bozar (16/5).