Een jaar van protesten, defecten en geldgebrek
Met meer dan 350.000 bezoekers sinds de opening is het Africamuseum in Tervuren uitgegroeid tot één van de meest bezochte musea van ons land, maar toch zit het museum in moeilijke papieren.
Na een grondige renovatie werd het Africamuseum geopend op 8 december 2018. De wedergeboorte ging gepaard met enkele kinderziektes: hoofdtelefoons, VRbrillen en beeldschermen deden het niet, de infoteksten lazen moeizaam en niet alle vitrines en kasten waren gevuld met exhibities. Hoewel het interieur werd afgestemd op mensen met een beperking, was het muse
um voor rolstoelgebruikers quasi onmogelijk te bereiken zonder externe hulp.
Ook de ‘dekolonisatie’ van het Koninklijk Museum voor MiddenAfrika schoot voor velen tekort. Kritiek begon met het museumrestaurant Bistro Tembo dat
slechts vier Afrikaanse gerechten aanbood, op een menukaart van vijftig items. En wat te denken van een standbeeld met het opschrift dat België de beschaving naar Congo heeft gebracht, en de rijke collectie aan kunstschatten die België op een niet bepaald zuivere manier verkregen heeft? Ook de veroordeling van de historische wandaden bleef volgens velen te passief. Kort na de opening werden tientallen ‘bebloede’ kartonnen handen neergeplant door actiegroepen, uit protest tegen het museum dat volgens hen nog steeds een wit instituut is, met een zwarte façade.
Imagoschade
Nog een prklap was een African Party georganiseerd in de voortuin van het museum, waar bezoekers met koloniale outfits – zelfs iemand met zwartgeschilderd gezicht – gespot werden. Hoewel het museum met dit feest organisatorisch niets te maken had, was de imagoschade een feit.
In een persbericht verklaart het museum deze kritieken ter harte te nemen. Er wordt tevens prioriteit gegeven aan historisch onderzoek naar wantoestanden en geweld in de Onafhankelijke Congostaat. Ook de vele technische kinderziektes zijn verholpen en men maakt werk van een audiogids voor blinden en slechtzienden. Het museum kan zijn eerste boekjaar afsluiten met hoge bezoekersaantallen, en is genomineerd voor de ‘European Museum of the Year Award’, dat in mei 2020 zal worden uitgereikt.
Maar alle kritieken verdwijnen in het niets tegenover de grootste uitdaging: de financiën. Na de renovatie blijkt de energiefactuur 300.000 tot 500.000 euro duurder dan aanvankelijk ingeschat, en een acuut personeelstekort bemoeilijkt het bestuur. ‘We zijn niet erg hoopvol voor de toekomst’, zegt museumdirecteur Guido Gryseels.