WEDERZIJDSE HULP

Allebei zitten ze opgesloten en hebben ze vaak een problematisch verleden: asielhonden en ingezetenen van gevangenissen en tbsklinieken (waar mensen verpleegd worden die een zwaar misdrijf pleegden en daarvoor geheel of gedeeltelijk ontoerekeningsvatbaar zijn verklaard). En allebei verlangen ze naar een leven buiten gevangenschap. Mens en dier blijken elkaar daar perfect op te kunnen voorbereiden.

In 2009 liet het Nederlandse Dutch Cell Dogs voor het eerst asielhonden trainen door gedetineerden. ‘We zagen voor onze ogen de meest verstarde en gesloten mannen openbreken’, vertellen oprichtsters Betty Buijtels en Marlies de Bats. De gevangenisdirectie, bewakers en psychologen bevestigden dat er iets heel bijzonders gebeurde. ‘In de loop van het trainingsprogramma namen de gedetineerden meer verantwoordelijkheid, werden ze socialer en stonden ze meer open voor behandeling.’

Op hun beurt hadden de honden – die vanwege hun uiterlijk of incidenten vaak moeilijk plaatsbaar waren – meer kans op een nieuw warm nest. Vooral de reacties van de gedetineerden zelf waren voor Betty en Marlies een motivatie om door te gaan met het trainingsprogramma. Inmiddels wordt er in heel Nederland getraind in tbsklinieken, jeugdinrichtingen en verslavingsklinieken.

Dat deelnemers zichzelf in hun hond herkennen, is geen toeval. Voorafgaand aan de trainingen geven zij hun voorkeuren op. Dutch Cell Dogs gaat op zoek naar passende honden, in een asiel op maximaal een uur van de instelling. De matches tussen gedetineerden en hun hond zijn vaak opvallend goed geslaagd, vindt fotograaf Tom van Limpt.

Hij kreeg toestemming om tijdens de trainingen te fotograferen in de gevangenis in Heerhugowaard en de tbskliniek De Woenselse Poort in Eindhoven. ‘Ik mocht de gedetineerden niet herkenbaar in beeld brengen, maar via de honden heb ik geprobeerd hen alsnog smoel te geven.’