Meer bewoners woonzorgcentra krijgen coronatest
De onrust in woonzorgcentra groeit. Er moet meer getest worden, om een correct zicht te krijgen hoeveel bewoners echt met covid19 besmet zijn.
Voor het eerst heeft de Vlaamse minister van Welzijn, Wouter Beke (CD&V), in het Vlaams Parlement bekendgemaakt hoeveel bewoners van woonzorgcentra er mogelijk besmet zijn met het coronavirus. Het zijn er 1.266, van wie er 92 naar het ziekenhuis zijn gebracht en 55 overleden.
Alleen die laatste twee getallen zijn ondubbelzinnig. Hoeveel bewoners echt besmet zijn, is onzeker, omdat lang niet iedereen getest wordt. Ook wie symptomen vertoont, wordt als coronapatiënt beschouwd. Je mag deze groep dus niet vergelijken met het totale aantal bevestigde besmettingen in België (4.937).
‘Vandaag worden alleen die mensen getest die in het ziekenhuis worden opgenomen, net als de zorgverleners met koorts’, zegt Margot Cloet, de topvrouw van ZorgnetIcuro. ‘Niet de bewoners van woonzorgcentra. Wanneer zij kuchen, hoesten, koorts maken of een ander symptoom vertonen, worden ze in quarantaine geplaatst, ongeacht of ze covid19 hebben. Wij vragen om hen toch te testen. Wij stellen ook vast dat het aantal vermoedelijk besmette bewoners in bepaalde woonzorgcentra stijgt. Alleen door te testen zullen we een correct zicht krijgen op de verspreiding.’
Viroloog Marc Van Ranst, die deel uitmaakt van het crisismanagementteam, is het daar volmondig mee eens. ‘Bewoners testen is nodig om op een goede manier aan “outbreak control” te kunnen doen’, zegt hij. ‘Het is ook haalbaar: het voorstel ligt op tafel en maakt deel uit van de uitbreiding van de testcapaciteit, waar we volop aan werken. Er zijn dan ter plekke mensen nodig die de stalen kunnen afnemen, maar dat valt te regelen. Eerstdaags zal formeel aangekondigd worden dat bewoners van woonzorgcentra tot de prioritair te testen groepen behoren.’
Federaal minister Philippe De Backer (Open VLD), die gisteravond een uitbreiding van de testcapaciteit aankondigde, repte daarbij nog met geen woord over de woonzorgcentra.
Tekort aan materiaal
Directeurs van woonzorgcentra bevestigen dat ze bewoners in quarantaine hebben geplaatst, die uiteindelijk toch niet besmet bleken met covid19. ‘Als na zeven dagen de symptomen verdwenen zijn, gaan wij ervan uit dat het iets anders is geweest’, zegt Jan Vanwezer, directeur van het wzc De Wingerd in Leuven. ‘Zo hebben we al vijf isolaties van bewoners kunnen stopzetten.’
Bijkomende bezorgdheid bij zowat alle directies van woonzorgcentra, is het tekort aan beschermingsmateriaal. ‘Vanavond komt er eindelijk handgel toe. Daar ben ik al dagen mee bezig’, zegt Bert Anciaux, directeur van wzc De Overbron in NederOverHeembeek.
Cloet heeft er bij minister Beke op aangedrongen dat de Vlaamse overheid zelf FFP2 en FFP3maskers in het buitenland zou kopen, net als beschermschorten, handschoenen, brillen en handgel. ‘We mogen niet alleen vertrouwen op de federale overheid. De mondmaskers die onlangs zijn aangekomen, werden eerst verdeeld onder de ziekenhuizen, de triageposten, de huisartsen en anderen.’
‘Eerstdaags zal formeel aangekondigd worden dat bewoners van woonzorgcentra tot de prioritair te testen groepen behoren’
MARC VAN RANST
Viroloog en lid van het crisismanagementeam
BRUSSEL I De komende dagen wil de federale regering het aantal coronatesten in de ziekenhuizen uitbreiden van 2.000 naar 10.000 per dag, en dat kunnen er op termijn zelfs nog veel meer worden. Ter vergelijking: viroloog Steven Van Gucht benadrukte eerder al dat een land als Duitsland, dat fors inzet op testen, er dagelijks 12.000 doet, ‘maar hun bevolking is ook zeven keer groter dan de onze’. Een stevige krachttoer dus, en ook het uitrollen van de sneltests (zie inzet) noemt de regering onomwonden een ‘belangrijke stap’ in de strijd tegen het virus.
