Waarom de Belgische experts koele minnaars zijn van mondmaskers in het openbaar

de openbare ruimte: ‘Waarom mogen mensen die in de stad wonen zich niet verplaatsen om in een bos te wandelen? We mogen wel naar drukke supermarkten, maar we mogen niet alleen op een bank in het park zitten. Met die irrationele zaken moeten we snel komaf maken.’

Respect voor de ander

Niemand zal straks nog raar opkijken als iemand op straat komt met een mondmasker, denkt professor Dimitri Vanoverbeke, japanoloog aan de KU Leuven. ‘We zullen begrijpen dat iemand die een mondmasker draagt, dat doet uit respect voor de ander, die hij niet ziek wil maken. Zoals dat nu in Japan de gewoonte is.’

Mondmaskers en de gewoonte om aan social distancing te doen in tijden van ziekte gaan in Japan al terug naar de 19de eeuw, zegt Vanoverbeke. ‘Men verloor toen veel arbeiders aan tbc en andere infectieziekten. In 1850 had Japan ongelijke verdragen afgesloten met westerse landen. Om die ongelijkheid weg te kunnen werken, moest het land economisch sterker worden.’

‘Dat deze hygiënische maatregelen effect hadden, bleek onder meer toen de zijderups overal in de wereld zwaar getroffen werd door een infectieziekte – behalve in Japan. Handelaars uit Europa zakten toen massaal naar Japan af om zijderupsen te kopen, anders zou de zijdeproductie in elkaar zijn gestort.’

Ook Vanoverbeke denkt dat we straks twee keer zullen nadenken hoe we met elkaar omgaan. ‘In Japan groeten ze vanop afstand en doet iedereen zijn schoenen uit voor hij ergens binnengaat. Keurig in de rij staan, is dan weer een vorm van sociale hygiëne, om conflicten te vermijden in grote groepen. We evolueren mee in hun richting, maar niet helemaal. Hun levensstijl is historisch gegroeid, en alleen dan kan hij diep in de cultuur geworteld raken. Bij ons zal dat niet van de ene op de andere dag volledig omslaan.’

Het TORteam van de VUB wil ons gedrag tijdens en na de quarantaine in kaart brengen via deze enquête:

1. Slecht gebruik van mondmaskers

In tegenstelling tot veel Aziatische landen, waar het al ingeburgerd is om bij ziekte een masker op te zetten om anderen niet te besmetten, hebben we in België nog maar weinig ervaring met de maskers. Een mondmasker dragen maakt net dat je je gezicht extra moet aanraken en dus gevaar loopt op besmetting. Een masker op

een veilige manier op- en afzetten, vereist een omslachtige techniek die veel mensen niet beheersen. Bovendien zijn de gewone

en zelfgemaakte maskers bij al dan niet intensief gebruik maar tussen de vier à acht uur bruikbaar. Ze moeten dan op tijd vervangen worden of op een heel hoge temperatuur gewassen worden.

2. Slechte kwaliteit

De FOD Volksgezondheid publiceerde al tips om zelf (veilige) mondmaskers te maken, maar dat neemt niet weg dat de maskers die nu circuleren vaak van slechte kwaliteit zijn. Bovendien laten de gewone maskers nog altijd veel lucht door langs de zijkanten.

3. Vals gevoel van veiligheid

Het risico is dat wie een mondmasker draagt de belangrijkste beschermingsmaatregelen zal veronachtzamen, namelijk handhygiëne en

Je handen wassen met water en zeep en afstand houden zijn belangrijker dan een mondmasker.

4. Verspilling van medisch materiaal

Ook het gebrek aan voldoende kwaliteitsvolle mondmaskers, in combinatie met alle voorgaande overwegingen, was altijd

een belangrijke reden voor de experts om het niet algemeen aan te raden voor gezonde mensen in het openbaar. (san, mec)

ISOLATIE EIST ZIJN TOL OP PSYCHISCH WELBEVINDEN

‘Zelfs een beleefdheidszoen op de wang, zoals onze Franstalige landgenoten doen, is

hygiënischer dan handen schudden’ PATRIK VANKRUNKELSVEN Docent huisartsgeneeskunde (KU Leuven)