De kegel valt niet ver van de circustent
Met ‘Swing’, te zien op de Zomer van Antwerpen, treedt Nanosh in de voetsporen van zijn vader Danny Ronaldo. ‘Bij de naam Ronaldo verwacht men altijd zo veel.’
It don’t mean a thing if it ain’t got that swing, moet Nanosh Ronaldo gedacht hebben. En dus roept hij in zijn eerste circusvoorstelling het cabaret van de jaren 40 weer tot leven. Swing is een ouderwetse, warmbloedige circusavond zoals je ze nog zelden ziet, badend in een retrosfeertje en met een grote bigband – of toch een automatische installatie van de orgelfamilie Decap.
In de tent van Circus Ronaldo voeren zes jonge artiesten een bonte variétéshow op. Denk aan jongleren met borden op stokjes of vuurkegels, trapeze met hilarische publieksinteractie en een razendsnelle muzikale kledingwisselact. Het zijn de oude truken van de foor, maar dan nieuw leven ingeblazen door een generatie twintigers en prille dertigers.
Met zijn 24 lentes is aanvoerder Nanosh Ronaldo de jongste van het pak. De oudste zoon van Danny Ronaldo draait achter de schermen al jaren mee in de Mechelse circusfamilie: als technieker van zijn vaders straffe solo Fidelis fortibus, decorbouwer en chauffeur van het reizende Ronaldocircus. Nu treedt hij voor het eerst zelf voor het voet
licht, als de zevende generatie in een circusfamilie die teruggaat tot 1842.
Grote clownschoenen
Swing is geen commedia dell’arte zoals het werk van zijn vader Danny. Hier geen overkoepelende boog, wel een strakke opeenvolging van numéro’s. ‘Swing is meer circus en minder theater’, aldus Nanosh. ‘Het is traditioneler en minder verhalend dan andere Ronaldovoorstellingen.’
Maar net dat kan vader Danny wel smaken. ‘Nanosh kiest voor variété, terwijl veel andere jonge artiesten vandaag op zoek zijn naar diepgang. Maar er schuilt net veel betekenis in entertainment. Nanosh leert mij alleszins om het entertainmentgehalte van circus weer meer te waarderen.’
Danny Ronaldo won onlangs de Ultima (Vlaamse cultuurprijs) voor circus. Ervaart Nanosh geen druk, nu hij de grote clownsschoenen van zijn vader moet vullen? ‘Toch wel. Ronaldo is een grote naam in het circus. Men verwacht altijd meteen veel. Daarom hebben we het nu anders aangepakt. Met Swing trokken we anderhalf jaar langs kleine dorpen om in de luwte te blijven schaven, zonder de druk van een première op een groot circusfestival.’
Toen Danny 25 jaar geleden het roer overnam van zijn ouders Johnny en Maria was Circus Ronaldo nog niet de klinkende naam van vandaag. ‘Er was geen stelling die ik moest rechthouden’, vertelt Danny. ‘Maar ik hoop dat deze jonge gasten van Swing niet het gevoel hebben dat ze een oude stelling moeten stutten. Circus is een symbool van vrijheid, van gewoon doen. Het is geen doordachte wereld. Dat is net de magie en poëzie ervan. Soms loopt het al eens een avond minder omdat ze nog niet diezelfde ervaring hebben. Maar hun naïviteit is net wat zo schoon is.’
Fakkel doorgeven
Zelf vindt Danny het ‘zalig’ om deze keer gewoon in de tribune te zitten en zich te laten ontroeren. Volgend seizoen moet hij opnieuw de piste in. Dan creëert hij Sono io? met zijn andere zoon Pepijn (21). Danny: ‘Dat wordt een stuk over een vader en een zoon, over twee generaties clowns. Pepijn lijkt meer op mij dan Nanosh – hij houdt ook van het dromerige, de poëzie en de tristesse van het circus. Zelfs fysiek lijken we op elkaar. De voorstelling gaat over waarin vader en zoon zich in elkaar herkennen, maar even goed over het verschil dat ze moeten leren accepteren. In veel beroepen die worden doorgegeven van vader op zoon – of moeder op dochter – loopt het precies daar mis.’
Pepijn volgde de Brusselse theaterschool Lassaad, maar Nanosh is helemaal autodidact. Of beter: hij leerde alles van de beste leermeester, zijn vader. Nochtans heeft Danny Ronaldo geen systeem, zegt hij. ‘Als je kinderen opgroeien in het circus, gebeurt zoiets intuïtief. Circus is een wereld waarin weinig gesproken wordt en veel organisch evolueert. Niet zoals in een bedrijf waarin iemand vandaag stopt er morgen iemand anders die job overneemt. Maar onvermijdelijk komt ooit de dag dat ik zal constateren dat het juist voelt om de fakkel volledig door te geven aan de nieuwe generatie.’
Nu ook zijn andere kinderen Angelo (12) en Adania (4) – die bij het applaus van Swing graag haar tuimel demonstreert – het circus inrollen, lijkt de opvolging alvast verzekerd.
‘Swing’, tot 24 augustus op de Zomer van Antwerpen. Dit najaar in Leuven, Wilrijk en Asse.
‘Nanosh leert mij om het entertainmentgehalte van circus weer meer te waarderen’
DANNY RONALDO
Vader