‘Elke werkloze minder telt. Waal of Vlaming, dat maakt niet uit’
De werkzaamheidsgraad in Wallonië vijf procentpunt laten stijgen. MarieKristine Vanbockestal erkent dat het ‘niet simpel’ zal zijn en klopt nu ook aan bij Unizo en Voka. ‘Waarom zou een Luikenaar niet in Tongeren aan de slag kunnen?’
LUIK ‘Vlaanderen wil 120.000 extra mensen aan de slag, toch? Wel, we zullen hen al 30.000 Walen sturen, da’s al een begin.’ Marie Kristine Vanbockestal, de admi nistrateurgeneraal van Forem, lacht. Maar haar Waalse arbeids bemiddelingsdienst heeft bijna evenveel werk voor de boeg als de Vlaamse VDAB. Vlaanderen heeft dan wel de steile ambitie om 120.000 mensen extra aan het werk te krijgen, de Waalse regering mikt procentueel op dezelfde groei. De VDAB en Forem moeten elk een stijging van de werkzaam heidsgraad van 5 procentpunt realiseren.
‘Vertaald naar nettotewerk stelling komt dat voor ons neer op 100.000 mensen extra aan het werk op vijf jaar’, zegt Vanbocke stal. ‘Als de conjunctuur, de groot ste motor van de aanhoudende daling van de werkloosheidscij fers, haar tred houdt, zou dat mo gelijk moeten zijn. Maar het ziet er niet naar uit dat dat het geval zal zijn. Het zal niet simpel zijn. Echt niet.’
U wilt dus snel richtlijnen van de Waalse regering?
‘Het groots aangekondigde transitieplan van de regering zou half maart klaar zijn. Dat zal veel duidelijkheid scheppen, dat wordt de concrete vertaling van de plan
nen in de Déclaration de Politique Régionalle (het Waalse regeer
akkoord, red.) De hervorming van onze begeleiding van werklozen – korter op de bal en meer gespecialiseerd – moet bijvoorbeeld nog een wetgevend kader krijgen. We zullen 200.000 werkzoekenden strakker moeten begeleiden, ook de 45 procent onder hen die geen of amper een opleiding heeft. Is het mogelijk? Ik weet het niet. Ik heb geregeld contact met de betrokken ministers, zodat er niet getreuzeld wordt en de juiste beslissingen ge nomen worden.’
‘Sommigen zijn van mening dat onze taken beter overgenomen worden door de privésector, maar met die visie ben ik het niet eens. Een begeleider bij ons kost op jaar basis 60.000 euro. Maar die leidt wel vijftig tot honderd mensen op. Dat is veel zinvoller dan tien be drijven elk 6.000 euro steun te ge ven. We zullen goed moeten waken over de beste returnoninvestment.’
Met haar grapje over 30.000 Walen voor Vlaanderen zat Vanbockestal niet ver van de waarheid. Dat is ongeveer het aantal Waalse werkzoekenden dat vorig jaar in Vlaanderen aan de slag ging. ‘Onze doelstelling in 2019 was 31.000 mensen tewerkstellen in Vlaanderen, en dat hebben we ruim gehaald. Samen met Wim Adriaens, mijn evenknie bij de VDAB, hebben we voor 2020 de lat op 32.500 gelegd.’
Vlaanderen heeft vacatures te over. Wat is de beste manier om meer Walen te overtuigen?
‘De zaken concreet maken op jobdagen met Vlaamse werkgevers. Dan worden dat mensen van vlees en bloed, in plaats van virtuele Vlaamse bazen. Het helpt ook om snel duidelijkheid te hebben over de vereiste kennis van het Nederlands. En dat loopt uiteen. Een poetsvrouw moet maar zoveel Nederlands kennen, hé. Voor sommige jobs kan het Nederlands ook op de werkvloer aangeleerd worden. Hoe preciezer je dat allemaal weet, hoe meer mensen je aan de slag kunt krijgen.’
‘Ook de opvolging is belangrijk. Als je een aantal mensen naar een werkgever stuurt, en ze worden allemaal geweigerd, dan moet je achterhalen waarom dat gebeurt. Daarom heb ik met Wim Adriaens en de VDAB afgesproken om de Vlaamse werkgeversorganisaties mee in te schakelen, een beetje als onze woordvoerders. We gaan hier dus over spreken met werkgeversorganisaties Unizo en Voka, om hen zicht te geven op alle informatie die we hen daarover kunnen aanreiken, zodat zij dat kunnen overbrengen naar de Vlaamse werkgevers.’
Kunt u daarmee de stock van 200.000 werklozen wegwerken?
‘Een eerste uitdaging is erop toezien dat die cijfers niet stijgen. Dat kan alleen als de scholen een zo goed mogelijke kennis van de
‘Een poetsvrouw moet maar zoveel Nederlands kennen, hé. Voor sommige jobs kan het Nederlands ook op de werkvloer aangeleerd worden’
arbeidsmarkt hebben. Wat betreft het wegwerken, is het wachten op wat de regering precies wil. Houden we ons nog volop met die mensen bezig of niet? Politiek hoor je links noch rechts zeggen dat we die mensen aan hun lot moeten overlaten, maar ook niet dat ze allemaal een baan kunnen vinden.’
En dus?
‘Gaan we ons er wél mee bezighouden. Vooreerst door beter in kaart te brengen wat er individueel misloopt. En daarna met strakkere en meer gespecialiseerde begeleiding. Migranten die niet aan een job raken, vragen een andere aanpak dan iemand met sociale, familiale of psychische problemen, of dan iemand met schulden of ouder dan 50.’
‘Ik zat onlangs in debat met Waalse ministers. Het ging over de komst van Alibaba naar Luik. Een goede zaak vinden zij, ook omdat er veel jobs voor laagopgeleiden zouden komen. Minute, papillon! Een handvol echt laaggeschoolden zal daar misschien aan de slag kunnen, bijvoorbeeld om de parking te bewaken, maar veel meer niet.’
Houden jullie eigenlijk rekening met de Vlaamse lijst van knelpuntberoepen?
‘Die lijst is voor 80 procent dezelfde als de onze. Je kunt natuurlijk de vraag stellen waarom we een Waal naar Vlaanderen zouden sturen als er hier ook tekorten zijn, maar een arbeidsmarkt is altijd in beweging. Een Luikenaar kan om tal van redenen een baan in Tongeren aanvaarden. Omdat zijn vrouw van daar afkomstig is, omdat zijn kinderen er naar school gaan, omdat de voorwaarden anders of beter zijn, kan allemaal. Maar eigenlijk maakt dat niet uit. Als je er maar maakt dat er één persoon minder werkloos is in België, dat is het belangrijkste. Elke werkloze minder in België, telt.’
‘Alibaba in Luik, een goede zaak voor laagopgeleiden? Een handvol zal daar misschien aan de slag kunnen, om de parking te bewaken’