Financiën voor de mannen, gezondheid voor de vrouwen
In de Kamer sturen de partijen mannen naar ‘harde, technische’ commissies en vrouwen naar ‘zachte’. ‘Dit gaat in tegen de geest van de quotawet.’
Zowat de helft van de commissies in de Kamer trekt zich deze week al voor even op gang, tot het parlement op 21 juli in reces gaat. Op de agenda’s staat niet meer dan de regeling van de werkzaamheden, op enkele actualiteitsvragen na. Een telling leert dat bepaalde commissies de komende regeerperiode opvallend mannelijk en andere uitgesproken vrouwelijk zijn.
Terwijl de Kamer voor 42 procent uit vrouwen bestaat, zitten er in de commissie Financiën en Begroting maar twee, op zeventien leden. Ook Defensie, Grondwet en Binnenlandse Zaken, waar onder meer veiligheid en migratie aan bod komen, worden gedomineerd door mannen. In andere commissies voeren vrouwen de boventoon: Justitie, Sociale Zaken en Gezondheid (zie inzet). Energie, Economie, Mobiliteit en Buitenlandse Zaken zijn in balans.
‘Dit is een erg klassiek beeld’, zegt politicologe Karen Celis, gespecialiseerd in de politieke vertegenwoordiging van vrouwen. ‘Onderzoek toonde eerder aan dat vrouwen vooral terechtkomen in commissies die men als zacht beschouwt, en mannen in hardere, technischere materies. Dat blijkt nu opnieuw het geval te zijn.’
Volgens Celis gaat die stereotiepe verdeling in ‘tegen de geest van de quotawet’, die oplegt dat de helft van de kandidatenlijsten uit vrouwen bestaan. ‘Een gelijke verdeling van de macht is daarvan de filosofie. Idealiter wordt dat doorgetrokken in de commissies.’
Celis wijst op meerdere verklaringen. ‘Bij een commissie als Financiën en Begroting ligt, met de vinger op de knip van de staatskas, veel invloed. Dat machtselement speelt een rol, blijkt uit onderzoek. Bovendien is de commissie technisch en meestal voorbehouden voor ervaren parlementsleden, die vaker man zijn.’
Studiekeuzes
Ook hebben vrouwen nu eenmaal vaker ervaring en expertise in de ‘zachtere’ onderwerpen, zegt Celis. ‘Zachter betekent zeker niet minder belangrijk. Heel wat cruciale besluitvorming zal de komende regeerperiode gebeuren in commissies als Sociale Zaken of Gezondheid.’
Daar wijst ook NVAKamerlid Kathleen Depoorter op, die als
Mannelijke commissies
Financiën en Begroting
88% mannelijk Defensie
76% mannelijk Binnenlandse Zaken en Veiligheid 71% mannelijk Grondwet en Institutionele Vernieuwing
65% mannelijk
Vrouwelijke commissies
Gezondheid en Gelijke Kansen 65% vrouwelijk Justitie
65% vrouwelijk Sociale Zaken, Werk en Pensioenen
53% vrouwelijk enige Nederlandstalige vrouw in de commissie Financiën en Begroting zetelt. ‘Wij hebben de commissies verdeeld op basis van kennis en expertise’, zegt ze. ‘Je moet doen waar je het best in bent. Vrouwen voelen zich blijkbaar gemiddeld beter in de zorgsector dan in de harde financiële wereld.’
De socialistische, liberale en christendemocratische fracties geven eveneens aan dat gender allerminst bewust een rol speelde bij de toebedeling. ‘Ook uit studiekeuzes blijkt dat vrouwen en mannen gemiddeld anders kiezen’, zegt CD&Vfractieleider Servais Verherstraeten. ‘Bovendien zullen wij vaak plaatsvervangers in commissies laten zetelen, afhankelijk van het onderwerp’, zegt zijn SP.Acollega Meryame Kitir. ‘Ik denk dat we voor vervrouwelijking naar het parlement als geheel moeten kijken. Daar boeken we wel degelijk vooruitgang.’
‘Ik denk dat we naar het
hele parlement moeten kijken. Daar boeken we wel degelijk vooruitgang’
MERYAME KITIR Fractieleidster SP.A
‘Vrouwen voelen zich gemiddeld beter in de zorgsector dan in de
harde financiële wereld’
KATHLEEN DEPOORTER NVAKamerlid