Bijenvrienden halen meer dan hun buit binnen
Het Beierse parlement keurt vandaag een wet goed die de biodiversiteit beschermt. ‘De meest progressieve wet in ons land’, zegt een actievoerder.
‘We schrijven geschiedenis’, jubelde een enthousiaste Markus Erlwein aan de telefoon vanuit München. Hij is de woordvoerder van het VolksbegehrenArtenvielfalt, dat zijn de milieubewuste mensen die tijdens hun campagne een zwartgeel bijenpakje aantrokken om aandacht te trekken voor het trieste lot van de bijen.
Met de slogan ‘Rettet die Bienen’ gingen ze in het begin van het jaar de straat op om een miljoen handtekeningen te verzamelen. Die hadden ze nodig om via een volksraadpleging een wet te kunnen veranderen (DS 14 februari). Ze haalden niet 1 miljoen, maar 1,75 miljoen handtekeningen op. Dat betekent dat ongeveer een op de acht inwoners van Beieren de petitie steunde.
Het succes van de campagne was voor Markus Söder (CSU) een duidelijk signaal dat de Beierse politiek van koers moest veranderen. De christendemocratische raspoliticus, die bij de vorige verkiezingen op zijn bek was gegaan omdat hij de retoriek van de uiterst rechtse partij Alternative für Deutschland echode, besefte dat de nieuwe wind uit de groene velden kwam. De twintig procent die de Groenen in mei dit jaar bij de Europese verkiezingen in Duitsland behaalden, was nog eens een indicatie dat een groot deel van de Duitsers wil dat de beleidsmakers meer aandacht hebben voor de bescherming van het milieu.
Voorhoede
De wet die vandaag in het Beierse parlement wordt goedgekeurd, is letterlijk de tekst die de actievoerders hadden neergepend. Daarin staat onder meer dat tegen 2025 twintig procent van de landbouwgronden een hoog gehalte aan organische stoffen moet bevatten, dat tien procent van de groene grond een plek moet worden waar wilde bloemen kunnen groeien en dat er minder pesticiden worden toegelaten. ‘We hebben de natuurbeschermingswetten in de andere deelstaten bestudeerd en we hebben het beste van alle teksten samengelegd’, zegt een tevreden Agnes Becker aan de telefoon. Als politica voor de ÖkologischDemokratische Partei (ÖKP) is zij een van de initiatiefneemsters van de volksraadpleging. Behalve de wet ligt er nog een ander voorstel klaar dat breder gaat dan de tekst van de actievoerders. Daarin staat dat genetische gewassen verboden zullen worden en dat het gebruik van pesticiden voor huistuinenkeukengebruik aan banden wordt gelegd. Erlwein is in de wolken. ‘Ik engageer me al tien jaar voor de milieubeweging, maar deze wet gaat verder dan we ooit hadden durven dromen’. Becker noemt de Beierse wet de meest progressieve milieuwet in Duitsland. ‘De CSUregering beseft dat ze zich in de voorhoede van de klimaatbeweging moet positioneren als ze wil overleven’, zegt Becker gniffelend. Ze vertelt dat de rechtse beleidsmakers jarenlang niet begrepen dat ecologie een belangrijk thema was. ‘Maar ze werden er ook op aangesproken door de oudere boeren in Beieren, die zagen dat de bloeiende weiden uit hun jeugd nergens meer te bespeuren waren.’
Erlwein noemt dit een trendbreuk. ‘Onze petitie heeft de samenleving veranderd. Burgemeesters, die zich nooit om het milieu hebben bekommerd, trekken nu plots de groene kaart.’
Miljoen handtekeningen
Het succesverhaal heeft actievoerders in andere deelstaten geinspireerd. Er lopen soortgelijke petities in BadenWürttemberg, Hessen, Brandenburg of NoordrijnWestfalen. Met de actie ‘Wesavebees’ hebben Becker en een Europees Parlementslid van de ÖKP de actie naar de Europa gebracht. ‘Gaandeweg zijn we tot de vaststelling gekomen dat het Europese landbouwbeleid mee aan de basis van de problemen ligt.’
‘We willen dat de verdeling van de Europese landbouwsubsidies rekening houdt met de mate waarin een boer een beleid voert dat klimaatvriendelijk is, de biodiversiteit promoot of het drinkwater beschermt.’ Het Europese Burgerinitiatief moet een miljoen handtekeningen in zeven landen verzamelen. Dat zal vlotjes lukken, denkt Becker.
‘Rechtse beleidsmakers werden aangesproken door oudere boeren die zagen dat de bloeiende weiden uit hun jeugd verdwenen’
AGNES BECKER Politica ÖKP