‘We brengen een zwaar thema op een lichte manier, waardoor veel kinderen er zich door aangesproken voelen’

Het aantal jongeren tussen 11 en 18 jaar dat het slachtoffer is van pesten daalt. ‘Maar we mogen nog niet op onze lauweren rusten.’

BRUSSEL I Wie jonge kinderen heeft, kan er niet naast kijken: vandaag begint de Week tegen Pesten. Op scholen, in sportclubs en jeugdbewegingen wordt er gemoved – een dansje tegen pesten – dat het een lieve lust is. Op handen verschijnen plots overal vier mysterieuze stippen: de Stip itactie.

Onder meer die campagnes hebben er volgens pestexpert Gie Deboutte toe geleid dat er minder wordt gepest. Dat blijkt uit de internationale HBSCstudie die om de vier jaar in 49 landen peilt naar de gezondheid van jongeren. Bij ons bevroeg de UGent 11.035 Vlaamse jongeren tussen 11 en 18 jaar.

Koningin Mathilde

Het aantal kinderen dat de afgelopen maanden het slachtoffer was van pesten daalde van 19,3 (2014) naar 16,6 procent (2018). Ook het aantal intensief gepeste kinderen daalde van 8,3 naar 6,6 procent. Dezelfde positieve evolutie zien we bij het aantal pesters. ‘Bij de vorige editie van het onderzoek was er al een kentering ingezet’, zegt Deboutte. ‘Maar nu is de trend duidelijk: op alle vlakken daalt pesten.’

Wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaak bestaat niet, maar Deboutte volgt de pestproblematiek in Vlaanderen al jaren. En hij denkt dus dat de campagnes van Ketnet hun effect niet hebben gemist. Als voorzitter van het Netwerk Kies Kleur tegen Pesten werkte hij er inhoudelijk ook aan mee. ‘Veel mensen vinden die soft, maar het is duidelijk dat ze werken.’

Kunnen een dansje en wat stippen echt iets doen tegen pesten? ‘Het is veel meer dan dat’, zegt Hanne Laureys, brandmanager van Ketnet. ‘Wij hebben een megafoon gezet op de Week tegen Pesten, waardoor het onderwerp zowel bij kinderen als bij volwassenen is gaan leven. We brengen een zwaar thema op een lichte manier, waardoor veel kinderen er zich door aangesproken voelen.’

‘Die stippen zijn ook een echt statement: je maakt ermee duidelijk dat je pesten niet oké vindt en dat je opkomt voor slachtoffers. Wat ook helpt zijn de boegbeelden en bekende gezichten die elk jaar hun steun verlenen. Vorig jaar had zelfs koningin Mathilde vier stippen op haar hand.’

Sociaal mediaplan

Volgens Deboutte nemen door die aandacht ook ouders en leerkrachten meer hun verantwoordelijkheid. ‘We krijgen meer vragen van scholen om hen te helpen bij hun antipestbeleid’, zegt hij. ‘Ook de politiek is er nadrukkelijker mee bezig. Zo kunnen scholen sinds kort hun subsidies verliezen wanneer hun leerlingenbegeleiding niet voldoet.’

Ook de huidige minister van Onderwijs Ben Weyts (NVA) doet zijn duit in het zakje. Zo wil hij het opkomende fenomeen van cyberpesten indijken door scholen te helpen bij de opmaak van een ‘sociaal mediaplan’ in hun antipestbeleid.

Allemaal goed nieuws dus, maar toch mogen we volgens Deboutte absoluut niet op onze lauweren rusten. Nog steeds worden duizenden jongeren gepest. Zo hoopt hij op een grote campagne met bekende gezichten uit alle sectoren. ‘Met mensen die durven te zeggen dat zij het ook hebben meegema akt of die ertegen willen optreden.’ Misschien komt die campagne er wel, want alvast Rode Duivel Toby Alderweireld nam contact op met het Netwerk omdat hij zijn naam wil koppelen aan de Week tegen Pesten.

HANNE LAUREYS Brandmanager Ketnet