Griekenland op weg naar het nulpunt?
Op de obligatiemarkt is weer een kaap gerond die enkele jaren voordien onmogelijk werd geacht: de Griekse rente is onder 1 procent gedoken. Gisteren bedroeg het rendement op een tienjarige Griekse staatslening 0,92 procent. Niet slecht, vooral niet omdat de Griekse rente tijdens het hoogtepunt van de eurocrisis in 2012 meer dan 30 procent bedroeg. Ter herinnering: Griekenland moest toen noodleningen van andere landen uit de eurozone accepteren, omdat het zich op de markt niet meer kon financieren.
De spectaculaire renteduik is er gekomen, omdat beleggers nu juist dol zijn op Griekse obligaties. Die leveren tenminste nog iets op. Vergelijkbare staatsleningen van veel andere landen – ook België – kosten alleen maar geld, omdat de rente erop negatief is. Het betekent ook dat wie op het hoogtepunt van de crisis een Griekse staatslening kocht, de zaak van zijn leven deed. De koers en het rendement van een obligatie bewegen immers in tegengestelde richting. Alleen al vorig jaar verdienden houders van Griekse staatsleningen 30 procent op hun investering.
Dat Griekse schuld nu zo geliefd is, komt gedeeltelijk doordat de Griekse staatsfinanciën spectaculair verbeterd zijn, weliswaar dankzij keiharde bezuinigingen. Daardoor kon het land zichzelf loskoppelen van het Europese infuus, en kan het weer terecht op de financië
Wie op het hoogtepunt van de crisis een Griekse staatslening kocht, deed de zaak van zijn leven
le markten. Maar de hausse heeft ook een speculatief kantje. Alle agentschappen hebben een rating van BB+ of lager op de obligaties uitstaan. Daarmee wordt de schuld als junk beschouwd: de kwaliteit is te laag voor beleggers die uit zijn op zekerheid. Veel financiële instellingen hebben zichzelf verboden om in junk bonds te beleggen. Een ervan is de ECB. Die is in het kader van haar obligatieopkoopprogramma QE zeer actief op de markt, maar moet de Griekse obligaties noodgedwongen links laten liggen. Volgens de ECBregels hoeft maar één kredietbeoordelaar de schuld op te waarderen naar een peil boven junk om de obligaties toegankelijk te maken voor QE. Het is duidelijk dat de markten op deze gebeurtenis speculeren. Op het moment dat het zover is, zal de rente meteen nog een stuk verder dalen en de koers dus stijgen.
De Griekse centrale bank schatte vorig jaar dat de toegang tot het QEprogramma de Griekse rente met 70 basispunten (0,7 procentpunt) zou kunnen doen dalen. Bloomberg citeert zelfs optimisten die al dromen van een nulrente. Misschien niet dit jaar, maar dan toch niet lang daarna. Vóór de crisis bedroeg het verschil tussen de Griekse en de Duitse rente maar 8 basispunten (0,08 procentpunt). Momenteel is dat 133 basispunten. Er is dus nog ruimte.