Oud Vlaanderen heeft jong Vlaanderen afgetroefd
De revival van Vlaams Belang is artificieel, aldus PAUL GOOSSENS, opgepompt door de epo van een kwakkelende NVAstrategie. Ook de Vlaamse leeftijdspiramide speelde mee.
Vijf jaar geleden was Vlaams Belang terminaal, vandaag is het opnieuw springlevend en heeft Vlaanderen er een nieuwe Zwarte Zondag bij. Samen met het verlies van de NVA en de doorbraak van de PVDA is het dé blikvanger van deze verkiezingen. De afstraffing van de Zweedse coalitie, althans aan Vlaamse kant, wordt er haast een faits divers bij. Die coalitie is nu definitief geschiedenis en de zoektocht naar een andere, federale meerderheid, wordt een lange, uitputtende mars. Zelfs het record uit 2011, toen er 541 dagen nodig waren om een federale meerderheid te vinden, kan nu sneuvelen. Met zijn memorabele ‘Sire, geef me honderd dagen’ bezorgde JeanLuc Dehaene het Paleis in 1988 koude rillingen. Voor de monarch was het een zorgwekkend signaal van de Belgische malaise. Dertig jaar later zou de koning onmiddellijk tekenen voor een formatie van ‘slechts’ honderd dagen, want een bewijs van de weerbaarheid van het federale koninkrijk.
Voor de federale regering wordt het spannend. Bij de opmaak van de begroting in het najaar moet meer dan 7 miljard bespaard worden. Tenminste als we onze Europese engagementen willen naleven. In de campagne werd over veel, zo niet alles gepraat, behalve over saneren. Pierre Wunsch, de gouverneur van de Nationale Bank, zei een maand geleden: ‘Ik heb één grote vrees, en dat is dat de mensen de besparingen beu zijn.’ De stemresultaten bevestigen dat vermoeden. Als de partijen hun kiesbeloften niet meteen inslikken, is een krachtmeting met de Europese Unie over de begroting onvermijdelijk. Trouwens, ook Europa moet kiezen tussen hardvochtigheid en zekerheid.
In 1991 haalde het toenmalige Vlaams Blok ‘slechts’ 10,4 procent van de stemmen en toch riepen we de 24ste november tot ‘Zwarte Zondag’ uit. Vandaag zitten we met de gebakken peren. Als 10,6 procent al zwart is, wordt het met de circa 18 procent die Vlaams Belang gisteren kreeg, zoeken naar een kleur zwarter dan zwart. Zelfs Kazimir Malevitsj zou het er moeilijk mee hebben. Overigens, 2004 was nog aanzienlijk zwarter. Toen klopte het Vlaams Blok op 24,2 procent af en was het de grootste Vlaamse partij.
Kroonprins Francken?
In tegenstelling tot 1991 is de revival van Vlaams Belang deze keer in hoge mate artificieel. Pure dope, een spinoff van een foute focus van de NVA. Haar schizofrene campagne bezorgde Vlaams Belang zoveel epo dat het boven zijn niveau kon pieken. De drugdealer is bekend: Theo Francken. Met zijn tweets, chaosbeleid en geklungel rond ‘Marrakech’ hield hij de migratieproblematiek op de frontpagina’s en voedde hij de controverse. Zo werd Vlaams Belang slapend rijk. Ook voor Francken was het bingo. Hij werd de populairste politicus van Vlaanderen, de nummer 2 van de partij en kwam in poleposition om De Wever als voorzitter op te volgen. Met de on
welriekende affaireKucam verloor Francken zijn glans en begon het ook bij de top van de NVA te dagen dat zijn aanpak vooral het bedje van Vlaams Belang spreidde. Gisteravond werd dat door harde cijfers bevestigd. Rampzalig voor de NVA, dramatisch voor Francken. Niet Merkel, maar Francken is de architect van de comeback van Vlaams extreemrechts.
Hij zal er in de partij op worden afgerekend, want een verkiezingsdag is zoveel meer dan een feest van de democratie, het is ook een meedogenloos moment. Zo gauw de mist is opgetrokken en de volkswil uitgeklaard, worden de messen bovengehaald en over het lot van de leiders beslist. Wie zich vergiste, verdwijnt uit de spotlights en moet genoegen nemen met een bescheiden rol in de schaduw of … de badkuip laten vollopen. Zo werkt een democratie.
Omdat hij de partij in een doodlopende straat gidste, is Francken in principe uitgeteld voor het voorzitterschap en hoort hij vele treden in de partijhiërarchie te zakken. Als het niet gebeurt en Francken toch het voorzitterschap claimt, is een verscheurend debat binnen de NVA onafwendbaar. De manier waarop de exstaatssecretaris gisteravond in Londerzeel achter De Wever stond te blinken, gaf de indruk dat hij zich nog steeds als de kroonprins beschouwt. Met Francken aan de top van de partij komt de fusie van de NVA met Vlaams Belang heel dichtbij en wordt het cordon sanitaire opgedoekt. Zondag begon voor de NVA alleszins een nieuw tijdperk en werd definitief een punt achter haar onstuitbare opkomst gezet.
Seniorenfeestje
De hoop van Groen dat het klimaatalarm een electorale schokgolf zou veroorzaken, kwam niet uit. De dooddoener van de politicologen dat ‘het klimaat te vroeg piekte’ verhult meer dan hij verklaart. Ongetwijfeld maakten de groene boegbeelden inschattings en rekenfouten en werden ze door meer gehaaide straatvechters gevloerd. Het is maar een deel van de waarheid.
In de eindstrijd van de verkiezingscampagne blies het pensioendebat zowat alle andere electorale strijdpunten van tafel. Alleen de migratieproblematiek kon zich, dankzij het duo FranckenVan Grieken handhaven. Die switch werd mee door de warrooms van de politieke partijen gestuurd, maar bovenal had het met de Vlaamse klei en zwaartekracht te maken. Bekijk de Vlaamse leeftijdspiramide. Vergelijk de geoliede netwerken en de verworven rechten van vijftigplussers en senioren met die van de bosbrossers en ‘Youth4Climate’. De laatste hadden niet eens stemrecht en hun electorale gewicht is onvergelijkbaar kleiner dan dat van de zilveren generaties. Hoe meer rimpels en grijze haren de Vlaamse samenleving krijgt, hoe zwaarder de korte termijn doorweegt, hoe minder belang ze aan het welzijn van de planeet en de verre toekomstige generaties hecht, hoe groter ook de aantrekkingskracht van de status quo. Op 26 mei 2019 werd jong Vlaanderen door oud Vlaanderen afgetroefd en werd het klimaatalarm voor het groot pensioenverdriet ingeruild. Voor alle duidelijkheid, de rekening van dat seniorenfeestje wordt naar de jongeren doorgeschoven.
Met zijn memorabele ‘Sire, geef me honderd dagen’ bezorgde JeanLuc Dehaene het Paleis koude rillingen, nu zou de koning meteen tekenen voor zo’n korte formatie