China stoot nog steeds ozonvreters uit
In OostChina worden gassen geproduceerd die de ozonlaag aantasten, hoewel dat al decennia verboden is.
In OostChina wordt het verboden gas cfk11, dat de ozonlaag aantast, nog steeds op grote schaal geproduceerd. Dat is weer bevestigd, dit keer op basis van atmosferisch onderzoek in combinatie met computermodellen voor luchtstromen. De resultaten staan in Nature.
De productie van cfk’s (chloorfluorkoolwaterstoffen) is sinds 1996 verboden in westerse landen, en sinds 2010 in ontwikkelingslanden. Dat spraken de Verenigde Naties al in 1987 af. Het zijn immers ozonvreters. De ozonlaag, hoog in de stratosfeer, houdt gevaarlijke ultravioletstraling van de zon tegen. Afbraak van de ozonlaag schaadt planten en dieren, en kan huidkanker veroorzaken. De cfk’s veroorzaken het beruchte ozongat boven de Zuidpool.
Vorig jaar mei publiceerde Nature al een onderzoek waaruit voor het eerst bleek dat de wereldwijde concentratie van cfk11 in de atmosfeer weliswaar afneemt, maar veel minder sterk dan zou moeten als iedereen zich aan het verbod hield. Waarschijnlijk wordt het nog gebruikt voor isolatieschuim voor de bouw, dachten de vorsers. Ze zagen de uitstoot van cfk11 vanaf 2012 sterk toenemen, en traceerden die toename tot OostAzië. Nu zijn ze preciezer: de OostChinese provincies Shandong en Hebei, en in mindere mate de omgeving van Sjanghai.
Ze baseren zich op de gegevens tussen 2008 en 2017 van een wereldwijd netwerk van meetstations. Bij de meetstations in Hateruma (Japan) en Gosan (ZuidKorea) daalde de cfk11concentratie veel langzamer dan in Europa, NoordAmerika en Australië (over Afrika en ZuidAmerika zijn er geen gegevens). Met computermodellen voor luchtstromen konden de onderzoekers berekenen waar die cfk’s uitgestoten werden. De toename in de cfk11uitstoot in dit gebied verklaart veertig tot zestig procent van de wereldwijd gemeten stijging van die uitstoot.
De uitstoot kan ook stijgen door een gestegen terugname en vernietiging van oude koelkasten (waarin cfk11 als koelmiddel is gebruikt), of een opstoot in de sloop van huizen met oud isolatieschuim. Maar dat zouden dan wel onrealistisch veel koelkasten en huizen moeten zijn.
Met computermodellen voor luchtstromen konden de onderzoekers berekenen waar die cfk’s uitgestoten werden