Kortrijk vindt in geen tijd de man in de rode trui

Om snel een persoon te kunnen opsporen, laat de politie in Kortrijk herkenningssoftware los op camerabeelden.

BRUSSEL I ‘Er zijn toch camerabeelden? Waarom hangen die anders overal?’ Wie in een bewaakte stationsbuurt zijn geparkeerde auto al eens heeft teruggevonden met een stevige kras erop, heeft heel waarschijnlijk tijdens de aangifte die woorden weleens uitgesproken. ‘De burger verwacht dat een camera toelaat om alle criminaliteit op te sporen’, zegt Filip Devriendt, waarnemend korpschef in de politiezone Vlas, waarvan Kortrijk deel uitmaakt. ‘Helaas is het niet zo eenvoudig: zelfs in versneld tempo duurt het vaak uren om camerabeelden te onderzoeken. We moeten keuzes maken en dan gaat onze capaciteit eerder naar de opsporing van een diefstal met geweld dan naar een fietsdiefstal of een vluchtmisdrijf zonder fysieke schade.’

Door de aankoop van een softwarepakket maakt de politie van Kortrijk zijn 170 camera’s nu wel ‘slim’. Bijvoorbeeld: wanneer een jongeman met een rode capuchon wegvlucht uit een apotheek, gaat de software aan de hand van camerabeelden zelf op zoek naar jonge mannen met rode truien – in real time of in het archief dat tot dertig dagen teruggaat.

Kortrijk sluit zich zo aan in een rijtje met Boston, Buenos Aires, Beverly Hills en … Brussel. Ook zij maken gebruik van de Video Synopsistechnologie van het beveiligingsbedrijf BriefCam.

Korte of lange mouwen

De technologie komt uit Israël, dat al decennialang een pionier op het vlak van beveiligingstechnologie is (DS 16 mei 2019). Alle objecten die in beeld van de camera’s komen, worden opgeslagen. Daarna filtert de software personen op basis van karakteristieken zoals man/vrouw, korte/lange mouwen, enzovoort. BriefCam claimt dat zijn software een rol heeft gespeeld in de opsporing van massamoordenaar Anders Breivik. Ook in de zoektocht naar de terroristen van de marathon van Boston zou Video Synopsis zijn gebruikt.

In Kortrijk brengt de software volgens de politie vooral tijdwinst. ‘Gericht opzoekingswerk naar specifieke personen en voertuigen gaat sneller en efficiënter’, klinkt het in de perstekst. In principe doet het systeem in enkele minuten waar politiemensen enkele uren over doen: in de massa aan camerabeelden op zoek gaan naar een gauwdief, gevluchte auto of verloren gelopen kind. De politiezones BrusselWest (rond Molenbeek) en die van Moeskroen werken er al langer mee, maar daar gebeurt de analyse niet in real time. De politie en de stad Kortrijk delen de kosten, die voorlopig op ongeveer 95.000 euro liggen.

Kauwgom op de grond

Privacyactivist Matthias DobbelaereWelvaert uitte op Twitter forse kritiek op het systeem. ‘Heel veel dure woorden om te zeggen: we gaan gezichtsherkenningstechnologie aankopen, ook al mag dat nog niet’, schreef hij in een tweet gericht aan Kortrijks burgemeester Vincent Van Quickenborne (Open VLD).

Op zijn website windt BriefCam er geen doekjes om: hun technologie omvat gezichtsherkenning. Daarbij wordt een persoon geïdentificeerd door een (camera)beeld van hem of haar af te toetsen aan een database.

‘Maar wij maken daar geen gebruik van’, verzekert korpschef Devriendt. ‘De wet laat het niet toe en daar houden we ons aan. Als de regels ooit zouden veranderen, dan kan deze software dat inderdaad aan. Maar laat ons eerst eens zien welke resultaten we hiermee halen. We moeten er voorzichtig mee omspringen. Ik wil niet terechtkomen in een maatschappij zoals in China, waarbij we bij wijze van spreken op de camera zien dat iemand een kauwgom op de grond gooit en de GASboete meteen naar zijn huis opsturen.’

‘Als de regels ooit veranderen, kan deze software inderdaad gezichtsherkenning aan. Maar laat ons eerst eens zien welke resultaten we hiermee halen’

FILIP DEVRIENDT

Korpschef politie Kortrijk

‘In dit geval is er ook geen verzameling van persoonlijke gegevens. We analyseren gewoon de beelden via software in plaats van handmatig, zonder dat we weten wie op de beelden te zien is.’

Van Quickenborne noemt de toepassing ‘privacyproof’. ‘De criticasters zijn tegen elke vorm van camerabeveiliging, zelfs trajectcontrole. Terwijl ronduit bewezen is dat die werkt.’

Ook professor Gert Vermeulen (UGent), die zich focust op mensenrechten en privacy, ziet geen graten in Vision Synopsis. ‘Hier is zelfs helemaal niets biometrisch aan. Dit is gewoon een verstandige manier om met de beschikbare middelen om te gaan.’ werkt.