Het mag niet alleen over de ‘Nikkies’ gaan

Blogster Nikkie de Jager onthulde in een video dat ze transgender is. ERWIN ABBELOOS merkt dat veel mensen niet meer voor hun gemeenschap strijden, maar vooral voor hun eigen verhaal aandacht vragen.

Op haar Youtubekanaal onthulde de bekende beautyblogster Nikkie de Jager – alias NikkieTutorials – dat ze transgender is (DS januari). Ze wachtte op het juiste moment om ermee naar buiten te komen. Maar die kans werd haar ontnomen: ze werd gechanteerd door mensen die haar verhaal wilden lekken. Door zelf een video te plaatsen en als transgender uit de kast te komen, is ze haar belagers te slim af geweest. Dat is knap van haar. Maar ik heb ook enkele bedenkingen bij haar getuigenis.

Toen in 1985 naaktfoto’s van Madonna verschenen, gaf zij maar één statement, en dat stond in alle kranten: ‘So what?’ De zangeres werd ook tegen haar wil letterlijk blootgeven aan de hele wereld. Madonna is Nikkie niet en Nikkie is Madonna niet, maar toch vind ik dat de blogster ruggengraat mist. Bovendien vraagt ze alleen aandacht voor haar verhaal, niet voor haar gemeenschap. Je ziet alleen een individueel drama. Wat draagt ze daarmee bij?

Actievoeren met vals bloed

De Jager is niet de enige die fel van leer trekt tegen vooroordelen en mensen die er een andere mening op na houden. De laatste jaren zagen we wel vaker hoe mensen die tot een bepaalde gemeenschap behoren, als individu opstaan en schreeuwen: ‘Not in my name.’ Ik merk dat er steeds minder naar machtssystemen, zoals politiek en religie, wordt uitgehaald.

Vroeger kwamen mensen gezamenlijk op voor hun rechten (vrouwen, holebi’s, zwarte mensen, allochtonen …). We hadden het over ‘ons’ en ‘wij’. We trokken de straat op, we bekladden administraties met vals bloed, we namen het woord in publieke debatten, we maakten minderheden mondiger. We deden dat omdat mensen stierven, omdat mensen op hun seksualiteit afgerekend werden, omdat mensen benadeeld werden door hun huidskleur. Het militantisme, het strijden voor gelijkheid en gelijke rechten is niet meer.

Mensen strijden niet meer voor iets gemeenschappelijks, maar voor zichzelf, binnen hun gemeenschap. Ze doen het vanuit hun garages, hun slaapkamers, vanuit hun luie zetel op het internet en op de sociale media, met memes en met quotes. Komt dat de gemeenschap ten goede? Zien we nu niet alleen maar de Bo’s of de Nikkies en niet meer de anderen? En wat moet een ‘gewone mens’ op de werkvloer aanvangen met die individuele boodschappen?

Nikkie de Jager heeft zich met haar aankondiging blootgegeven. Had ze het anders kunnen aanpakken? Is een video die 17 minuten duurt relevant? Volstaat een ‘I love you all’, of heeft ze echt iets in beweging gezet? Gaat ze verder op het ingeslagen pad?

Het lijkt alsof ze nu pas beseft dat er buiten de Youtubewereld dwaze mensen zijn, mensen die haten, mensen zonder hersenen. Dat is helaas de keerzijde van de medaille als je bekend bent. De sociale media spelen daar een rol in, maar hoeveel belang moeten we eraan hechten? De Jager zegt dat ze niet graag gelabeld wordt – maar zijn we dat niet allemaal in ons leven? Een stigma is niet altijd negatief. Soms zijn er ook positieve kanten aan ‘in een hokje zitten’.

Minder ik, meer wij

Is je outen als homo hetzelfde als je outen als transgender? Is de outing van iemand die bekend is belangrijker dan die van iemand die in een boerendorp woont? Welke verandering in een machtssysteem brengt het bij? Waarom komen mensen überhaupt uit de kast? Wie doet het en in welke context? En waarom? Hoe belangrijk is normalisatie? Hoe belangrijk is onzichtbaarheid, terwijl je toch gezien wil worden?

Toen naaktfoto’s van Madonna verschenen in 1985, gaf zij maar één statement: ‘So what?’

De Jager heeft wel een punt: alleen zij beschikt over haar leven. Maar mensen met slechte bedoelingen kun je helaas niet ontwijken, zeker niet als Youtubester. Waarom wist ze dat niet? We moeten ons afvragen hoe we zwakkere mensen en minderheden beter kunnen beschermen. Misschien zijn we iets belangrijks vergeten door te geven aan deze generatie van volgers en likers. Misschien is het discours dat we ooit gebruikten tegen de macht nu een ordinaire klaagzang geworden.

Niemand verdient het dat zijn leven afgenomen wordt door iemand met slechte bedoelingen. Daarom zouden de gemeenschappen beter opnieuw bij elkaar kunnen kijken wat hen bindt. Als we al die individuen van verschillende gemeenschappen en minderheden bij elkaar brengen, kunnen we een gezamenlijke strijd organiseren. Het is tijd voor minder ik en meer wij.

ERWIN ABBELOOS Schrijft over LGBTQ+ thema’s, onder meer voor voor Zizo Magazine.