‘De kerncentrales openhouden is uitstel van executie’

BRUSSEL I De leden van ingeni eursvereniging IEnet publiceer den er deze week een rapport over en klimaatexpert JeanPascal van Ypersele pleitte ervoor in De Stan daard (DS 3 december): de levens duurverlenging van onze kern centrales is terug van nooit weg geweest in het debat. Tot ergernis van kernfysicus Pieter Vinger hoets en ceo Ronnie Belmans van het onderzoeksinstituut Energyville. ‘Het is frustrerend dat het debat telkens weer over kernenergie moet gaan’, zegt Vingerhoets. ‘De uitdaging die voor ons ligt, is zoveel groter dan alleen de vraag of er al dan niet twee nucleaire centrales moeten blijven draaien. Met twee kerncentrales zit je aan 16 terawattuur elektriciteitspro ductie per jaar. Het huidige energieverbruik is meer dan 400 terawattuur. Vanwaar komt al die disproportionele aandacht?’

Uw collegaingenieurs vinden de levensduurverlenging nochtans echt nodig.

Pieter Vingerhoets:

‘In dat rapport staat niets nieuws. Er zijn relevante studies gebeurd over de verlenging van de kerncentrales, waar niet naar wordt verwezen. Ik heb een probleem met die attitude van een conclusie te formuleren die zelfs niet volgt uit de eigen analyse.’

Op Twitter sprak u over ‘een hoopje ingenieurs die met behulp van wat regelvandrieberekeningen hun politieke mening naar voren schuiven en het vol trots een studie noemen’. Bij Energyille, het onderzoekscentrum voor duurzame energie, zijn ze niet gelukkig met de steeds terugkerende suggestie om de kerncentrales langer open te houden. ‘Als we blijven zeggen dat het zonder niet zal gaan, dan zal het niet gaan. Terwijl het wel kan.’

‘Het rapport bevat dan ook gewoonweg fouten. Het gaat uit van het primaire energieverbruik, maar ze houdt er geen rekening mee dat elektrische motoren efficiënter zijn dan brandstofmotoren. Nostalgie is geen energietransitie en kerncen trales zijn nostalgie. Zekerheden zijn er alleen om ooit te verdwij nen.’

Ronnie Belmans: Kunnen we dan geen tijd winnen door die centrales tien jaar langer open te houden? Ze staan er toch. Belmans:

‘Winnen we tijd? Of verliezen we tijd? De kerncentrales tien jaar langer openhouden is alleen uitstel van executie. We weten vandaag al welke tech nologie we zullen nodig hebben om de klimaatdoelstellingen voor 2030 te halen. We moeten het alleen nog doen.’

‘Het is frustrerend om te zien hoe er telkens weer een mist gordijn opgetrokken wordt om het echte probleem niet te hoeven aanpakken. Ik denk dat sommi gen blij zijn dat het nucleaire debat telkens weer opduikt. Het verhindert het zicht op de echte uitdaging.’

Politieke keuze

Enkele jaren geleden berekende Energyville nog dat twee kern centrales openhouden 600 mil joen goedkoper was. Vingerhoets:

‘Die berekening ging nog uit van dure offshore windmolens. De prijzen zijn intussen sterk gedaald. Boven dien komt er een tweede wind park bij. Ook in de berekeningen die het Planbureau dit jaar maakte van het verkiezingsprogramma van Groen en de NVA, bleek dat het verschil in consumenten surplus tussen een scenario met verlenging en een scenario zonder niet zo groot is.’

‘Of je erop rekent dat een kernuitstap tegen 2025 haalbaar is of niet, is een politieke keuze. Die hoeven wetenschappers niet te maken. Maar hoe langer je wacht en hoe mee zeker heid je wilt inbouwen, des te hoger de factuur zal zijn.’

Belmans: Nochtans pleit nu ook een klimaat expert als JeanPascal van Yper sele voor een verlenging van de kerncentrales.

Belmans:

‘Van Ypersele wil kennelijk laten zien dat hij een open geest heeft, maar hij weet wel beter. Hij weet heel goed dat wat hij zegt, niet zal gebeuren. Trouwens, de voorstanders van een levensduurverlenging zeggen de meest uiteenlopende dingen: Van Ypersele vraagt vijf jaar, sommige partijen tien jaar en Electrabel zelfs twintig jaar.’

‘De klemtoon zou beter liggen op alle positieve zaken die de energietransitie kan opleveren. En nee, we moeten niet allemaal anders gaan leven. De energietransitie is een investering in het comfort van de samen leving, met een beter vervoer zon der uitlaatgassen, met een betere verwarming, met een slimme meter die de huishoudelijke plan ning kan overnemen. We stevenen af op een duurzaam en comfor tabel systeem.’

‘Ik heb mijn elektri sche auto eens uitgeleend aan mijn zoon. Ik heb hem achteraf niet horen klagen. Maar als we blijven zeggen dat het niet zal gaan, dan zal het ook niet gaan. Terwijl het wel kan.’

Vingerhoets: Belmans: Zo veel mogelijkheden Kunnen we al die salariswagens in vier jaar tijd elektrisch maken? Belmans:

‘Natuurlijk, ten minste als je het laden van die voertuigen fatsoenlijk stuurt. Je moet niet alle auto’s tegelijk laden, en je moet dat doen op een moment dat er hernieuwbare energie in overvloed is. Het laden van mijn auto is gekoppeld aan mijn agenda en ik rij altijd met een volle lading naar huis. Er is zo veel mogelijk! We moeten denken aan tankkaarten, zodat je bij vrienden kunt laden zonder dat zij daarvoor moeten betalen. We kunnen het isolatieprogramma van huizen bijsturen, zodat ze een nuluitstoot bereiken. Niet door overmatig te isoleren, want dat is niet goed voor de luchtkwaliteit, wel door intelligente combinaties met zonnepanelen en warmtepompen.’

‘We kunnen de mensen een oplossing op maat geven, we werken daarvoor aan een plan dat per locatie voorstellen doet. Maar de opdracht is enorm en het beleid moet wel eens de knoop doorhakken: waar wil het naartoe? Wouter De Geest van Voka zei het al: ‘Overschakelen op elektrische salariswagens? Fijn, wij gaan, vanuit het bedrijfsleven, voor de laadpalen zorgen. Maar zeg ons in godsnaam wat we moeten doen en blijf daarbij.’

‘Wij hebben met Energyville al een zeer goed beeld van wat ons elektriciteitsnet kan en niet kan. Maar de vraag om er iets mee te doen, moet ons wel gesteld worden. Er wordt vaak met bewondering naar de aanpak van Nederland gekeken, maar daar hebben ze jaren aan een grondige analyse gewerkt. Wij weten niet eens precies of we op koers zitten met onze klimaatmaatregelen. Dat was ook de kritiek van de Europese Commissie. Nu pas gaat een team van veertien Belgische onderzoekerspartners met geld uit het Energietransitiefonds samenwerken in het Epocproject.’

Vingerhoets:

‘We weten vandaag al welke technologie we nodig hebben om de klimaatdoelstellingen voor 2030 te halen. We moeten het alleen nog doen’ RONNIE BELMANS

Ceo Energyville