Weyts wil meer herexamens in het secundair onderwijs

Minister Ben Weyts (NVA) wil meer herexamens in de strijd tegen de ‘zesjescultuur’. Het Katholiek Onderwijs ziet daar voorlopig geen reden toe.

BRUSSEL I De herexamens in het secundair onderwijs zijn terug. Tenminste, als het van minister van Onderwijs Ben Weyts (NVA) afhangt. In lijn met het regeerakkoord pleit hij ervoor de herexamens te herwaarderen. ‘Als de laatste jaren de indruk is ontstaan dat herexamens niet meer zouden mogen, dan wil de Vlaamse regering heel duidelijk zijn: wij stellen vertrouwen in leerkrachten en beschouwen herexamens als een legitiem en voor sommige leerlingen heel nuttig instrument.’

Concrete maatregelen zijn er nog niet, zegt onderwijsspecialist Koen Daniëls (NVA). ‘Maar er zijn ondertussen gesprekken geweest met de koepels. We plannen zelf ook communicatie naar de scholen dat ze niet meer afgestraft zullen worden door de inspectie. Als de koepels zeggen dat het geen goed idee is, dan is dat maar zo. Onze boodschap: neem de school in eigen handen. En ja, daar horen ook herexamens bij. Leerkrachten mogen dat weten, of het nu anders staat in een nieuwsbrief van een koepel of niet.’

Zieke leerling

Het Katholiek Onderwijs Vlaanderen adviseert scholen al jaren om herexamens alleen bij hoge uitzondering te gebruiken, bijvoorbeeld omdat een leerling ziek was. Volgens de woordvoerder van de katholieke koepel zit er ook nu geen shift aan te komen. De redenering is simpel: de klassenraad heeft tien maanden om een leerling te beoordelen. Alleen als klassenraden over te weinig informatie beschikken, bijvoorbeeld omdat een leerling ziek is geweest, kan een ‘bijkomende proef ’ (zoals het herexamen officieel heet) wel. Het GO! zegt dat de kwestie nog niet aan de orde is.

Er is nooit een verbod gekomen op herexamens, maar het gebruik ervan is wel een tijd ontmoedigd door zowel de koepels als de onderwijsadministratie. De overheid vond dat een volledig schooljaar volstond ter evaluatie. Herexamens werden soms ook wel oneigenlijk gebruikt, bijvoorbeeld om een leerling te ‘straffen’.

Het is ook zo dat de Onderwijsinspectie er scholen in het verleden op aansprak als ze (te) veel herexamens organiseerden. Inspecteurgeneraal Lieven Viaene wijst er evenwel op dat scholen om die reden nooit een negatief rapport hebben gekregen.

Alle vakken belangrijk

In 2016 deed de Vlaamse regering al een poging om, in het kader van de modernisering van het secundair onderwijs, het herexamen te herwaarderen. Ze schrapte een bepaling die stelt dat herexamens alleen mogen bij uitzonderlijke omstandigheden. Maar in de praktijk is er weinig veranderd, omdat de koepels geen voorstander zijn van meer herexamens.

De NVA wil de herexamens in de strijd werpen tegen de ‘zesjescultuur’. ‘Als een leerling een tekort heeft op Frans of geschiedenis, is het moeilijk om daarvoor een Cattest te geven’, zegt Daniëls. ‘In veel gevallen worden die leerlingen uiteindelijk toch gedelibereerd en krijgen ze een Aattest. Daarmee zegt de school tegen de leerling: het maakt niet echt uit. En de leerkrachten krijgen het signaal dat hun vak niet zo belangrijk is.’ Volgens Daniëls geeft een herexamen voor een gebuisd vak het signaal dat álle vakken belangrijk zijn en bouwt de leerling geen tekorten op.

‘Wij stellen vertrouwen in leerkrachten en beschouwen herexamens als een legitiem en voor sommige leerlingen heel nuttig instrument’

BEN WEYTS (NVA) Minister van Onderwijs