‘Dit is een gigantische inspanning van alle ziekenhuizen, labs, universiteiten, biotech en farmabedrijven’, benadrukt ook minister Philippe De Backer (Open VLD), die de leiding heeft over de taskforce covid19testing. ‘Zoiets realiseren in één week laat zien dat we echt een farma en biotechland zijn.’
Alleen voor zieken
Concreet betekent het dat er een pak meer zieke mensen getest kunnen worden op besmetting en dus niet in de onzekerheid moeten blijven. De huisartsen zullen daardoor ook meer mensen met lichtere symptomen naar de triageposten kunnen doorverwijzen. Maar, benadrukt De Backer, ‘het basisprincipe van onze teststrategie verandert niet. We testen alleen zieke mensen in het ziekenhuis.’
De regering wil met die boodschap vermijden dat er straks een stormloop komt op huisartsen door mensen die getest willen worden. ‘Het heeft geen zin dat gezonde mensen straks naar artsen en ziekenhuizen gaan met de vraag om getest te worden op covid19’, klinkt het.
De regering kijkt nu in de eerste plaats ‘samen met de medische gemeenschap’ hoe ze de extra testen het meest efficiënt kan inzetten. Daarbij wordt in de eerste plaats gekeken in de richting van de zorgverleners zelf en de woonzorgcentra.
Voor bredere testen buiten het ziekenhuis blijft het wachten tot na de piek, benadrukt De Backer. Belangrijk is dat de overheid daarin een hospitaal in Changsha wordt bij een Chinese patiënt een staal afgenomen. Het heeft mensen straks naar ziekenhuizen gaan met de vraag om getest te worden. dat gezonde voor niet alleen denkt aan de huidige PCRtesten om na te gaan of iemand al dan niet besmet is, maar ook aan nieuwe bloedtesten die controleren op antilichamen tegen het nieuwe coronavirus.
‘Voor het continue en op nog grotere schaal testen wordt gekeken naar antilichaamtests’, bevestigt De Backer. Momenteel zijn die testen nog in ontwikkeling, maar ‘als die verder op punt staan, kunnen artsen de tests uitrollen na de piek van de crisis. Daarvoor gaan we ook in overleg met de deelstaten.’
Immuniteit, de sleutel tegen de lockdown light
Die grootschalige testen op immuniteit zijn volgens de experts de enige manier om sneller terug te kunnen keren naar een normaal openbaar en economisch leven. De redenering is simpel: volgens experts kunnen we het ons niet veroorloven om te wachten tot er met een vaccin een structurele oplossing is. Zolang houden mensen het nooit vol in een lockdown light. ‘Om uit deze situatie te raken, moeten we dus nagaan of mensen die al in aanraking zijn gekomen met het virus al antilichamen hebben aangemaakt’, zegt immunoloog Michel Goldman (ULB). ‘Vandaag weten we nog altijd niet hoeveel mensen nu precies besmet zijn of al antilichamen hebben aangemaakt. Zonder de controle op die immuniteit is de opheffing van de lockdown een risico.’
In plaats daarvan zou ons land, en het liefst heel Europa, gradueel bloedtesten moeten beginnen afnemen om immune burgers weer volop en zonder schrik te kunnen lanceren in de economie, zonder het gevaar om iemand te besmetten of besmet te worden. ‘Daar is een concreet plan voor nodig, waarbij we eerst beginnen te testen bij het zorgpersoneel en daarna bij de groepen die het belangrijkste zijn om onze economie draaiende te houden’, zegt Michel Goldman. ‘Alleen als we die strategie consequent blijven volgen, kunnen we sneller uit deze situatie raken.’
‘Om uit deze situatie te raken, moeten we weten hoeveel mensen al antilichamen hebben aangemaakt’ MICHEL GOLDMAN Immunoloog ULB